In dit mozaïekverhaal wordt identiteit voelbaar: een samengestelde puzzel van afkomst, herinneringen en keuzes die samen één geheel vormen.

In deze mozaïekroman van Sanam Mahloudji wordt het leven van de welgestelde en machtige familie Valiat uiteengezet. Vijf vrouwen uit drie generaties vertellen elk hun eigen verhaal. Een verhaal dat zo’n 100 jaar geleden begon in Iran, een bepalende wending kreeg in de revolutie van 1979 en consequenties heeft in het heden. In het boek vloeien de verhaallijnen en tijden door elkaar heen. Een verhaal over liefde, identiteit, trauma, verbinding, klassenverschillen en verlies. Het verhaal heeft heen plot, er is meer sprake van een beschouwing, alsof de lezer de dagboeken van al deze dames heeft gevonden en die puzzelstukjes bij elkaar voegt. Mahloudji laat elk personage vakkundig tot leven komen met een eigen karakter, taal en gebruiken.

Quote: 'Lieverd, ik hou misschien wel van de rare woorden die ze gebruiken, maar een psycholoog gaat ons niet verder helpen. [...] Je bent een duizend jaar oude zieke boom. Je hebt een wonder nodig.'

Elizabeth zit vast in een gearrangeerd, liefdeloos huwelijk met een flink wat oudere man. Haar jeugdliefde Ali is zij echter niet vergeten en op de moeilijke momenten in haar leven kruisen hun paden elkaar telkens weer, wat uiteindelijk de oorsprong van een groot familiegeheim zal zijn.
Elizabeth krijgt drie kinderen; een zoon Nader, dochter Seema en dochter Shirin. Seema is een intelligente, gevoelige dame die de kansen pakt uit het luxeleven dat ze leidt, maar daar verstandige keuzes binnen maakt. Ze wil het goede doen en zich ontwikkelen. Shirin echter leidt een decadent, luxeleven waarin ze dit als een vanzelfsprekendheid ervaart en neerkijkt op iedereen die het minder heeft dan zij. Seema krijgt dochter Bita, Shirin krijgt zoon Mo en dochter Niaz. Tijdens de Islamitische revolutie vluchten Seema en Shirin met man en kinderen naar Amerika. Niaz blijft achter bij oma Elizabeth In Iran.

De hele familie worstelt op een andere plek op aarde, in een totaal andere setting met eenzelfde problematiek: identiteit, wie ben ik? Wat maakt wie ik ben? Wie wil ik zijn? Waar je wieg staat bepaalt veel, maar Mahloudji laat via de verschillende verhaallijnen elegant zien dat je zeker ook invloed hebt op jouw eigen verhaal. Een zware thematiek, maar doordat het verhaal ook doorspekt is met grappige, mooie gebeurtenissen leest het niet als een zwaar verhaal.

‘De Perzen’ is Mahloudji’s debuutroman, eerder schreef zij korte verhalen en dit boek ontstond uit één van die bekroonde verhalen ‘Aunti Shirin’. ‘De Perzen’ staat op de shortlist ‘Women’s Prize for fiction 2025’ en het is genomineerd voor de ‘2025 Bollinger Everyman Wodehouse Prize’. Mahloudji is zelf geboren in Teheran – Iran en tijdens de revolutie gevlucht naar Amerika. Doordat Mahloudji zelf kennis heeft van het leven zoals dat van de familie Valiat krijgt het verhaal meer diepgang, het voelt als meer dan fictie.

Ik las het verhaal in de Hebban-leesclub. Het merendeel van de club had in het begin moeite om in het verhaal te komen, maar eenmaal aangekomen bij de verhaallijn van Elizabeth raakte iedereen toch wel verslingerd aan deze familie. Zelf heb ik het verhaal ervaren als een soort spiegel; verschillende gebeurtenissen in het boek zetten me aan het denken over waar mijn wieg stond, hoe ik opgegroeid ben, hoe ik nu leef, de keuzes die ik maak. Bij het bespreken van het boek kwamen vele verschillende grootse thema’s naar voren, ieder werd geraakt door weer andere dingen in het verhaal. En toch was het nooit te veel, daarmee laat Mahloudji zien dat ze haar vak verstaat. Mahloudji verlangt naar het schrijven van weer een nieuw fictieboek. Na deze leeservaring komt haar nieuwe boek zeker op mijn TBR-lijst!