Het is nooit te laat om te repareren wat kapot is

Laat corona je zomervakantie niet verpesten. Ook in Hintergarten, Gran Balconia en Costa Veranda schijnt de zon! Met een wijntje, stokbroodje, lekker kaasje en dit mooie boek van Fiona Valpy waan je je zo in Frankrijk; laat je meevoeren naar het Idyllische Franse eiland Ile de Ré. Voel het zand tussen je tenen, snuif de frisse zeewind op en luister naar het golven van de zee. 

Wanneer Kendra bij haar oma op bezoek gaat in het verpleeghuis vraagt haar oma of ze haar levensverhaal op wil schrijven. Oma’s verhaal begint bij de prachtige zomer van 1938. De zeventienjarige Schotse Ella mag een zomer lang logeren bij vrienden van haar ouders op het Franse eiland Ile de Ré. Zes weken lang geniet ze van de zon, de zee en het strand. Ella wordt niet alleen verliefd op het prachtige Franse eiland, ze valt ook als een blok voor de jonge kunstschilder Christophe Martet. Wanneer Ella het jaar erop weer bij Christophe en zijn zus Caroline logeert, maakt de Tweede Wereldoorlog een vervroegd einde aan hun vakantie.  Christophe gaat het Franse leger in en Ella meldt zich in Schotland aan bij het verzet. Zullen de twee geliefden elkaar ooit nog terugzien?

Blz 15: Op het dressoir naast haar bed staat een delicaat donkerblauw schaaltje met een gouden ader erin, als een bliksemschicht, met een handvol schelpen erin. De schelpen raken me om de een of andere reden diep. Ze zijn helemaal niet bijzonder; de opbrengst van iemand die een strandwandeling heeft gemaakt. Maar ze moeten voor haar meer betekenen, anders zou ze ze niet hebben bewaard, gekoesterde herinneringen aan vakanties van lang gelden misschien, aan dagen van weleer die zijn doorgebracht op zonovergoten stranden, in de wind en zee. Ik slik de emotie weg die ik in mijn keel voel opwellen.

We volgen twee verhaallijnen in het boek. Ella vertelt over het verleden, terwijl Kendra het heden met de lezers deelt. Het doet Kendra veel verdriet dat haar moeder (zij is de dochter van Ella) een slechte band met Ella heeft. Hierdoor heeft Kendra haar oma nooit goed leren kennen. Kendra hoopt dat de barsten in hun familierelaties geheeld zullen worden door oma’s onthullingen. Ook Kendra’s huwelijk vertoont scheuren. Kendra’s man is langdurig werkloos en de zorg voor hun autistische zoon put hen beiden uit. Kendra merkt dat het verhaal van haar grootmoeder helend werkt. Het schrijven geeft kendra de rust die ze nodig heeft en het opent haar ogen.

Blz 294: ‘Maar waar was ik? O ja, het schaaltje. Dus we waren in de galerie op weg naar Edinburgh. Caroline pakte het uit de nis en zei: “Weet je nog wat ik tegen je heb gezegd? Over de filosofie erachter? Dat iets wat uniek is een eigen schoonheid heeft die nooit kapot kan gaan; dat hij altijd waard is om gerepareerd te worden, zelfs als hij gebroken is en dat scheuren en littekens onderdeel van de schoonheid worden, het kunstwerk zelfs nog opmerkelijker, nog kostbaarder maken. En toen zei ze: ”Repareer je hart. Repareer jullie huwelijk met aderen van het puurste goud en maak het beter dan ooit tevoren.”

Ruim twee maanden voordat het boek in de boekwinkel te verkrijgbaar was, kon je het al via Storytel beluisteren. In mei had ik een proefabonnement op Storytel en dit verhaal was mijn eerste luisterboek. Omdat het zonnig weer was, at ik tussen de middag vaak mijn boterhammetje op in de tuin en luisterde ik ondertussen naar dit boek. De rustgevende stem van Marjolein Algera bracht mij elke middag naar Ile de Ré. Omdat Ella haar levensverhaal op cassettebandjes ingesproken had, beeldde ik mij in dat ik naar Ella's stem luisterde. https://www.storytel.com/nl/nl/books/1499064-Een-zomer-lang-geleden.

De oorspronkelijke titel van het boek is Sea of Memories. Dit is een toepasselijke titel; Ella vertelt haar kleindochter een zee van herinneringen. Uitgeverij De Boekerij koos voor De zomer van mijn leven. In februari 2019 stond deze titel bij Hebban vermeld als nieuwkomer. Maar het boek is (vreemd genoeg) nooit uitgebracht. Was oma Ella in februari 2019 misschien nog niet helemaal uitverteld? De titel past overigens goed bij het verhaal; in 1938 beleefde Ella en haar Christophe de zomer van hun leven op het Franse eiland. Omdat er al een ander boek met dezelfde titel bestaat, is het verstandig dat de uitgeverij een nieuwe titel gekozen heeft Een zomer lang geleden. In het boek worden meerdere zomers beschreven. De mooiste zomer van Ella’s leven en twee zomers waarin Ella's hart wordt gebroken. Het is apart dat de uitgeverij voor dit boek de cover van een ander boek van Valpy koos, de Duitse versie van Beekeepers promise.

Er komen veel interessante thema’s voorbij in het verhaal zoals kunst, oorlog, autisme, polio, onuitgesproken familieproblemen, gebroken harten en keuzes maken. Veel lezers zullen zich in Kendra herkennen. Het is soms best pittig om gezin en werk te combineren. Zolang iedereen gezond is en alles zijn gangetje gaat, is er niets aan de hand. Maar welke keuzes moet je als moeder maken als je kind problemen heeft of ziek is? De familie Martet laat zien hoe Frankrijk er na de oorlog uitzag; totaal beschadigd. Moeder Martet was joods en kwam om in een concentratiekamp, Christophe kwam zwaargewond terug uit de strijd en vader stierf aan een gebroken hart. De vele Carolines van het land moesten hard werken om de schade te herstellen en het land weer op te bouwen.

Blz 269 Mooi he? De techniek heet kintsukuroi. Het is een Japanse stijl, hoewel dit van de plaatselijke pottenbakker is. Ik vind de filosofie erachter prachtig: dat iets wat zo uniek en onvervangbaar is het waard is om het met puur goud te repareren, zodat de scheuren en onvolkomenheden zelf onderdeel van de schoonheid van het kunstwerk worden.

Valpy’s boeken zijn al jaren populair in Amerika en Engeland; heerlijk dat ze nu ook de weg naar de Nederlandse boekhandels gevonden hebben. Fiona woonde zeven jaar lang in Frankrijk. De liefde voor dit land, zijn taal, bevolking en geschiedenis komen in bijna al haar boeken naar voren. Op dit moment woont de auteur in Schotland, maar als het maar even kan is ze in Frankrijk te vinden. Fiona Valpy is (wat mij betreft) dé ontdekking van 2020 van uitgeverij De Boekerij! 

Eerste foto: De Engelstalige cover, Sea of Memories.

Na het zien van deze video begrijp je volledig waarom Ella haar hart aan het eiland verloren heeft.