Onderhoudend met schaduwzijden

'Giftig' is al weer het vijfde boek dat aan de fantasie en het leven van Suzanna Esther ontspruit. Zoals ook in haar vorige boeken zijn een aantal gebeurtenissen uit haar boeiende leven gegrepen. Het boek is vermakelijk, goed opgebouwd en leest over het algemeen aangenaam. Het doet soms denken aan een klucht maar het is niet erg lachwekkend. De schrijfster balanceert tussen spanning, drama en absurdisme maar het beoogde effect blijft soms uit. Spijtig genoeg rommelt het hier en daar en daarnaast is de uitvoering van een gepleegde misdaad niet helemaal geloofwaardig neergezet.

‘Ga jij nu ook weg?’, vroeg ze droevig kijkend. Ik wilde niets liever.

Psychologe Mara is op de vlucht. Ze heeft een klus op Landgoed ten Have en is blij eventjes uit haar huidige privésituatie te stappen. De redenen daarvoor houdt ze nog even voor zich, de lezer zal er gaandeweg achter komen. Op het Landgoed blijkt het echter ook niet allemaal koek en ei te zijn. De familieverhoudingen zijn zacht gezegd nogal complex. Het landhuis zelf heeft een wat onaangename geschiedenis, eentje die zich lijkt te herhalen……. Aan Mara de taak om erachter te komen wat er aan de hand is. En kan ze die arme negenjarige Annabel wel helpen?

Het verhaal wordt geleidelijk en zorgvuldig opgebouwd, iedere keer verstrekt de schrijfster ongemerkt nieuwe informatie waardoor er spanning ontstaat. De nieuwsgierigheidsknop weet ze in dit opzicht goed te bedienen. Het is jammer dat de zinformulering deze spanning soms onderbreekt. Zinnen zijn soms wat kort door de bocht waardoor bijvoorbeeld de verbinding ontbreekt en het verhaal niet meer zo vloeiend verloopt. Dat noopt een nauwkeurige lezer tot herlezing. Zo ook de zin ‘In mijn studententijd, ver voordat het verplicht werd, had ik altijd mijn paspoort en zelfs een tandenborstel bij me’ roept de vraag op wát er nu verplicht werd. Het blijkt natuurlijk het paspoort te zijn maar het was handiger als die vraag niet zou opkomen. De zinsnede ‘ver voordat het verplicht was’ is overbodig en alleen maar verwarrend. Het doet daardoor wat rommelig aan.

Een andere punt dat voor verwarring zorgt, gaat over een foto. Mara zag op verschillende plaatsen in het verhaal foto’s en dossiers. Ze zag bij een van deze gelegenheden het gezicht van een vrouw in de vorm van een visioen. Tegen het einde van het boek verwijst de schrijfster hiernaar terug aan de hand van een dossier dat op dat moment ter sprake komt. Door de wijze van formuleren is het onduidelijk wat de schrijfster bedoelt en waar en naar wie ze terugverwijst. Dat is jammer en veroorzaakt onnodig verwarring. Zeker omdat het een draad in het verhaal is die ze op deze wijze wilde afronden.

Suzanna Esther laat haar verhalen bij voorkeur open eindigen want in het echte leven eindigt niets echt. Behalve de dood dan. Ook 'Giftig' eindigt onbeslist maar in dit geval voelt het als een ingezakte soufflé. Vrijwel alle verhaalelementen eindigen onbeslist. Zo is bijvoorbeeld onduidelijk of Mara op het landgoed blijft of niet.
Dat was geen probleem geweest als de rondlopende crimineel in zijn kraag gevat was. Maar ook hier is geen sprake van.

‘Ik wilde weglopen uit deze klucht maar bleef versteend aan mijn stoel geklonken’

Bovenstaande zin vat de sfeer van dit boek wel een beetje samen. Hoewel de situaties vaak absurdistisch aandoen en ook de personages wereldvreemd overkomen is er weinig lachwekkends aan. Meer dan af en toe een magere glimlach weet het niet te ontlokken. Het is eerder tragikomisch en pijnlijk zoals tijdens de diners waarbij de eters elkaar het bloed onder de nagels uithalen.
Ook personage Victor is duidelijk karikaturaal en plat neergezet maar helaas niet grappig. Zijn inbreng brengt wel wat spanning maar hij komt toch ook niet heel erg dreigend over. Heel erg spannend wordt het dus niet. Toch weet het verhaal te boeien. De puzzelstukjes worden kunstig neergelegd en voedt de honger naar meer. Want hoe zou het verder gaan met Mara en Annabelle en wat gebeurde met Annabels moeder?

‘Ik wist maar al te goed hoe diep de put van eenzaamheid was. Meerdere keren was ik op de bodem beland. Hoe stiller ik werd, hoe luider de wereld. Soms was het voor mij onmogelijk om aan te haken.’

Een van de aantrekkelijke kanten van dit boek zijn de overpeinzingen van Mara. Deze doen denken aan de beschouwende gedachten van speurder Philip Marlowe maar zorgen ook voor herkenning van onze eigenste menselijke gevoelens. Mara neemt zichzelf zeer serieus en dat brengt diepgang in het boek. De persoon Mara geeft het boek gewoonweg body. Er valt dan ook niet veel te lachen om haar.
Een ander pluspunt zijn de dialogen. Deze zijn goed verwoord en aangenaam om te lezen. Ze geven het verhaal de vereiste levendigheid.

Het is dan ook spijtig dat de gepleegde misdaad zo ongeloofwaardig overkomt. De dader in het verhaal begaat een misdaad jegens de verkeerde persoon. Hij heeft het voorzien op iemand die hij héél erg goed kent maar herkent de stem van zijn schreeuwende slachtoffer niet. Ook de mond waar hij iets instopt om het schreeuwen te stoppen doen geen bellen bij hem rinkelen. Hij zou toch iets opgemerkt moeten hebben.

'Giftig' is een onderhoudend verhaal maar het heeft zo zijn schaduwzijdes. Het is zowel een klucht als een spannende roman gevuld met mysteries. Dat schept zo zijn verwachtingen wat betreft spanning en afloop. Om spanning met humor en drama te combineren is een hachelijke zaak en die mix is in dit geval niet helemaal geslaagd.