Leerzaam

Op de omslag van het boek van Jörg Berger staat een neushoorn en te zien aan het wolkje boven zijn kop, is het nog een boze neushoorn ook. Ik lees dat een neushoorn die iets ruikt of hoort waarvan hij denkt dat het gevaarlijk kan zijn, meteen aanvalt. Zonder te bedenken dat het niet per se een vijand hoeft te zijn.

Met de titel en de omslag wordt de toon gezet voor een prikkelend boek. Al lezend ben ik meer te weten gekomen over het vermogen van mensen om goed op anderen te reageren. De Duitse en oorspronkelijke titel van het boek luidt: ‘Meine Stacheln. Wie Sie Ihre Schwächen entschärfen.’ Het boek biedt handreikingen om je zwakheden te verbeteren, om er beter mee om te gaan.
Jörg Berger opent het boek met het volgende gebed:
‘Help me, Heer van mijn leven,
dat ik mijn medemensen
geen overlast zal geven.’
Eerder schreef Berger ‘Hoe overleef ik moeilijke mensen’. Het huidige boek leert hoe om te gaan met je eigen zwakke, moeilijke, punten. Berger beschrijft acht typen gedrag. Elk type kan een ander kwetsen, teleurstellen of bedreigen. Zo noemt hij grenzen overschrijden, misleiden, energie verslinden, intimideren, negatief kritisch zijn, aarzelen, wraak nemen en meegaandheid. De beschrijving van deze gedragstypen wordt met voorbeelden omgeven. De uitleg is helder en in elk hoofdstuk wordt een deel aan gedragsverandering gewijd. Op een rationele manier kan gewerkt worden aan eigen onvolkomenheden waardoor je leert waarom je bepaald gedrag vertoont, wat je gedrag bij anderen teweeg brengt en wat je eraan kunt doen.

Het laatste hoofdstuk reikt inzichten aan vanuit bijbels perspectief. Berger geeft aan dat psychologie nodig is om eigen gedrag te begrijpen en van scherpe kantjes te ontdoen. Spiritualiteit, hier vanuit de bijbelse achtergrond, kan een nog diepere verandering teweeg brengen. In het kader van het negatief kritische gedragstype vind ik een mooie zin: ‘Wanneer we de ander met gelovige ogen bekijken, zien we geen negatief vertekend beeld. Het geloof ziet het beste in de ander, in zijn potentie en zijn mogelijkheden om het juiste te doen.’

Anders dan titel en omslag doen vermoeden, vind ik dit boek niet zozeer prikkelend, eerder verrijkend. Het laat zien hoe je kunt omgaan met je eigen onvolmaaktheden.