High tech sprookje met een hoge zuurgraad

Het Bestand is een eigentijds sprookje over Lillian, begin twintig, die meer van getallen dan van mensen houdt. Sterker nog, ze is allergisch voor mensen. Lillian zou het liefst alleen virtueel bestaan.

"Jarenlang had de maatschappij tekenen gegeven dat ze Lillian niet hoefde en op een gegeven moment was Lillian tot de conclusie gekomen: Ik hoef de maatschappij ook niet." Ze vlucht in getallen, computers en internet.

Lillian is een oosterse prinses en een wraakengel. Eigenlijk is ze een sociopaat, hoewel ze ergens in het verhaal een moment van wroeging kent. De mensen met wie ze een band heeft kent ze alleen bij hun hackersnaam. Van hen spreekt Banri Watanuki het meest tot haar verbeelding. Naar hem is ze stiekem op zoek. Haar ouders zullen het voor Lillian niet verder brengen dan getatoeëerde namen op haar te dikke billen. Hetgeen haar moeder – bij wie ze op haar vierentwintigste nog steeds in huis woont – aan het huilen brengt. Op haar werk bij het internetbeveiligingsbedrijf BClever dreigt ze fysieke vrienden te maken, maar deze mannen blijken in hun eigen wereld te leven.

Het Bestand is een sterke novelle die, zoals goede literatuur betaamt, het verhaal overstijgt en een universele waarheid neerzet waar de tand des tijds geen vat op zal krijgen. Het Bestand is een vertelling waarin de essentie van de personages oppervlakkig wordt aangestipt. De personages zijn niet sympathiek. Hun belangrijkste taak is aforismen doorgeven als: "Kennis is een vermoeden dat nog niet is ontkracht", "Op een dag verzoen je je met het onvermijdelijke en die verzoening is realiteitsbesef" en "De mens mocht dan werk in uitvoering zijn, maar velen deden aan werkweigering".

Arnon Grunberg schetst met Het Bestand een inktzwart beeld van het leven anno nu. Een leven dat zich voor velen online afspeelt, waar ze zich anders kunnen voordoen dan ze zijn. Op de vlucht voor zichzelf laten ze in de schijnbare anonimiteit van internet het flinterdunne laagje beschaving vallen. Ze tonen hun geslachtsdelen, of dwingen anderen ze te laten zien. Of ze nemen de rol van wraakengel op zich om deze schennisplegers te straffen. De menselijke natuur blijft een teleurstelling.