Gelukkig nieuwjaar iedereen! Op deze eerste dag van 2021 blikken wij toepasselijk terug op boekenjaar 2020. Tweemaandelijks lieten we weten wat ons favoriete gelezen boek was. Maar was er nu ook een favoriet der favorieten? De vraag voor de tweede dag van onze ‘Favorieten 3-daagse’ luidde:

Wat is absoluut jouw meest favoriete boek van 2020? 

Samenstelling: Ine
Banner: Anne Oerlemans en Ine

Harriet: Voor mijn absoluut meest favoriete boek van 2020 kies ik voor het boek wat ik genoemd het bij de favorieten van september/oktober, namelijk Uit de maat van William M. Kelley. Het boek past qua thematiek erg bij mijn favoriete boek van november/december maar is totaal anders geschreven en vanuit een compleet ander perspectief. Het bijzondere aan dit boek is dat het verhaal verteld wordt vanuit het perspectief van de blanke bevolking, maar het geschreven is door een Afro-Amerikaanse schrijver.  En zoals ik toen al  bij mijn keuze zei: Uit de maat is een mooi, maar hartverscheurend verhaal waar je nog lang over na blijft denken.

Hetty: Als ik mijn Hebban-leesoverzicht van 2020 er even bij pak dan zie ik daar dat ik van de schrijver Konstantin Paustovski de meeste boeken heb gelezen dit jaar, vier stuks. Als ik vervolgens kijk naar mijn favorieten van het afgelopen jaar hier bij de Loepjes dan zie ik daar twee van die vier boeken terugkomen. Welke dan te kiezen? Wordt het Wilde rozen of toch het eerste deel van Verhaal van een leven?

Ik hoef niet lang na te denken en kies voor Verhaal van een leven deel 1, mijn kennismaking met Paustovski... En wat voor een kennismaking, ik was diep onder de indruk van de schitterende schrijfstijl waarbij details zo omschreven worden dat je de omgeving voor je ziet alsof je er zelf bij bent en je daardoor echt helemaal in het verhaal zit. Mooie beeldende zinnen, volop genieten dus, en het leuke was dat er nog twee delen volgden op dit geweldige begin!

Ine: Een van mijn parels is mijn parel van 2020 gebleken. Het is ook mijn boek van 2020 geworden. En dus is het natuurlijk ook mijn favoriet van het jaar! Maar om het nu drie keer over Cliënt E. Busken van Jeroen Brouwers te hebben, dat is misschien van het goede wat te veel. Dus ben ik op zoek gegaan naar mijn favoriet nummer 2 van 2020. En dat is De ongewone lezer van Allan Bennet geworden. Het is een fictief verhaal waarin de Engelse koningin bij toeval een bibliotheekbus en de geneugten van het lezen ontdekt. Boek per boek gaat ze overstag, maar ze moet daartoe eerst afrekenen met haar eigen vooroordelen tegen deze hobby die eruit bestaat om 'niets te doen' en vooral tegen hardnekkige tegenkantingen uit haar koninklijke entourage. Maar ze weet haar mannetje te staan. Echt een zalig satirische boekje vol heerlijke herkenningspunten voor verknochte lezers – en dat zijn we hier toch allemaal?

Cies: Zelden een boek af en toe moeten wegleggen, omdat het te beangstigend werd. Dit was van mijn kindertijd geleden. Zonder enige twijfel, is dan ook mijn favoriete boek van 2020 Frontberichten van Edlef Köppen uit 1932.

Deze autobiografische roman gaat over de Duitser Adolf Reisiger die als jonge student in militaire dienst gaat en al snel in de loopgraven aan het Westelijk Front terecht komt. Ik heb redelijk wat romans over de Eerste Wereldoorlog gelezen en ik merkte dat ik langzamerhand wat immuun begon te worden voor de dood, het verderf, de waanzin zoals beschreven in deze romans. Doordat Köppen anders te werk gaat dan collega auteurs als Erich Maria Remarque, Henri Barbusse enzovoorts greep deze roman mij wel weer naar de keel. Köppen schrijft in een stijl die dicht aanschuurt tegen de Nieuwe Zakelijkheid. Zo wisselt hij brieven van Reisiger aan zijn ouders af met advertenties uit kranten over feestavonden en kerstdiners. De tegenstelling tussen wat er aan het front gebeurt en waar de mensen zich thuis in Berlijn mee bezig houden kan niet groter zijn. Verder is Köppen veel indirecter dan bijvoorbeeld Remarque. In plaats van de 'hamer' waarmee Remarque keer op keer op ons lezers inbeukt om in een poging om duidelijk te maken wat soldaten aan het front doormaken, maakt Köppen ons tot ooggetuige. Zo lopen we bijvoorbeeld samen met Reisiger door een bosrand waar net een chemische aanval heeft plaatsgevonden en zien we de lijken slap leunend in de loopgraven. Dat Reisiger geleidelijk aan van naief optimistische student verandert in een waanzinnige die opgenomen in een psychiatrisch hospitaal niet veel anders meer uitschreeuwt dan: "Lik mijn reet" verbaast dan ook niet.

Anne: Én weer mag ik er maar eentje noemen... Ik heb dit jaar weer heel veel fijne boeken gelezen, maar Duizend ogen van Samantha Schweblin sprong er echt uit en is daarmee dan toch het favoriete boek van dit jaar! Een nieuwe rage trekt de wereld over: kentuki’s. Panda’s, konijnen en draakjes die je in huis neemt als een surrogaathuisdier. Elke kentuki heeft een camera en is via software op afstand bestuurbaar door degene die jouw kentuki is. Elke knuffel heeft één uniek leven en een geprogrammeerde levensduur, het verbreken van de verbinding betekent het einde van dat leven. Maar is er nog een ontsnapping mogelijk als je eenmaal een vreemdeling in huis hebt gehaald? Schweblin kan een huiveringwekkend verhaal vertellen in slechts twee pagina’s en het gemak waarmee haar dat stilistisch af lijkt te gaan is indrukwekkend. De nabijheid van de door de auteur geschetste wereld is griezelig en tussen de regels door lijkt Schweblin ons ervan te willen doordringen waar het allemaal toe zou kunnen leiden. De controle hebben we niet geheel in handen en daarnaast rijst de vraag; is er eigenlijk nog wel een ontsnapping uit deze openbare digitale wereld mogelijk, zelfs als je de verbinding met de ander op enig moment verbreekt? Soms neigt een fragment naar thriller of horror en doet daarmee denken aan Black Mirror.

Nathalie: Een ander boek dat ik wil noemen is Het hele leven van Bart Moeyaert. De schepping, Het paradijs en De hemel zijn de al geschreven verhalen uit 2003, 2010 en 2015 die opnieuw zijn samengebracht in Het hele leven van Bart Moeyaert samen met de tekeningen van illustrator Peter Van den Ende die ook de veel geprezen en gewaardeerde comic Zwerveling maakte. De bijbelverhalen verwerkt tot muziektheater door Bart Moeyaert op de prachtige oratoria van Haydn zijn poëtisch en prachtig verwoord. Je kan ze lezen, beluisteren (op CD) en samen met de illustraties van Peter Van den Ende, bewonderen in dit boek. Het is sowieso een prachtige uitgave. Omdat het een zulk samengaan is van muziek van het Nederlands Blazers Ensemble, tekst én beeld, vind ik dit boek een kunstwerk dat eruit mag springen dit jaar! Laat ons ook duimen dat volgend jaar en/of in 2022 opnieuw theatervoorstellingen mogen plaatsvinden.

Tea: Mijn favoriete boek van 2020 kan ik eigenlijk niet aanwijzen, een aantal boeken strijdt om die eer, maar goed, een van de allermooiste leeservaringen beleefde ik met Apeirogon van Colum McCann. Een Israëliër en een Palestijn verliezen beiden een kind en in plaats van wrok te koesteren gaan ze het gesprek aan. Ingedeeld in duizend-en-een vertellingen geeft aan dat de titel Apeirogon (een vorm met een telbaar oneindig aantal zijden) een geweldige vondst is. Door de opbouw van het boek luie je dat het hier om een reis gaat, de heen- en terugreis van Bassam en Rami, twee vaders die beiden een dochter verloren. Tijdens hun reis komen er fragmentarisch tal van onderwerpen aan de orde. Dit geweldige boek, dat leest als een pageturner, liet op mij een verpletterende indruk achter.

Evy: Mijn favoriet van 2020 is De Straat van Ann Petry. Als je me dit jaren geleden zou gezegd hebben, dat ik een roman uit de jaren 40 van de vorige eeuw zou verkiezen tot favoriet dan had ik je echt uitgelachen, maar toch is het zo! Het is absoluut een boek dat ik wil herlezen en daarom weet ik ook echt zeker dat ik het heel goed vond. Gelaagd, realistisch en tijdloos! 

Gigi: Dit jaar las ik echt een aantal hele mooie romans, echt om je vingers bij af te likken (hoewel niet tijdens het lezen om de boeken niet te bevuilen). Dat ik dan toch in november pas mijn favoriet van het jaar zou lezen, De Halfbroer van Lars Saabye Christensen had ik niet verwacht. Ik was al jubelend over dit boek tijdens en na het lezen. Het bespreken van de roman en het graven naar diepere lagen, het zoeken naar hoe andere lezers het verhaal beleven maakt dat je nog meer zicht krijgt op hoe knap deze auteur dit boek, van meer dan 600 pagina’s, in elkaar gestoken heeft. Daarbij raakten de heftige gebeurtenissen van de personages en de bijbehorende emoties mij diep.

Hier zit vast ook een boek tussen waar jij van hebt genoten! Of misschien zet je er wel eentje of tweetje of drietje of... op jouw WIL. Ook in het nieuwe jaar blijven wij nieuwsgierig, dus vertel het ons hieronder.

Morgen volgt de laatste dag van onze Favorieten 3-daagse. Benieuwd welke vraag de Loepjes daarvoor kregen voorgeschoteld? We zien jullie graag morgen weer!