Meer dan 6,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een leerzaam document.

Peter Marks 14 september 2023
DE MUUR VAN MUSSERT werd geschreven door RENÉ VAN HEIJNINGEN en in 1915 uitgegeven bij Uitgeverij Boom - Amsterdam. Om zijn studie geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam te kunnen afsluiten was de auteur op zoek naar een oorlogsonderwerp. Na een persbericht over het al dan niet behouden van “De Muur van Mussert” viel zijn keuze om daarover een scriptie te schrijven. Vervolgens heeft hij zijn scriptie in boekvorm laten uitkomen. De auteur is Informatie- / Collectiespecialist bij het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust-, en Genocidestudies. Bij het NIOD houdt hij zich bezig met toegepast onderzoek, dienstverlening in de studiezaal van het NIOD en het beheer van de Erelijst van Gevallenen 1940-1945.

Als lezer zocht ik naar de beweegreden wat mensen ertoe dreef om lid te worden van een beweging als de NSB en de massale bijeenkomsten bij de Muur van Mussert te bezoeken. Het boek De Muur van Mussert betreft een goed gedocumenteerd geschreven boek en heeft mij geholpen een antwoord op die vraag te vinden.

Het vertoon van heel veel vlaggen, spandoeken, emblemen, uniformen en het zingen van liederen maakte op de bezoekers veel indruk. Het bracht bij alle openbare bijeenkomsten leven in de brouwerij en hielp om verveling te voorkomen. Het interbellum bleek gunstig voor ritualisering te zijn. Dat gold niet alleen voor de NSB. Ook de NSDAP (voorloper van de Partij van de Arbeid) kende in die tijd ritualisering. Hun massale rituele manifestaties werden gehouden op de Paasheuvel in Vierhouten.

Het terrein op de Goudsberg in het Gelderse Lunteren werd in 1936 ontwikkeld. Het kreeg de term Hagespraakterrein en werd als volgt omschreven: “ De erfhoeve der Nationaal Socialistische Beweging”. Het werd een “Nationaal Tehuis” voor de beweging. Naar Duits voorbeeld van een Thingstätte ontstond een komkommer achtig amfitheater dat in 1939 gereed zou komen. In het begin had het terrein niet de grandeur dat men voor ogen had. Dat werd beter in 1939 toen het podium gereedkwam. De bijeenkomsten werden bezocht door duizenden “gelovigen”. Want opgezweept door toespraken van onder andere Mussert, geloofden zij in het heil van het Nationaal Socialisme.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Peter Marks