Van Kazuo Ishiguro las ik eerder The Remains of the Day en Never Let Me Go. Ik ben over beide boeken erg enthousiast, ook al zijn ze onmogelijk met elkaar te vergelijken. Vooral bij Never Let Me Go heb ik aan de verhaallijn moeten wennen. De volkomen nieuwe vertelstijl en setting van The Buried Giant / De vergeten reus schrokken me aanvankelijk dan ook niet af. Maar waar Never Let Me Go nog vele raakpunten met de realiteit heeft, speelt The Buried Giant zich af in een fantasiewereld vol draken, trollen en ridders. Hoewel de flaptekst vrij mysterieus is, blijkt uit niets het hoge Fantasy-gehalte van het verhaal. Gedreven door de vele lovende recensies en de plot van een ouder koppel op zoek naar hun zoon, begon ik nietsvermoedend aan het boek.

Het verhaal speelt zich in een droomachtige setting. De plaats en tijd zijn onduidelijk, mensen leven in clans in kleine nederzettingen. Axl en Beatrice zijn de oudsten van hun clan en worden door de anderen niet als vol aanzien. Hoe het leven er precies uitziet is moeilijk te omschrijven, vooral omdat de mensen amper herinneringen hebben. Hoe jonger ze zijn, hoe sneller ze gebeurtenissen vergeten. Het is vaak zelfs niet mogelijk om zich de voorbije dag te herinneren, waardoor alle activiteiten los van elkaar gebeuren. Af en toe herinneren Axl en Beatrice zich flarden van het verleden, onvoldoende om dat verleden te reconstrueren, maar wel genoeg om te beseffen dat het niet normaal is dat ze zo goed als alles zijn vergeten. Ishiguro beschrijft op een meesterlijke manier de verwarring die dit met zich meebrengt.

In een gezamenlijk moment van klaarheid besluiten ze op zoek te gaan naar het dorp van hun zoon. Hoewel ze ervan overtuigd zijn dat het dorp maar een paar dagen wandelen is, weten ze niets meer over hun zoon. Axl gaat zelfs zo ver om zijn bestaan in twijfel te trekken: bestaat deze zoon wel echt, en waarom woont hij niet bij hen? Tijdens hun tocht maakt Beatrice zich steeds grotere zorgen over de "mist" die ervoor zorgt dat herinneringen niet blijven hangen. Ze wil tijdens de tocht achter de oorzaak van de mist komen zodat een oplossing kan gezocht worden. Ze ontmoeten de meest vreemde personages en Beatrice wordt steeds overtuigder in haar zoektocht naar "de waarheid":

"Yet are you so certain, good mistress, you wish to be free of this mist? Is it not better some things remain hidden from our minds?"

"It may be for some, father, but not for us. Axl and I wish to have again the happy moments we shared together. To be robbed of them is as if a thief came in the night and took what's most precious from us."

"Yet the mist covers all memories, the bad as well as the good. Isn't that so, mistress?"

"We'll have the bad ones come back too, even if they make us weep or shake with anger. For isn't it the life we've shared?

Maar niet iedereen is ervan overtuigd dat het een goede zaak is om de oorzaak van de mist aan te pakken, soms is het beter om te vergeten: "Who knows what will come when quick-tongued men make ancient grievances rhyme with fresh desire for land and conquest?". Uit angst voor de gevolgen die er noodgedwongen zullen zijn wanneer het verleden terugkomt, gaan de verdedigers van het geheim tot het uiterste. De zoektocht naar de zoon wordt uiteindelijk ondergeschikt aan de zoektocht naar hun gezamenlijk verleden. Is hun liefde opgewassen tegen het verleden? Is het beter om je niets te herinneren en elke dag met een schone lei te kunnen beginnen?

Het verhaal gaat traag vooruit. De omgeving en de personages worden met zorg uitgewerkt en zijn belangrijker dan de gebeurtenissen. Ishiguro heeft niet veel woorden nodig om een bepaalde sfeer op te wekken: "He said nothing, looking like an angry man who had completely forgotten why he was angry." De poëtische toon draagt bij aan de sfeer van het verhaal, maar ik voelde me meermaals verdwaald in de symboliek. Het is bovendien erg wennen aan het archaïsche taalgebruik van Axl en Beatrice dat doorspekt is van herhalingen en nergens naartoe lijkt te leiden.

Ik hou helemaal niet van Fantasy en daar kan de gelaagdheid van het verhaal en de fantastische schrijfstijl van Kazuo Ishiguro weinig aan veranderen. Hoewel ik het boek met moeite uitgelezen heb, ben ik wel blij dat ik doorgezet heb. Het einde is absoluut een van de prachtigste passages van het boek. Voor fans van dit genre lijkt het me een absolute aanrader, maar ik zal niet in de verleiding komen dit boek te herlezen.

Sigried