Intriges

Katja Schoondergang heeft de lezer met haar literaire thriller Bewezen diensten  meer dan een dienst bewezen. Weergaloos is de wijze waarop ze hoofdpersoon Onno Braks, in de nadagen van zijn journalistieke carrière, beschrijft. In sobere en korte zinnen wordt Onno eenduidig neergezet: zijn treurnis is bijna voelbaar. De openingszin zet direct de toon: Het is september, de zomer is laat, voor Onno Braks hoeft het niet meer.

Op een warme dag fietst deze Onno door het duingebied van IJmuiden waar op dat moment een skelet wordt opgegraven. De mysterieuze vondst laat hem niet meer los als blijkt dat er sprake is van een misdaad van meer dan dertig jaar geleden. In gedetailleerde beschrijvingen en fraai gestileerde beelden volgen we zijn speurtocht naar het verleden en komen terecht in het IJmuiden van de zeventig jaren. Een periode waarin Hoogovens zich bediende van Italiaanse gastarbeiders en Amsterdam het strand van IJmuiden wilde exploiteren voor een immense zeehaven.
Naarmate het onderzoek van Onno vordert, grijpen deze losstaande gebeurtenissen steeds meer in elkaar. Onno stuit op een tragische liefdesgeschiedenis tussen een Italiaanse gastarbeider en een IJmuidens meisje en ontdekt dat de toenmalige protestbeweging tegen de nieuwe haven geen zuiver geweten heeft. Stukje bij beetje komt Onno dichterbij de waarheid, die ook aan zijn roerige verleden raakt. Al snel merkt hij dat alle betrokkenen van toen allerminst op zijn graafwerk zitten te wachten.

Door de introductie van veel personages is het begin nogal verwarrend. De flashbacks vallen plompverloren binnen, waardoor je geen enkel idee hebt waar de schrijver naartoe wil. In de latere hoofdstukken worden de afzonderlijke geschiedenissen door een jaartal verhelderd, wat beduidend prettiger leest. Naarmate het net zich meer sluit rond de identiteit van het lijk en het proces van uitsluiting in gang is gezet, wordt het pas echt spannend. Bewezen diensten  ontpopt zich dan als een ware pageturner en blijft boeien tot het eind. De ontknoping komt als een verrassing maar zeker niet uit de lucht vallen. Zorgvuldigheid is de tweede grote verdienste van de auteur die vanuit een kluwen losstaande intriges naar een meeslepend hoogtepunt toewerkt. Met de stoïcijnse Onno in de hoofdrol en de verlevendiging van een stukje vaderlandse geschiedenis heeft Schoondergang een nieuwe dimensie aan literaire thrillers toegevoegd.