Eerlijk en ontroerend, met wat minpuntjes

Toen ik op mijn stage dit boek zag liggen op de stapel die net de recensies niet haalden, hoefde ik niet na te denken: ik heb eerder Difficult women van Roxane Gay gelezen en vond die korte verhalen prachtig. Natuurlijk zou dit een heel ander soort boek worden, omdat het een memoir over Roxane zelf is. Maar ik had veel goede dingen gelezen. Honger gaat over een traumatische gebeurtenis uit Roxane's verleden en hoe dit haar leven sinds toen heeft beïnvloedt. Door haar seksuele misbruik voelde ze zich niet meer veilig in haar eigen lichaam, en ze wilde zichzelf beschermen. Dus begon ze te eten. Om een fort om zichzelf heen te bouwen, om de begeerte van mannen te vermijden. En omdat eten haar troost bood.

Het verfrissende aan dit boek is dat het geen transformatieverhaal is. Geen succesverhaal over hoe ze al die kilo's weer is kwijtgeraakt, en hoe ze dat heeft gedaan, en hoeveel beter ze nu in haar vel zit. Want Roxane Gay is nog steeds dik, en ze voelt zich nog steeds kut. Het gaat beter, en ze heeft hoop - maar ze zal zich nooit helemaal voelen als die persoon die ze geweest had kunnen zijn als ze niet seksueel misbruikt was. Roxane's schrijfstijl is eerlijk en to-the-point, ze schrijft geen nonsens en wil ook niet dat mensen met nonsens naar haar toekomen. Wat ik vooral fascinerend vond om over te lezen waren de dingen die de meeste mensen als vanzelfsprekend zien, maar die voor iemand met obesitas helemaal niet vanzelfsprekend zijn. Als Roxane ergens uit eten gaat, moet ze van tevoren op de website opzoeken wat voor stoelen ze hebben. Hebben de stoelen leuningen? Zijn ze groot genoeg, stevig genoeg? Als ze een interview of boekbespreking moet geven, kan ze alleen het podium op als het een trapje heeft. In vliegtuigen moet ze een extra stoel bijkopen, die vervolgens wordt opgeëist door de persoon aan de andere kant van die stoel, en die vervolgens alsnog gaat klagen over het formaat van Roxane. Ik was best gechoqueerd over hoe onbeleefd en grof mensen kunnen zijn. Alleen maar omdat iemand dik is, denken ze dat ze alles kunnen zeggen. Alsof die persoon geen gevoelens heeft.

Wat minder was aan dit verhaal is dat ze heel vaak in herhaling valt. Misschien was dit de bedoeling, misschien probeerde ze een punt te maken, maar op een gegeven moment dacht ik: ja, nou weet ik wel dat je niet in stoelen past. En het is frustrerend: ze blijft zeggen hoe ze ook wel dun wil zijn, hoe ze zich beter wil voelen over haar lichaam. Maar vervolgens wordt ze boos op iedereen die zoiets durft te suggereren, op iedereen die er vanuit gaat dat ze liever wat dunner zou zijn. Roxane heeft ook een haat ontwikkeld voor dunne mensen, en denken dat ze allemaal bestaan om haar extra rot te laten voelen. Hoe durven deze dunne mensen te sporten terwijl zij in de sportschool is? Dat doen ze vast expres. Dat soort dingen zorgen ervoor dat ik minder sympathie voor haar kreeg, maar het is een moeilijk verhaal: ik denk dat je na jaren gekleineerd te zijn, na jaren van niet geaccepteerd worden en denken dat je geen liefde verdient, dat je dan gewoon zo gaat denken. Want het is echt enorm tragisch wat Roxane heeft meegemaakt, en dit boek is wel een eye-opener in de zin dat je beter begrijpt wat zo'n trauma met iemand kan doen. Hoe erg het hun leven kan beïnvloeden, zelfs 30 jaar later.

Al in al vond ik het een goed boek, met mooie inzichten en eye-openers die ervoor zorgen dat je minder snel oordeelt als je iemand met obesitas ziet. Maar er waren ook wat dingen die ik minder vond, wat in principe niet erg is, maar ik houd het vanaf nu weer liever bij de fictie van Roxane Gay.