Deze week heb ik een klein beetje gesmokkeld. Het boek las ik niet precies deze week, al las ik het wel uit deze week. Op zaterdag 6 oktober ben ik samen met nog vele lezers begonnen aan deel vier van het feuilleton over de familie Cazalet. Het voelde weer als thuiskomen. Na het derde deel te hebben gelezen in mei van dit jaar was het toch weer even wachten op het volgende deel, maar het was het wachten waard. Ik las deze week (uit):

Bevrijding, Elizabeth Jane Howard

Vijf maanden na de verschijning van het derde deel is daar het vierde en tot nu toe laatste deel van de familiekroniek over het leven van de Cazalets getiteld Bevrijding. Speelde de eerste drie delen zich af voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog, dit vierde deel gaat zoals de titel aan al geeft over de tijd na de oorlog. 

Er is een hoop veranderd en toch gaat het leven gewoon verder, dat is waar dit deel overgaat. Het merendeel van de familie Cazalet verhuist terug naar Londen en pakt het leven zo goed en zo kwaad als dat gaat weer op. Net als in de eerdere delen lees je in aparte delen hoe het leven van de verschillende personages verloopt met als extra in dit deel de aandacht voor de “buitenstaanders” van de familie. Dit alles tegen de achtergrond van een Engeland dat weer opgebouwd moet worden na alle verwoestingen van de oorlog. Howard schets een goed beeld van hoe moeilijk het af en toe toch is om het bestaan weer goed op de rails te krijgen met de tekorten die iedereen nog voelt.

Het is mooi te lezen hoe de kinderen van voor de oorlog, de jongvolwassenen zijn geworden van na de oorlog met alle problemen die bij het opgroeien horen. In dit deel zijn de verhalen ook realistischer dan in het vorige deel, toen er meer sprake was soapachtige elementen.
Ondanks dat je als lezer merkt dat Howard duidelijk het verhaal aan het afronden is op veel vlakken, lukt het haar toch nog een verrassende twist aan het verhaal te geven en maaktje kennis met nieuwe, zeer welkome personages.

Ook in dit deel tref je weer haar bekende schrijfstijl, hier en daar mooie zinnen en beeldende beschrijvingen van de natuur. Zeker in de eerste helft van het boek volgt het verhaal een prettig ritme, de tweede helft is hier en daar echter wat langdradiger en haalt het tempo wat uit het verhaal. Gelukkig weet ze het tempo naar het einde toe weer op te pakken en hoewel het einde niet geheel als een verrassing komt is het wel mooi einde. En Howard zou Howard niet zijn als er niet toch nog openingen zijn om de belevenissen van de familie Cazalet in een mogelijk vijfde deel voort te zetten. Ik zou daar geen enkel probleem mee hebben.