Meer dan 5,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Van levensechte middeleeuwen naar de schemerzone

Anne-Claire Verham 09 mei 2018 Hebban Recensent

Het is dit jaar precies duizend jaar geleden dat de Slag bij Vlaardingen plaatsvond. Deze schermutseling tussen een graaf en een hertog staat niet prominent vermeld in de Nederlandse canon, maar zorgt evengoed voor een verbijsterend stukje geschiedenis. Cultuurhistorica Karin de Roos (1971) besloot er haar eerste roman omheen te bouwen. Deze kreeg de titel Dubio en speelt zich zowel in de middeleeuwen als in het heden af. Een ambitieuze keuze die valt te waarderen, maar voor het middeleeuwse gedeelte beter uitpakt dan voor het hedendaagse.

Karin de Roos studeerde sociale, historische en kunstwetenschappen aan de Erasmus universiteit in Rotterdam. Ze is freelance auteur voor uiteenlopende opdrachtgevers en schreef twee non-fictieboeken. Al sinds haar jeugd is ze gefascineerd door de middeleeuwen. Op haar website noemt ze Thea Beckman, Tonke Dragt en Diana Gabaldon als favoriete auteurs, wat terug is te vinden in Dubio.

Bij de meeste boeken met twee verhaallijnen in verschillende tijdsperioden, worden beiden synchroon verteld om vroeg of laat bij elkaar te komen. Dat is hier niet het geval. Het hedendaagse verhaal wordt in zijn geheel verteld na het middeleeuwse. Er zijn wel duidelijk connecties tussen beide, maar uiteindelijk zijn het toch twee afzonderlijke verhalen.

Het eerste en langste deel van Dubio speelt zich af in historisch Vlaardingen, toen nog Flardinga geheten. Daar vindt de jonge tiener Bernulf in 1014 een onbekend en zwaargewond meisje in het veen. Hij neemt haar mee naar zijn huis, de lokale herberg. Daar neemt zijn moeder het meisje, Germaine, liefdevol onder haar hoede en maakt haar lid van de familie. Als vier jaar later een conflict tussen graaf Dirk van West-Frisia en hertog Godfried van Verdun ontploft, krijgen Germaine en Bernulf een gevaarlijke rol in wat de roemruchte Slag bij Vlaardingen zal worden.

In dit leuke verhaal weet Karin de Roos de middeleeuwen op fabuleuze wijze neer te zetten. Dat ze het tijdperk door en door kent blijkt uit werkelijk alles. Zowel de details als de grote lijnen - woningen, kleding, voedsel, politiek, godsdienst, hoe de maatschappij werkt – zijn precies hoe ze wel zo’n beetje geweest moeten zijn. De meeste levensechtheid bereikt ze echter door al haar personages verschillend en onderscheidend te maken, met eigen opvattingen, gevoelens en belangen, die regelmatig botsen bovendien. Mindere schrijvers willen historische personages nog wel eens door een soort van tijdperkmal duwen, waar ze dan allemaal even gewelddadig, stijf of bijgelovig uitkomen. Deze auteur loodst de lezer met haar genuanceerde karakters echter een geloofwaardige middeleeuwse wereld binnen.

In het tweede, hedendaagse verhaal ontwaakt Germaine opnieuw uit een bewusteloze toestand, maar blijkt ze te zijn beland in een psychiatrische kliniek in 2018. Zelf gelooft ze dat ze de middeleeuwse Germaine is en uit haar eigen tijd is weggerukt, maar de artsen zien dat als een waanidee. Samen met psychologe Martha en haar buurjongen Ruben probeert ze dan te achterhalen wat er nu precies aan de hand is.

Dit deel van het boek telt maar een dikke honderd pagina’s, maar snijdt toch een keur aan moeilijke en veelal duistere en/of vage onderwerpen aan, zoals jongeren in de geestelijke gezondheidszorg, regressietherapie, de perverse trekken van een tirannieke antagonist en het niet lineair verlopen van de tijd. Dat is rijkelijk veel voor dit aantal pagina’s en de lezer blijft dan ook met de nodige vraagtekens achter. Als verhaal uit de schemerzone staat het bovendien haaks op het realisme van zijn voorganger en vormt het daar een matige match mee.

Desondanks is Dubio toch een toegankelijk boek geworden. Dit vanwege een eenvoudige schrijfstijl en een indeling in korte hoofdstukken. In combinatie met twee tieners als belangrijkste personages lijkt het boek daardoor wel meer op een Young Adult dan een volwassen roman. Als herdenkingsboek kan het zo echter een breed publiek bereiken. Want binnen dat kader is Dubio voor liefhebbers van de middeleeuwen zonder meer een aanrader, terwijl het voor mensen die Vlaardingen kennen een absolute mustread is.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anne-Claire Verham

Gesponsord

June steelt Athena's net voltooide manuscript en publiceert het als haar eigen werk. Verdient dit stukje geschiedenis niet verteld te worden, ongeacht door wie?

Als de Amerikaanse pionier van de moderne dans tart Isadora Duncan de normen en wetten van haar tijd, zowel in haar kunst als in haar persoonlijke leven.

Fredo en Luigi zijn twee heel verschillende broers. Wanneer Fredo na vele jaren terugkomt naar Italië, heeft dat alles te maken met de dood van hun vader en diens lege, oude huis.

Koning Willem II is verwikkeld in een machtsstrijd met West-Friesland wanneer hij vader wordt van twee zoons: de wettige Floris en de bastaard Alard.

Perdido, het stadje waar de rijke familie Caskey de scepter zwaait, wordt in 1919 getroffen door een overstroming. Enige dagen later verschijnt de mysterieuze Elinor.

Dit gedetailleerd portret van Volodymyr Zelensky is gebaseerd op vier jaar verslaggeving, uitvoerige reizen met de president naar het front en tientallen interviews.

Wanneer voormalig spion Maggie Bird een lichaam op haar oprit vindt, weet ze dat iemand achter haar aan zit. Ze richt zich tot haar oude vriendenkring van gepensioneerde CIA-agenten.

Dit boek bevat waardevolle lessen om je eigen koers te varen, speciaal voor jongeren. Ontdek hoe je een positieve mindset ontwikkelt, leert omgaan met stress en rust in je hoofd vindt.

Een toevallige ontmoeting zet het leven van de zeventienjarige Victoria op de kop. Binnenkort zal ze gedwongen zijn om diep de natuur in te vluchten en haar leven achter zich te laten.

Herman Koch besluit na zijn diagnose eigenlijk meteen dat hij de kanker een zo beperkt mogelijke rol in zijn leven wil laten spelen: 'Ik zou niets doen.'

Hoe ga je om met de belangrijkste relaties in je leven? Als de verhoudingen goed zijn, kun je ook beter omgaan met de andere problemen om te gaan die op je pad komen.

Het is mei 1940 en Rotterdam staat in brand. De half-Joodse Debra ontmoet een jonge wolf wanneer de Rotterdamse Diergaarde wordt getroffen door bommen.

Beaujon leidt in Constantinopel een comfortabel leven, maar dat verandert als hij betrokken raakt bij een aanslag op een antiek monument.

Volwassen zijn in deze tijd, hoe doe je dat? Doe je het alleen, of durf je het samen? Een onmisbaar boek voor ex-pubers, voor Generatie Hoi. Met veel survivaltips en voiceberichten!

Het logboek van Peter R. de Vries, over de laatste anderhalf jaar van zijn leven, wordt afgewisseld met fragmenten uit het dagboek van zijn zoon Royce.

Metin gaat studeren in San Francisco en is vastbesloten zijn oude zelf achter zich te laten. Een paar weken na zijn aankomst, vinden de aanslagen van 11 september plaats.

Wanneer de introverte William trouwt met de bruisende Julia, wordt hij als vanzelf opgenomen in haar chaotische, liefdevolle familie. Dan komt de duisternis uit zijn verleden naar boven.

Daniel leidt een bewogen leven. Wanneer haar reputatie verslechtert, voelt ze zich in het nauw gedreven. En nu is Daniel dood. Jodie, haar grote liefde, wil weten waarom.

Als zijn vrouw Alissa plotsklaps verdwijnt en Roland met hun vier maanden oude zoontje achterblijft, gaat hij niet alleen op zoek naar haar, maar ook naar het waarom van zijn rusteloze bestaan.

De eenentwintigjarige M. vertrekt in 1989 halsoverkop naar Parijs en gaat aan de slag als au pair. Om grip te krijgen op het leven, schrijft ze.

In de donkerste periode van haar leven wil Milouska Meulens weten wie ze echt is en waar ze thuis is. Die vragen kan ze alleen beantwoorden als ze weet waar ze vandaan komt.

Wanneer Hugo's vroegere gouvernante overlijdt, duiken de verloren gewaande dagboeken van zijn grootvader Willem Adema op, die een ontstellend licht werpen op diens oorlogsjaren.

Drie jaar na het overlijden van zijn opa en de verdwijning van diens vrouw Pepa krijgt Ruben Kruijssen de opdracht de Alquerías, het familiehuis in Spanje, te verkopen.

Spontane foto’s waren zeldzaam aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Fotografen als Jacob Olie en James Higson legden zich juist toe op het fotograferen van het leven van alledag.

Titus Crown is de eerste zwarte sheriff van Charon County. Na de moord op een onderwijzeres wordt de dader, een zwarte oud-leerling, doodgeschoten door Titus' hulpsherrifs voor hij kan ingrijpen.