Weergaloos herstel

Door de golven gebeukt en door de wind geteisterd, zo beschrijft de Schotse schrijfster Amy Liptrot (1986) de Orkney-eilanden ten noorden van Schotland. Tegelijk is het de beschrijving van haar leven, opgegroeid met een manisch-depressieve vader en een zeer godsdienstige moeder, vertrokken naar Londen, aan de drank geraakt en door haar verslaving haar relatie, huis en baan kwijtgeraakt. Terechtgekomen in een afkickprogramma, gerelateerd aan het 12-stappenprogramma van de AA en uiteindelijk weer terug naar de Orkney's. Maar schrijft ze: "ik vraag me af of je het wel thuis kan noemen als je er nooit het gevoel hebt gehad er thuis te horen." Dat ligt onder bijna alle verslavingen, het nergens thuis horen, ook thuis dus niet.

In Uitweer beschrijft Amy Liptrot haar reis hoe ze in Londen aan de drank raakt. Een beschrijving zonder gêne: Ik ging rinkelend en stinkend naar verschraalde drank het huis uit. Of: Om mijn verdriet te laten zien deed ik op een avond een striptease in de kamer van een vreemde."

Het onverwachte
Afgekickt gaat ze terug naar de Orkney's en ze beschrijft daar hoe ze langzaam maar zeker, zoals ze zelf zegt in een interview met VPRO-boeken in 2016 "het onverwachte toelaat in haar leven." En laat dat nu juist datgene zijn wat een verslaafde niet kan.
Ze beschrijft haar leven op het eiland, haar vrijwilligerswerk bij de vogelbescherming, haar observeren van de natuur. En dat alles met oog voor detail. "Op mijn eerste dag schuil ik naast een oude vrieskist, bij een bosje brandnetels, en kijk hoe het weer over zee dichterbij komt. Het beuken van de golven klinkt niet heel anders dan het verkeer in Londen."

Details
Liptrot is een journalist en zo schrijft ze ook, observerend, analyserend en tegelijk feit en commentaar gescheiden houdend. En juist die manier van schrijven maakt dit een ander boek dan een egodocument van een ex-verslaafde, of de vrouw die haar leven terugvond in de eenzaamheid van de oernatuur.

Terecht heeft ze voor dit boek de Wainwright prize 2016 gekregen voor de "best writing on the outdoors nature and uk-based travel writing". En de PEN Ackerley prize 2017 voor memoires en auto-biografieën.

Compositie
Het boek is zorgvuldig gecomponeerd. Het is in zekere zin een chronologische beschrijving. De 28 hoofdstukken zijn kort, gecomponeerd rond een thema, de natuur, het weer, de zee, een plek op het eiland. En steeds relateert datgene wat ze waarneemt en beschrijft met haar verslaving en herstel. Bijvoorbeeld in het hoofdstuk over de geologie van de eilanden waar ze op zoek gaat naar een geologische breuklijn in het landschap ook de breuklijn in haar eigen leven ontdekt en de breuklijn die ze over moet om haar herstel verder door te zetten. Niet meer drinken was niet meer dan een begin. "Op mijn winterochtendwandelingen, en tijdens nachten in mijn cottage die staat te trillen in de storm, zijn mijn oude opvattingen over wie ik ben, hoe ik zo ben geworden en waar ik moet zijn, langzaam aan het veranderen."

De engelse dichter John Done schreef in 1624 het gedicht: No man is an island, entire of itself. Niemand staat op zichzelf maar je bent een deel van het geheel. Amy Liptrot had het eiland nodig om dat te ontdekken en die reis heeft ze weergaloos beschreven.