Jeugdsentiment

Op zondag 4 januari overleed schrijfster Yvonne Brill, op 78-jarige leeftijd, aan de gevolgen van het coronavirus. Ik moest wel even slikken toen ik het nieuws hoorden. Het waren de paardenboekjes van Yvonne Brill die mij aan het lezen gekregen hebben!

Bianca

Lezen ging mij vroeger niet makkelijk af. Maar door het lezen van de boekjes van Brill merkte ik dat lezen ook leuk kon zijn! Ik zat niet meer te ploeteren achter een boek, maar ik waande mij met een groep vriendinnen op de manege. Als paardenmeisje heb ik haar Bianca-serie verslonden! Op mijn negende verjaardag kreeg ik het eerste deel, Bianca in galop. Op de boekenplak boven mijn bed stond een lange rij met paardenboekjes. Ik kocht ze van mijn zakgeld (ze kostte 3 gulden en 40 cent) en was helemaal happy als ik een ontbrekend deeltje op een rommelmarkt tegenkwam. In 40 jaar heeft Yvonne Brill 65 deeltjes geschreven. Het is zo mooi om te zien dat de serie nog steeds wordt gelezen en verzameld. Afgelopen jaar namen Bianca en Yvonne afscheid van elkaar met het boekje Afscheid in Drenthe. Zelf had ik hen beide al op mijn 16e vaarwel gezegd; op een dag verhuisden ze naar een kartonnen doos op zolder.

In totaal schreef ze meer dan 150 boeken. Met de Kluitman Bianca serie is Brill het bekendst geworden. De serie is door diverse uitgeverijen herdrukt: Fontein, Publique Uitgevers en Lecturium uitgeverij. Ik vind het jammer dat de herdrukte boekjes niet aangepast zijn aan de moderne tijd. Dit is een gemiste kans. De verhalen zijn tijdloos, met een kleine aanpassing zou een nieuwe generatie paardenmeisjes opnieuw de boeken verslinden! De laatste delen van Koninklijke van Gorcum bv zijn wel moderner. Het grappige is dat sommige volwassen lezers het niet kunnen waarderen dat hun held van vroeger volwassen geworden is en de wereld om haar heen, sinds de jaren 70, veranderd is. Een reactie op Bol.com: Jarenlang genoten van Bianca deeltjes om de nostalgie, onschuld, het genieten van natuur, paarden en vriendschap, Maar ineens moet Lies in dit deeltje lesbisch worden? Waarom? Moet Yvonne Brill ineens zo nodig ook modern gaan doen? Het slaat ook nergens op in een van de eerdere delen was ze nog verloofd met een jongen. Waarschijnlijk is Brill onder druk van de uitgever bezweken om in de boekjes een gedwongen diversiteitsissue aan de kaak te stellen…..

Ik was erg verbaast toen ik in een van de vele artikelen, die naar aanleiding van haar overlijden verscheen, las dat Yvonne Brill zelf nooit een paardenmeisje geweest is. Door haar astma en COPD kon Brill niet naar een manege; de paardensport was zelfs niet eens haar favoriete hobby! Tegenwoordig heeft elke schrijver een website waar je als fan alles over je favoriete schrijver te weten kunt komen. Ik had geen idee hoe mevrouw Brill er uit zag; in mijn fantasie was ze een stoere en stevige paardenvrouw. En dat zal ze ook altijd voor mij blijven!

Tegenwoordig lees ik voornamelijk oorlogsboeken. Toen ik vorige maand, op Hebban.nl de lijst met nieuw verschenen boeken doornam, viel mijn oog op Davids droom. Het bleek een langgekoesterde wens van Brill te zijn om een jeugdboek over de oorlog te schrijven. De dame zat, ondanks haar hoge leeftijd, nog niet stil. Ze gaf teken- en schilderlessen, wilde de jeugd nog over de oorlog gaan vertellen en er stond zelfs een promotiereis naar Israël gepland. Yvonne Brill had nog graag een paar jaartjes door willen galopperen! 

Een middagje terug in de tijd 

Deel 1 Bianca in galop

Bianca en haar vriendinnen Pia, Mary, Lies, Billy en Nel richten een paardenclub op (de club van zes). Bij de Bosmanege van oom Koos en tante Ans krijgen ze zefs een eigen clubhuis (het Peerdenhoes). De vriendinnen rijden hun eerste crosswedstrijd door de Drentse bossen. Dankzij de training van oom Koos valt de club van zes in de prijzen! Vriendschap en dierenliefde staan centraal in de serie. In dit deel redden de meisjes een jonge ree. Dankzij oom Koos en Bianca’s vader, die dierenarts is, leer je veel over de verzorging van de dieren op het platteland. Je merkt goed dat het verhaal zich in de jaren 70 afspeelt. Zo is het taalgebruik gedateerd (wicht, wee je gebeente en moeder de vrouw) en is het schoolsysteem niet meer van deze tijd; de meisjes zitten in de zesde klas in plaatst van groep acht en de leerkrachten zijn erg streng. Maar wat mij het meeste opviel, was het gebruik van de huistelefoon! Voor de kinderen van nu is het niet voor te stellen dat wij vroeger aan onze ouders moesten vragen of we mochten telefoneren met een vriendinnetje! Ik vond het erg leuk om te lezen dat Bianca en Lies een keertje in plaats van met de fiets, op hun paard naar school gingen. Ook mijn dochter heeft dit een keertje gedaan. Bianca en Lies werden voor straf naar huis gestuurd en hun ouders kregen een boze brief van de directeur. Bij mijn dochter kwamen de juf en alle kinderen die op het schoolplein aan het spelen waren de pony uitgebreid bewonderen en werd er hard om de stunt gelachen!

Deel 2 Daar komt Bianca te paard

De leden van de club van zes en hun vier vriendinnen uit Hoorn mogen, in de Paasvakantie, logeren op de manege van oom Koos en tante Ans. Ze maken een week lang mooie tochten over de Drentse heide en hebben samen veel plezier! De meisjes merken dat er wat met Pia aan de hand is. Ze heeft dan wel een gebroken enkel, maar ze lijkt ook niet goed in haar vel te zitten. Het mollige meisje doet niets anders dan eten en snoepen. Haar vriendinnen en familie zitten haar voortdurend te plagen met haar overgewicht en haar gesnoep. Tante Ans ontdekt wat er werkelijk met het meisje aan de hand is. Wanneer dit boekje ooit nog eens herdrukt wordt, zou er achter in aandacht besteed kunnen worden aan het pestgedrag in het verhaal. Tante Ans brengt het probleem van Pia wel ter sprake bij de kinderen en hun haar ouders, maar ze wijst hen er niet op dat het plagen nu ook maar eens afgelopen moet zijn.

Enkele voorbeelden:

• Blz 5: Zo'n bosrit gaat je niet in de koude kleren zitten, dan moet je wel goed eten. Mevrouw Vermeulen lacht. “Dat jouw Iwan nog niet doorzakt.” 
• Blz 9: “Straks staat er een pan chocolademelk klaar, “zegt tante Ans. “Alleen voor jullie, Pia lust toch niet.”
• Blz 60: “Waren jullie bij zwijntje Donkers?” vraagt Menno.
• Bz 68: “Ha, bolletje” lacht hij als hij zijn mollige dochter ziet.
• Blz 83: “Ik neem aan dat je niet de hele voorraad opmaakt,” zegt Mary scherp.

De meisjes en hun ouders hebben duidelijk nog niet van NIX18 gehoord. Ik zat met mijn ogen te knipperen toen ik op blz. 50 las dat de hele groep een gezellig Italiaans wijntje dronk in een restaurant. De meisjes zitten in de zesde klas! Als dit in een nieuw verschenen boek zou staan, dan puilde internet uit van het commentaar!

Foto: Ik was als kind soms best wel jaloers op Bianca, Pia, Lies en Nel; een eigen paard, dat wilde ik ook. Ik heb er lang op moeten wachten, maar op mijn 45ste is het er dan toch eindelijk van gekomen. Voor mijn dochter kocht ik een lieve, eigenwijze en ondeugende pony, Bojente!

Meer op https://www.hebban.nl/spot/boeken-met-een-ster/nieuws/de-week-van-het-vergeten-boek-5