Heel deze week zetten we de Nobelprijswinnaar van dit jaar Kazuo Ishiguro in de kijker door samen zijn boeken te lezen. Vandaag, zondag 10 december, zal hij de Nobelprijs in Stockholm in ontvangst nemen. Ik boog me over de volgende vragen: hoe wordt die Nobelprijs uitgereikt en om mee te beginnen: wie is Kazuo Ishiguro?

Wie is Kazuo Ishiguro?

Kazuo Ishiguro werd geboren in Nagasaki, Japan (1954) maar verhuisde vanaf zijn vijfde met zijn ouders en twee zussen naar Guildford, Engeland. Hij studeerde af als Bachelor Engels en Filosofie aan de Universiteit van Kent en behaalde een Master Creatief Schrijven aan de Universiteit van East Anglia. Maar liefst vier boeken van zijn nochtans niet zo grote oeuvre werden genomineerd voor de Man Booker Prize. De nominatie voor zijn beroemdste boek The Remains of the Day verzilverde hij in 1989. De film onder de regie van James Ivory volgde in 1993. Ishiguro schreef al romans, kortverhalen, theater en ook liedteksten. Zijn proza-oeuvre tot nu toe bestaat uit:

• A Pale View of Hills (1982):  Versluierde heuvels
• An Artist of the Floating World (1986): Een kunstenaar van het vlietende leven
• The Remains of the Day (1989): De rest van de dag
• The Unconsoled (1995): De troostelozen
• When We Were Orphans (2000): Toen wij wezen waren
• Never Let Me Go (2005): Laat me nooit alleen
• Nocturnes (2009): Nocturnes
• The Buried Giant (2015): Vergeten reus

In de bundel “Introduction 7: Stories by New Writers” zijn drie kortverhalen van Ishiguro opgenomen. Alle Nederlandse vertalingen van zijn boeken zijn in nieuwe uitgaven uitgebracht in oktober 2017 nadat bekend werd dat hij de Nobelprijs won. Hij vertelde dat opgroeien in een Japans gezin in Engeland cruciaal is geweest voor zijn schrijven omdat hij daardoor dingen uit een ander perspectief zag dan zijn Britse collega’s. Zijn twee eerste romans zijn gesitueerd in Japan, een land dat hij uiteindelijk vooral heeft leren kennen door het opgroeien in een Japans gezin. De roman Laat me nooit alleen heeft zelfs enkele SF-elementen in zich. Behalve in zijn roman Vergeten reus vertrekt Ishiguro in zijn romans steeds vanuit de Ik-verteller, die menselijk falen vertoont, wat impliciet verteld wordt en eindigt zijn boeken dan met een soort melancholische gelatenheid waarmee niets opgelost wordt maar die de hoofdkarakters wel een zekere troost en een einde aan hun geestelijke lijden biedt. Beïnvloed werd Ishiguro o.a. door Marcel Proust en Fjodor Dostojevski. Zijn werk is ook al vergeleken met dat van de schrijvers Salman Rushdie, Jane Austen en Henry James hoewel hij dit zelf van de hand wijst.  

‘In romans met een grote emotionele zeggingskracht legt Ishiguro onze wankele verbintenis met de wereld bloot.’ – Nobelprijscomité Literatuur 2017

Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Kazuo_Ishiguro

Hoe wordt de Nobelprijs uitgereikt?

Tijdens de Nobelprijs-week van 6 tem 12 december werden alle twaalf laureaten voor de Nobelprijzen 2017 in Zweden en ook even in Noorwegen (voor de Nobelprijs van de Vrede) verwacht. Anders dan Bob Dylan vorig jaar maakt Kazuo Ishiguro wel zijn opwachting deze week om de Nobelprijs voor de Literatuur in ontvangst te nemen. De Nobelprijs voor Literatuur wordt geselecteerd en ge’host’ door de Zweedse Academie. Op 6 december – Sinterklaas wordt niet gevierd in Zweden – werden de laureaten verwelkomd in het Nobelmuseum en zijn ze uitgenodigd om er de tentoonstelling ‘Literary Rebellion’ te bezoeken. Tijdens de Nobelprijs-week kunnen alle bezoekers van het Nobelmuseum tal van speciale bezienswaardigheden en activiteiten bezichtigen die voor die gelegenheid worden ingericht. Op de Nobeldag 10 december kan iedereen er trouwens gratis binnen. De activiteitenkalender vind je op hun website http://nobelcenter.se/. De tentoonstelling ‘Literary Rebellion’ van dit jaar toont foto’s van 12 Nobelprijslaureaten van de Literatuur van de Spaanse fotografe Kim Manresa. Samen met journalist Xavi Ayén reisde ze meer dan tien jaar rond om interviews op te tekenen met deze Nobelprijslaureaten, die allemaal zijn opgetekend in het Spaanse boek Rebeldía de Nobel.

Alle laureaten geven een Nobelprijs-lezing tussen 6 en 8 december en Ishiguro deed dat dit jaar op donderdag 7 december om 17.30u. maar op deze link kan je zijn speech nog terug bekijken als je dat wilt: https://youtu.be/ZW_5Y6ekUEw. De persconferenties om de 12 Nobelprijslaureaten uit de verschillende domeinen voor te stellen vonden plaats op 6 en 7 december. Tijdens de rest van deze week vonden er nog een Nobelprijs-dialoog (‘Dialogue’) plaats, georganiseerd samen met andere experts in Göteborg, de tweede stad van Zweden, en een Nobelprijs-concert in de Stockholm Concert Hall. 

De belangrijkste dag, de Nobeldag, is steeds 10 december, vandaag dus en de sterfdag van Alfred Nobel in 1896. Dan worden alle Nobelprijslaureaten (behalve de Nobelprijs voor de Vrede want in Oslo) het podium opgeroepen onder zo’n 1600 paar ogen en heel wat camera’s om een Nobeldiploma en – medaille uit de handen van de Zweedse Koning Carl Gustav XVI te ontvangen. Die ceremonie kan je via deze link vanaf 13u live volgen: https://www.nobelprize.org/ceremonies/archive/video/ceremony_sthlm/2017/index.html. De diploma’s en medailles van de laureaten, speciaal gemaakt door verschillende kunstenaars, worden tijdens het daaropvolgende Nobel-banket uitgestald in de Gouden Zaal in speciale displays. Aan dit chique Nobel-banket schuiven dit jaar ongeveer 1200 gasten aan. Studenten van alle Zweedse instituten zijn vertegenwoordigd op de ceremonie en het banket. Zowel de ceremonie als het banket worden overigens druk becommentarieerd door de Zweedse media die daarvoor in de aanslag staan. In de internationale pers wordt hier doorgaans minder tijd aan besteed. Pas in de laatste dagen van de Nobel-week op 11, 12 en 13 december krijgen de laureaten tijdens individuele bezoeken aan de Nobel-stichting hun diploma’s en certificaten terug. Waar zouden ze er tenslotte tijdens dat banket mee moeten blijven? ;-)

Uiteraard zijn dit niet de belangrijkste kenmerken van de Nobelprijs. Dit jaar zullen de Nobelprijslaureaten ongeveer 9 miljoen Zweedse Kronen of grosso modo 900.000 Euro ontvangen. Maar de erkenning en de prestige die de Nobelprijs met zich meebrengt, is voor de meeste laureaten wel het belangrijkste. (Een heel aantal laureaten hebben overigens hun prijzengeld doorgestort naar organisaties en instituten voor maatschappelijk belang.) Vanaf 13 december worden de laureaten meestal ook nog uitgenodigd aan verschillende Zweedse instituten doorheen heel het land om lezingen te geven en hen te honoreren, waarmee hun programma in Zweden beëindigd wordt.

Bron: https://www.nobelprize.org/ 

- Nathalie -