Eruit stappen

Lang geleden las ik "het onderzoek" van Philippe Claudel. Een boek dat ik nooit meer ben vergeten en af en toe nog aanraadt aan kennissen die dreigen vast te lopen in een bureaucratische wereld. Ook dit boek van Claudel, dat ik toevallig in handen kreeg, gaat over een mens die dreigt vast te lopen. En dan niet enkel in een organisatie, maar in deze samenleving. Een samenleving die elke menselijke waardigheid heeft ingeruild voor genot, oppervlakkigheid en commercie. Pornografie van de domheid, zo beoordeelt de hoofpersoon.
Die maatschappij staat in schril contrast met de innerlijkheid van de hoofdpersoon. Hij heeft huidhonger. Daar helpt geen voetbalhooligan, hamburgerreclame of werk tegen. Zijn werk doet pijn. Daar gaat het over dood en leven. Zoals hij, jonge weduwnaar met een dochtertje van 21 maanden heen en weer geslingerd wordt tussen dood en leven.

Het is niet voor niets dat het hele denken van de hoofdpersoon zich afspeelt in de ruimte op zo'n werk, die het Biechthok wordt genoemd. Het hele verhaal is één biecht. Maar wie luistert? En lucht biechten op?
Hij wil eruit stappen, uit z'n werk, uit z'n leven. Dan moeten ze maar zonder hem verder. Maar kan hij , met zijn huidhonger, wel zonder hen?

Het is jammer dat de Nederlandse uitgave de titel "zonder mij" heeft gekregen. De oorspronkelijk Franse titel past beter: "J' abandonne" , Ik stap eruit. Ik geef het op. Het woord dat gebruikt wordt als een wielrenner in de Tour de France opgeeft en uit de koers gaat. De hoofdpersoon wil uit de toer die het leven voor hem is geworden. Maar misschien moet hij wel uit zijn eigen isolement stappen.

Een wereld die enkel bestaat uit genot, oppervlakkigheid en commercie dwingt de mens tot eenzaamheid omdat alle menselijkheid eruit verdwenen is. No man is an island, een drenkeling heeft altijd een ander nodig.