Wie is eigenlijk de kwade genius?

Stephanie Wrobel (1987) groeide op in Chicago en woont sinds enkele jaren in Londen. Zij volgde de opleiding Creative Writing aan Emerson College, Boston, en publiceerde diverse korte verhalen. Volgens het omslag is haar debuut Het herstel van Rose Gold (vertaald door Marja Borg) al voor verschijning een internationale sensatie.

Wanneer Patty Watts de gevangenis na vijf jaar detentie verlaat, staat haar dochter Rose Gold Watts haar op te wachten, met open armen, zo lijkt het. Verheugd dat Rose Gold haar een tweede kans geeft, gaat ze opgewekt mee naar het nieuwe huis, maar daar krijgt Patty haar eerste knauw: Rose Gold heeft het ouderlijk huis gekocht. Een huis waaraan Patty nooit meer herinnerd wilde worden; een huis waar ze ooit haar gruweljeugd heeft doorgebracht.

Rose Gold, intussen een gezonde, alleenstaande moeder van baby Adam, is zich van geen kwaad bewust en denkt haar moeder juist een plezier te hebben gedaan. Vijf jaar terug legde ze een belastende getuigenis tegen haar moeder af, omdat die haar dochter achttien jaar lang had uitgehongerd en geestelijk mishandeld, waardoor Rose Gold was veroordeeld tot een levenslang ziekbed. Gedurende de eenzame jaren tijdens de gevangenschap van haar moeder, kreeg Rose Gold wroeging en besloot na diens vrijlating met een schone lei te beginnen.

Aanvankelijk verloopt hun relatie redelijk soepel: Patty past op Adam, kookt eten en ze hebben het tot op zekere hoogte gezellig. De dorpsbewoners bekijken met argusogen deze hereniging en steken hun afschuw over de terugkeer van Patty niet onder stoelen of banken. Rose Gold trotseert hun afwijzende houding, totdat er zich zaken voordoen die een andere wending geven aan kwetsbare relatie tussen moeder en dochter.

De twee hoofdpersonages, Patty Watts en Rose Gold, zijn uitermate goed en gelaagd uitgewerkt. Emoties als schuld, boete, wraak en verdriet, maar ook genegenheid wisselen elkaar af tegen de achtergrond van hun zeer traumatische jeugdervaringen. Patty werd thuis vooral lichamelijk mishandeld door haar vader. Rose Gold werd door haar moeder jarenlang ziek gehouden, alleen zodat die zichzelf als voorbeeldige moeder kon etaleren. Om dit te duiden neemt Wrobel je afwisselend mee naar het heden en verleden, gezien door ogen van de beide vrouwen.

Hoewel de geestelijke toestand van Patty verre van sociaal geaccepteerd te noemen is, schort er ook aan Rose Gold het een en ander. Zij kampt met verwrongen gedachtes die gebaseerd zijn op wraak jegens haar moeder. Als lezer is het lastig om eenduidig een kant te kiezen: de auteur laat je steeds schipperen tussen tegenstrijdige belangen. Wie is nu eigenlijk de kwade genius? Op een indringende manier schetst de auteur een beeld over een moeder-dochter relatie die enerzijds afschuw opwekt, maar anderzijds te begrijpen is.

Het herstel van Rose Gold is niet het soort thriller waarbij je continue op het puntje van de stoel zit. Tegen het einde komt Wrobel met een verrassing, die een geoefende lezer misschien al zag aankomen, maar die de spanning naar een ontknoping er evengoed inhoudt. Uiteindelijk is het de vraag wie of wat er overwint. Is het werkelijk zand erover en opnieuw beginnen of hebben de diepgewortelde gevoelens en frustraties van moeder en dochter een betonnen blokkade geworpen op weg naar hereniging?