OVER VRIENDEN VOOR HET LEVEN

In Vrienden voor het leven, het sluitstuk van de ‘Vrienden'-trilogie van Astrid Harrewijn, is na Noor en Joost nu het woord aan Kiki. Eindelijk rondt ze de spraakmakende tentoonstelling 'Seks is sooooo overrated' van Jeff Koons af. Als hier een politieke rel op wereldniveau over ontstaat, is de vakantie die ze voor zichzelf in gedachten had helaas nog ver te zoeken. Als ze daarna door een onhandige actie ruzie krijgt met een Russische crimineel en haar leven gevaar loopt, is het tijd om onder te duiken. Daar komt ze tot het verhelderende inzicht dat ze te snel leeft en besluit ze de art of slow living te omarmen en zo haar leven in een rustiger vaarwater te brengen.

DE LEESCLUB

De leesclub bestond uit zeventien lezers, waarvan er twee lezers met een eigen exemplaar meededen. Ook aan deze leesclub werkte Astrid Harrewijn, we hadden ook eigenlijk niet anders verwacht, weer vol enthousiasme mee. Ook nu beantwoordde ze de vragen van de lezers en mengde ze zich volop in de leesclubdiscussie.  Bijna onnodig te zeggen, dat dit ook in deze leesclubs enorm gewaardeerd werd.

VERWACHTING

De meerderheid van de deelnemers heeft de eerste twee boeken van de trilogie gelezen en zijn ervan overtuigd dat ook dit derde deel aan de hooggespannen verwachtingen zal voldoen: luchtig, vlot, humoristisch, beeldend geschreven met rake opmerkingen. Iedereen staat bijna te popelen om te weten te komen hoe het verhaal van Kiki gaat lopen. De meesten hopen dat ook het leven van Noor en Joost nog aan bod komt, omdat ze heel graag willen weten hoe het verder met hen gaat.  MoniqueM276: ‘Mijn verwachtingen zijn eigenlijk best wel hoog. Kiki was in het eerste deel iemand die van hot naar her rende, reisde etc. Noor en Joost hebben nu hun plekje gevonden. Denk dat Kiki dit nu ook gaat bemerken, maar dat zij zichzelf heel erg gaat tegenkomen.’ ’Elke: ‘Ik verheugde me op de fijne schrijfstijl. Ook hebben de twee voorgaande delen me heel nieuwsgierig gemaakt naar het drukke leventje van Kiki en aangezien dit deel over Kiki gaat, verwacht ik dat we daar heel wat meer over te weten zouden komen.’

Een paar lezers verwachten dat dit deel misschien wel wat serieuzer zal zijn zoals Paula van Mourik: ‘Ik verwacht een boek met humor, maar ook met een serieuze ondertoon, want met Kiki gaat het volgens mij niet goed. Ben zeer benieuwd.’ Een mening die gedeeld wordt door Tessa Droge: ‘Ik verwacht weer een boek vol humor maar ook een traan, want belanden in een afkickkliniek gaat je niet in de koude kleren zitten.’

INHOUDELIJKE DISCUSSIE

In dit boek is Kiki de vertelster. Wat humor betreft worden de lezers niet teleurgesteld en de grappige quotes worden gedeeld. De opening van de tentoonstelling van Jef Koons door Prinses Beatrix en het wegsmokkelen van schilderijen uit de afkickkliniek worden genoemd. Ook het oppassen van Kiki op Berber, het dochtertje van Noor, werkt op de lachspieren. Samantha88: ‘Ik vond de scene waarin Kiki met Berber op pad moet erg grappig. Ik heb zelf geen kids, maar wel vriendinnen met kids waar ik zo nu en dan mee op stap ga. Die kinderwagen is bij mij ook altijd drama, ik heb nu zelf een heel simpel exemplaar gekocht die ik wel normaal kan in- en uitklappen.’

Renate moest erg lachen om de scene waarin Kiki zonder kleren het huis schoon maakt: ‘Het stofzuigen in haar nakie toen haar nieuwe huisgenoot binnenkwam vond ik ook grappig.’ Tessa Droge moest vooral lachen om de afkorting H.P.S.: ‘Honger, Poep, Slaap en later gebruikt als Hooikoorts, Poliepen, Schurft.’  Waar ook veel om gelachen wordt is dat Kiki, die altijd namen verhaspelt, nu ook zelf anders wordt aangesproken. Raywoman: ‘Hilarisch dat uitgerekend de moeder van Gijs, die Kiki in het begin alsmaar Thijs noemt, haar de hele tijd Kitty noemt. (En ook grappig dat ze het zelf door heeft).’

Behalve de humor die volop aanwezig was, was er voor EliJos ook een kleine emotioneel moment: ‘Ik had een triest glimlachmomentje toen burgemeester Eberhard van der Laan even langskwam.’ Een reactie die veel bijval krijgt en nog even uitgelegd moet worden aan de Vlaamse lezers, die de onlangs overleden burgervader niet kenden.

De ontwikkeling die Astrid de persoonlijkheid van Kiki laat doormaken wordt tevreden ontvangen. Annelien: ‘Verrassend hoe Kiki zich heeft ontwikkeld! Ik vond het fijn om te lezen dat ze steeds meer naar de signalen van haar lichaam is gaan luisteren, al duurde het wel even.’ Een mening die door veel lezers wordt gedeeld, waaronder Samantha88: ‘Kiki wordt echt volwassen in dit boek. In het begin (en in de andere delen) is ze vooral lang leve de lol, en we zien wel wat er gebeurd. Ze gaat het leven steeds iets serieuzer zien, en maakt een mooie ontwikkeling door.’ Paula van Mourik herkent zichzelf er zelfs in: ‘Ik vond dat Kiki een ijzersterke ontwikkeling doormaakte. Voor veel werkende vrouwen herkenbaar denk ik. Voor mij in ieder geval wel.’

Kiki maakt nogal vreemde keuzes in de liefde. Een aantal lezers begrijpt niet waarom ze kiest voor een relatie met de Scandinavische kunstenaar Tore. Eline Smit: ‘De keuze voor Tore kan ik inderdaad niet goed begrijpen. Naar mijn mening 'gebruikt' hij haar alleen maar. Ze moet opdraven wanneer hij dat wil en doen wat hij wil. Volgens mij zag Kiki hem als een machtig, interessant en kunstzinnig persoon en was ze meer verliefd op wat hij bereikt had in het leven.’ Elke stemt hiermee in: ‘Ik kan haar keuze moeilijk begrijpen maar dat is waarschijnlijk omdat ikzelf totaal het tegenovergestelde zou doen. Volgens mij wist ze, in haar onderbewustzijn, heel goed welk vlees ze in de kuip had maar wou ze dat niet toegeven tegenover haarzelf. Misschien om de spanning erin te houden, want ze is nu eenmaal niet een huisje-tuintje-boompje -persoon.’ Andere lezers snappen haar keuze wel. Annelien verwoordt het als volgt: ‘Ik denk dat Kiki nog altijd voor het spannende/ rauwe randje gaat! Gijs is (in eerste instantie) in haar ogen - te saai, te degelijk en te gewoon. Waarschijnlijk weet ze in haar achterhoofd wel dat hij haar nooit zal kwetsen, maar is ze nog niet in staat om daar de meerwaarde van in te zien. Dus kiest ze voor Tore, ondanks dat ze weet dat ze hem waarschijnlijk nooit helemaal voor haarzelf zal hebben. Het spannende blijft haar trekken!’ Volgens Astrid slaat ze hiermee precies de spijker op zijn kop: ‘Dit is inderdaad hoe ik het zag en wilde beschrijven.’

Er worden in dit boek een paar nieuwe personages geïntroduceerd, waaronder de nieuwe huisgenoot Lars, zijn ex-vrouw Barbara en Tore. Iedereen is een fan van politieman Lars en Annelien wel de grootste: ‘Jaaaaa, eens met jullie! Lars, Lars, Lars!!! Groot fan!’ Tore wordt uitgeroepen tot de meest irritante figuur. Francisca den Otter: ‘En ja Tore. Een heerlijk fout persoon die je dus heerlijk foute dingen kan laten doen, lijkt me super voor een schrijver/schrijfster om zulke personages te verzinnen!’

Er is waardering voor de manier waarop Astrid naar de plot heeft toegewerkt. Miranda: ‘Ik vind dat het plot zeer goed is opgebouwd. Ik verwachtte dat bepaalde zaken gingen gebeuren, maar er gebeurde telkens iets wat het verhaal weer nét een andere wending gaf.’ Ook Tessa Droge is verrast door de wendingen die het verhaal nemen: ‘Ik was verrast door dit plot en had dit totaal niet zien aankomen.’

De lezers hebben nadat ze het boek dichtsloegen, nog lang niet genoeg van de vrienden en hopen dat Astrid toch nog een vierde deel aan de trilogie zal toevoegen. Deze hoop wordt door Astrid jammer genoeg direct de bodem ingeslagen: ‘Een vierde deel.... Nee, die gaat er niet komen. Ik vind het schrijven van een (los te lezen) drieluik het leukste wat er is. Het geeft mij de mogelijkheid om grote verhalen neer te zetten en ik houd van de puzzel om alle lijntjes weer samen te laten komen. Maar het is helaas best een lastige klus om een drieluik in de boekhandel te krijgen.’

EINDOORDEEL en WAARDERING

De lezers waren behoorlijk eensgezind in hun beoordeling. Er werden alleen maar 4 en 5 sterren uitgedeeld.

Negen lezers beoordeelden het boek met 4****, waaronder Laurevh89: ‘Het boek leest heel vlot waardoor ik het snel uithad en ik heb een paar keer hardop moeten lachen met de gebeurtenissen uit het boek. Een ideale afsluiter dus ook al had het voor mij gerust nog wat langer mogen blijven voortduren!’ Elly van der Meer: ‘Een mooi afsluitend boek over deze hechte vriendengroep’. Paula van Mourik: ‘Zeker weten dat je het na het lezen van de laatste bladzijde jammer vindt dat er een eind is gekomen aan deze Vriendendrieluik. Noor, Joost, Gijs, Kiki en niet te vergeten Meneer Jansen: ik ga jullie missen!’

Acht lezers gaven de volle 5*****. Miranda: ‘Een zalig feelgood drieluik dat je gelezen moet hebben!’ Raywoman: ‘Eén advies: lees voordat je aan dit boek begint ook het eerste en tweede deel, maar veel moeite zal het niet kosten, net zoals door de eerste delen vlieg je door het laatste deel heen, en het wordt steeds leuker. Neem er wel de tijd voor want je bent gewaarschuwd: je moet sterk in je schoenen staan om het boek dicht te klappen.’

De leesclub werd met een gemiddelde score van 4,5**** afgesloten.

In de onderstaande reacties hebben de lezers een kenmerkende quote uit hun recensie van Vrienden voor het leven geplaatst en het aantal sterren dat zij het boek gaven.