Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

de favoriete boeken van de Literatuur Club - deel II

op 02 februari 2017 door

Helena: De ontdekking van de hemel (Harry Mulisch)

Een artikel schrijven over je favoriete boek, dat is zoiets als uitleggen aan een ander wie van je kinderen je het meest liefhebt. Een onmogelijke opgave, want bij iedere opmerking die je over zo’n boek maakt, voel je je enorm tekortschieten tegenover al die andere prachtige boeken die je in de loop van de jaren gelezen hebt. Vorig jaar heb ik voor het eerst eens bijgehouden wat ik in een jaar lees. In december stond de teller op 90. Dan heb je wel wat te kiezen dus.

Moet je kiezen voor dat prachtige boek waarmee je liefde voor literatuur in een bepaalde richting werd gestuurd? Dan zou het tussen Ivoren Wachters (Simon Vestdijk) of Eline Vere (Louis Couperus) al lastig kiezen zijn. Eigenlijk weet ik trouwens niet eens, of die boeken nu op mij dezelfde impact zouden hebben indien ik ze zou herlezen, zo’n dertig jaar later dan ik ze voor het eerst las. Ik schat in van niet. Sowieso ben ik na de basisschool gestopt met boeken herlezen; er is zoveel moois, dat ik daar slechts bij hoge uitzondering mijn toevlucht toe neem.

Maar wat dan? Het boek kiezen waar ik recent nog van alles voor opzij zette om het maar uit te kunnen lezen? En wordt het dan Het Hout (Jeroen Brouwers) of De stilte van Thé (Marie de Meister)? Maar het zou ook kunnen dat ik ze nu zou noemen, juist omdàt ik ze zo recent heb gelezen. Denk aan de verkiezing van de Grootste Nederlander aller tijden…

Goed. Als ik dan toch iets moet noemen waar ik na jaren nog wel eens aan terugdenk, dan is het De ontdekking van de hemel (Harry Mulisch). Dat vond ik echt zo’n boek waarin alles klopt; het is lekker dik, de titel is op verschillende manieren uit te leggen, het boek staat bol van allerlei symboliek en beeldspraak, maar het is ook gewoon een prachtig verhaal voor als je daar niet zo van houdt.

Op Hebban.nl staat de volgende samenvatting van dit epische werk:

Is de hemel een organisatie die op het punt staat begrepen en opgerold te worden door de technologisch hoogontwikkelde mens van de twintigste eeuw? De ontdekking van de hemel (1992) is een totaalroman waarin alle thema’s en obsessies uit het werk van Harry Mulisch in 65 hoofdstukken bijeenkomen. Dit monumentale boek is tegelijk een psychologische roman, een filosofische roman, een tijdroman, een ontwikkelingsroman, een avonturenroman en een alles overkoepelend mysteriespel.

Meer heb ik hier niet aan toe te voegen, behalve dan dat ik het je dus echt kan aanbevelen om dit prachtboek te lezen!

Kris: Bezonken Rood (Jeroen Brouwers)

Beginnen aan een boek van Jeroen Brouwers is voor mij altijd een bijzonder, bijna ritueel moment. Komt het door de reputatie van de schrijver, de beeldende titel van het boek, de intrigerende foto op de kaft, de eerste zinnen die onmiddellijk een heftige indruk nalaten? Bezonken Rood uit 1981 heb ik pas een paar jaar geleden voor het eerst gelezen, maar het was zo’n perfecte, indrukwekkende leeservaring, waarbij alles goed zat wat ik belangrijk vind bij goeie literatuur: de taal, de stijl, het verhaal, de personages, de emotie.

Deze autobiografische roman beschrijft de herinneringen aan zijn kinderjaren in een Japans kamp op Java tijdens de Tweede Wereldoorlog en vooral de hunkering naar (het beeld van) zijn moeder. “Ik had de stem gehoord van een moeder die verkeerd verbonden was met haar zoon.” Brouwers weet de diepe, genuanceerde lagen van een emotie zo precies weer te geven in dit boek, niet door ellenlange beschrijvingen, maar met weloverwogen en goed geplaatste zinnen, woorden, klanken, leestekens en zelfs spaties. Hij gebruikt alle instrumenten die een schrijver in zijn bezit heeft om de lezer te raken, en doet dat als de beste literaire vakman.

“Niets bestaat dat niet iets anders aanraakt.”, een zin die al verschijnt op de eerste bladzijde, en dan weet je dat het een intense tocht wordt, waarop de schrijver je zal meenemen en waar je als lezer zal moeten meedenken, meevoelen, soms huiveren. Maar je hebt steeds het vertrouwen dat je bij Brouwers in goede handen bent. Dus je kan niet anders dan het te laten gebeuren.

Renate: Vele hemels boven de zevende (Griet Op de Beeck)

Het kiezen van mijn favoriete boek is iets waar ik mijn hoofd flink over kan breken. Want kies ik het boek dat mij aan het lezen heeft gekregen? Of ga ik voor dat boek dat ik er eens in de paar jaren er weer bij pak? Ik weet het echt niet!

Wat ik wel weet is waar een goed boek voor mij aan moet voldoen. Een goed boek moet me raken. Het moet me bij de lurven grijpen en niet meer loslaten totdat de laatste letter gelezen is. Het moet me harder laten fietsen, zodat ik eerder thuis ben om weer verder te lezen. Een boek van een dergelijk kaliber lees ik niet vaak en meestal als ik het uit heb, ben ik ook even klaar. Dan moet ik even bijkomen en duurt het een paar dagen voordat ik weer aan iets anders begin.

Voor nu ga ik af op mijn eerste ingeving. En dan kom ik uit bij het debuut van Griet Op de Beeck, namelijk Vele hemels boven de zevende. Het boek had me te pakken vanaf de eerste bladzijde en nam me mee in de levens van Eva, Elsie, Casper, Lou en Jos. Langzaamaan werden hun portretten steeds levensechter en kwamen hun verhalen bij elkaar. Het taalgebruik van Op de Beeck is betoverend. Het zorgt ervoor dat het verdrietige hartverscheurend wordt en het mooie wonderschoon. En om die reden zal ik het ook zeker nog eens lezen.

Jan: Van den Vos Reynaerde

‘Wat is je favoriete boek?’ Dat is een onmogelijke vraag. Het is heeft te maken met de tijd waarin je leeft, je belangstelling, je persoonlijke geschiedenis, maar ook marketing speelt tegenwoordig een grote rol. Een bestseller moet je toch zeker gelezen hebben? En als iedereen het boek fantastisch vindt wordt toch eigenlijk wel een beetje verwacht dat je aansluit bij de kudde.

Ik had dus kunnen kiezen voor bijvoorbeeld ‘Dat zijn de namen’ van Tommy Wieringa, ‘Advocaat van de Hanen’ van de veelgeprezen A.F. Th.Van der Heijden, ‘Oorlog en Terpentijn’ van Stefan Hertmans, ‘Sprakeloos’ van Tom Lanoye of ‘Malva’ van Hagar Peters. Dat zijn allemaal prachtige boeken die enerzijds een verhaal vertellen en anderzijds een diepere laag kennen. En dan spreek je over literatuur.

Een groot deel van mijn familie is afkomstig uit Hulst. Ik woonde in Bergen op Zoom en als kind gingen we bijna wekelijks naar Zeeuws-Vlaanderen. Ik herinner me nog goed de indruk die het Reynaertmonument (opgericht in 1938) in Hulst op mij maakte. Een bronzen Reynaert de Vos die voor een hardstenen reliëf staat dat de hofdag van Koning Nobel voorstelt. Het verhaal van ‘Reintje de Vos’ werd mij verteld. Die historie zou zich daar afgespeeld hebben. Ik vond het een mooi verhaal.

Dat  werd anders toen ik op de middelbare school de Middelnederlandse literatuur leerde kennen. Eén van die boeken was ‘Van den Vos Reynaerde,’ geschreven in de 13e eeuw. Het werd beschouwd als het hoogtepunt van de Middelnederlandse literatuur. Door dit boek raakte ik tot op de dag van vandaag geboeid door het Middelnederlands.

Als kind had ik het verhaal beschouwd als ‘een dierenverhaal’. Nu werd dat anders. Je kon het ook anders bekijken, als een satire op de middeleeuwse samenleving. Niet alleen de verschillende standen, de edelen, de geestelijkheid en de boeren krijgen er van langs, maar ook de ridderliteratuur. De sluwe vos spot met alles en iedereen en maakt listig gebruik van de zwakheden van de andere dieren: Koning Nobel is zo begerig naar de niet bestaande schat waarover Reinaert spreekt, dat hij de vos gelooft en zijn trouwe vazallen afvalt. Net als alle dieren loopt hij in de val. Reynaert wordt nu eens bewonderd om zijn slimheid, dan weer verafschuwd omdat hij iedereen te grazen neemt.

Van den Vos Reynaerde houdt ons een spiegel voor. Lees dat boek eens met de bril van vandaag op en u zult ervaren dat er sinds de 13e eeuw in de maatschappij niet zoveel veranderd is. Voor mij is dat boek dus literatuur.


22dd961a6a4983a0173936fdc5c39bb2.png



Reacties op: de favoriete boeken van de Literatuur Club - deel II

Meer informatie

Gerelateerd

Over

Jeroen Brouwers

Jeroen Brouwers

Jeroen Brouwers (1940-2022) was een Nederlands journalist, essayist en schrijver...