Een degelijke, goed opgebouwde thriller

Tijdens haar studie Mensenrechten aan de Columbia University in New York, specialiseerde de Deense Helle Vincentz zich in sociale verantwoordelijkheid van de olieproducerende industrie. De jaren daarna gebruikte ze die kennis in dienst van een Deens olieconcern. Haar ruime ervaring met dit onderwerp heeft ze nu aangewend voor haar debuutroman De Afrikaanse maagd, waarmee ze een plaats op de shortlist van de ‘Danske Bank Debutantpris’ 2011, heeft veroverd.

Bij het hoofdkantoor van Dana Oil in Kopenhagen staat een ontslagronde voor de deur. Dit zorgt voor de nodige spanningen bij de ambitieuze Caroline Kayser, want ook haar afdeling ‘Social Responsibility & Communications’ zal moeten inkrimpen. De angst slaat haar dan ook om het hart als ze ineens bij haar manager ontboden wordt. Het is echter niet de gevreesde ontslagbrief die ze van hem krijgt, maar een opdracht om naar Kenia af te reizen. Een journalist aldaar heeft signalen opgevangen over mogelijke ontvoeringen en verkrachtingen door medewerkers van Dana Oil in Nairobi. Caroline moet ter plaatse de beschuldigingen gaan onderzoeken en belangrijker nog, de imagoschade voor Dana Oil beperken. Als ze daarin slaagt, belooft haar baas, zal ze niet ontslagen worden.

De Afrikaanse maagd is een degelijke, goed opgebouwde thriller met een prettig tempo. Het enige, maar wel zwaarwegende, minpunt van het boek zijn de weinig subtiele karaktertekeningen. De personages doen geregeld enigszins cartoonesk aan. Ter nuancering hiervan moet opgemerkt worden dat het personage Caroline Kayser erg verfrissend en allerminst doorsnee is. Om te beginnen heeft ze geen relatie of kinderen en is daar ook eigenlijk nauwelijks mee bezig. Verder kan ze omschreven worden als een onsympathieke controlefreak met smetvrees, die een gebrek aan sociale vaardigheden en compassie koppelt aan een overdosis ambitie. Door het verhaal heen leren we haar zwakheden kennen, waardoor er toch een zekere sympathie voor haar op te brengen valt.

Hoe goed gekozen Caroline als personage ook is, de ware kracht van deze thriller schuilt in de themakeuze en de setting van het verhaal: de gewetenloosheid waarmee grote westerse bedrijven omgaan met de arme bevolking van ontwikkelingslanden. Helle Vincentz maakt pijnlijk duidelijk dat de natuurlijke rijkdommen van een land als Kenia uiteindelijk alleen maar ten goede komen aan het Westen en de plaatselijke corrupte elite. Een krachtige, maar schrijnende illustratie van dit gegeven vormen de hoofdstukken over Sally, een intelligent, leergierig meisje uit Asabo, een dorp dat plaats zal moeten maken voor de oliewinning.

Het personage Caroline Kayser, Sally’'s treurige verhaal en de messcherp uitgewerkte thematiek maken van De Afrikaanse maagd een krachtig debuut.