Meer dan 5,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Hebban vandaag

Interview /

Frank Krake ging op zoek naar de laatste getuige

door Soraya Vink (crew) 6 reacties
Na het overweldigende succes van zijn boek 'Menthol', dat werd getipt in door het boekenpanel in het televisieprogramma De Wereld Draait Door, is Frank Krake terug met een indrukwekkend verhaal van een Nederlander met een bijzondere levensloop. In 'De laatste getuige' maken we kennis met Wim Aloserij, overlevende van drie concentratiekampen en een scheepsramp. Hebban interviewde Frank Krake over zijn nieuwe boek.

Unieke kans

Na het succes van zijn boek Menthol werd Frank Krake een veelgevraagd spreker om te vertellen over Joseph Sylvester, de hoofdpersoon uit zijn boek. Toen Krake een lezing hield voor de Stichting Vriendenkring Neuengamme tijdens een jaarlijkse contactdag in Nunspeet, ontmoette hij na afloop een overlevende van kamp Neuengamme. De toen 93-jarige Wim Aloserij vertelde in enkele minuten wat hem verbond aan deze plaats. ‘Ik was zo onder de indruk van wat hij mij vertelde, dat ik Wim vroeg of hij een lezing wilde geven voor een ondernemersclub,’ vertelt Krake. ‘Toen ik aanbood om hem op te halen, zei hij dat hij nog een rijbewijs had en gemakkelijk zelf kon rijden. Zo’n actieve man voor zijn leeftijd, dat intrigeerde mij meteen.’  

Deze unieke ontmoeting was de voorbode voor een bijzondere samenwerking wat resulteerde in het boek De laatste getuige, waarin Wim Aloserij voor het eerst tot in detail vertelt wat hem tijdens de periode van de Tweede Wereldoorlog en de nasleep daarvan is overkomen. ‘Een zwarte bladzijde uit zijn levensgeschiedenis die hij nooit met zijn kinderen heeft willen delen,’ legt Krake uit. ‘Hij vindt dat hij daarmee zijn kinderen onbewust zou belasten.’

De kunst van research

Tijdens het lezen van het boek kan de lezer zich goed verplaatsen in de verschillende tijdsbeelden door het beeldmateriaal uit de privécollectie van Wim Aloserij en de andere afbeeldingen uit nationale en zelfs internationale archieven. Bijzonder is het verhaal achter een foto waarop een aantal boerenjongens samen met Wim Aloserij op een hekje zitten in de Friese weilanden, het eerste onderduikadres. Aloserij kon zich de namen niet meer herinneren van de overige personen, waarna een zoektocht startte om hen te identificeren. ‘Je zet een vraag uit in de lokale historische kringen waar vrijwilligers en andere medewerkers je zo goed mogelijk proberen te helpen. De identificatie nam uiteindelijk een half jaar in beslag, waarna iedere persoon op de foto is geïdentificeerd ook door hulp van resterende familieleden en we zelfs nog een bidprentje van een van de mannen vonden. Dat was echt een kick en moedigt je aan tot verder onderzoek,’ vertelt Krake.  

Daarnaast vond de auteur het van belang om een treffend tijdsbeeld in zijn tekst te vangen. Zo is het boek verhalend opgesteld alsof de lezer samen met Aloserij de gebeurtenissen meemaakt en straalt er een dedicatie van de tekst af om het zo authentiek mogelijk te maken. ‘Er zijn 1000 verschillende manieren om een levensverhaal aan te pakken en ik hoop dat het goed overkomt,’ legt Krake uit. ‘Ik las circa 30 boeken met achtergrondinformatie over de periodes die Wim heeft meegemaakt om mij zo goed mogelijk in te kunnen leven in de omstandigheden van toen. Daarnaast sprak ik uren met Wim over wat hij allemaal heeft meegemaakt.’  

Meest memorabel voor Krake is de persoonlijke band die hij met Wim Allosery opbouwde tijdens het schrijven van De laatste getuige. Indrukwekkend was het bezoek aan de gedenkplaats in Husum waar restanten van het concentratiekamp te zien zijn van de plek waar Aloserij ook gevangen zat. Een jongere generatie Duitsers ontvingen de mannen en lieten vanaf het eerste moment zien hoe betrokken zij waren bij het in standhouden van de bewustwording rond de Tweede Wereldoorlog. ‘Na twee uur over het kampterrein gelopen te hebben, werd Wim steeds stiller,’ vertelt Krake.
‘Ik merkte toen dat het hem aangreep om na zo’n lange tijd daar weer te zijn. De Duitsers behandelden ons die dag als eregasten en vroegen regelmatig aan Wim of ze iets voor hem konden doen. Toen Wim aangaf dat hij best wel even wilde liggen, was dit uiteraard met de nodige humor bedoeld. Maar de Duitsers hadden andere plannen, die duidelijk werden toen we pauzeerden voor een lunch. Ze hadden in allerijl een bed uit het lokale verzorgingstehuis geregeld zodat meneer Aloserij even kon rusten. Het bleek de ideale ijsbreker voor de gespannen sfeer die aan het begin van het bezoek ontstond.’

Een engeltje op de schouder

Als overlevende van drie concentratiekampen en een forse scheepsramp leest het levensverhaal van Wim Aloserij als een roman waarbij je soms met ingehouden adem de bladzijde omslaat. Het kan niet anders dan dat je concludeert dat Aloserij een beschermengel op zijn schouder gehad moet hebben. ‘Wim kijkt er zelf beschouwend op terug met de situaties waaruit hij zich heeft weten te redden; hij heeft mazzel gehad doordat hij in een van de concentratiekampen werk in de ziekenrevier had en hij trof een touw op de boot aan waardoor hij kon ontvluchten aan de scheepsramp.’  

Noem je het een geluksfactor of is toch er onbewust sprake van een hogere macht? Krake vindt deze speling van het lot ook intrigerend en zegt: ‘Iemand kan ontzettend veel geluk of pech hebben en vooral in een oorlogssituatie is dat heel erg schrijnend. Zo kwam ik in mijn research en gesprekken met Wim tot de conclusie dat hij door zijn Amsterdamse bluf die hem als kind al verder bracht, het ook gered heeft in zijn penibele situaties in de concentratiekampen. Daarnaast heeft hij in zijn jonge jaren al veel meegemaakt; hij had een agressieve en aan alcohol verslaafde stiefvader die hem en zijn zus Jo terroriseerde. Als je die lijn doortrekt naar de eerste slachtoffers in een concentratiekamp zie je dat dit mensen zijn die vaak in een beschermend milieu zijn opgegroeid. De Russen en Polen die uit een armere omgeving kwamen, waren al gehard waardoor zij vaak tot de overlevenden behoren.’  

Toch stelde Krake zich ook open voor de manier waarop Wim Aloserij het geloof uiteindelijk vond. ‘Of iemand gelovig is, kan een belangrijk aspect zijn om de gebeurtenissen in het leven te analyseren. Wim heeft op een bepaald moment in zijn leven na thuiskomst uit de kampen gebeden met de vraag dat als er een God bestaat, hij zijn hulp juist toen zou kunnen gebruiken. Zo kwam hij in aanraking met de Jehovah’s Getuigen, waarna hij zich heeft bekeerd.’

Het beter doen dan een reguliere uitgever

Vanaf het moment dat Krake zijn bijzondere ontmoeting met Wim Aloserij heeft gehad, is het voor hem duidelijk dat ook dit boek via ‘selfpublishing’ op de markt gebracht wordt. Onder de vlag van zijn eigen uitgeverij Achtbaan, zal De laatste getuige het tweede boek zijn dat op deze manier het levenslicht ziet. ‘Het is een bijzonder intensief proces, want je kunt het er niet even bij doen. Een mening die veel mensen hebben als er over deze manier van uitgeven gesproken wordt met als gevolg dat de reguliere boekhandel vaker negatief tegenover selfpublishing staat. Dat is ontzettend jammer.’  

De auteur nam externe partijen in dienst om hem te helpen het boek af te leveren zoals hij voor ogen had. Op kosten werd niet bespaard, volgens Krake een belangrijk credo om een boek kwalitatief goed te maken. Publiciteit, redactie, vormgeving, aan alles werd gedacht. ‘Zo was de productie van het boek en met name de samenstelling van de foto collectie voor De laatste getuige een erg intensief proces, dat ik misschien wel wat onderschat heb.’

Niet alles is zwart wit

Krake vroeg aan fractievoorzitter van het CDA Sybrand van Haersma Buma om het voorwoord van zijn boek te schrijven. Buma heeft een link met de geschiedenis van Wim Aloserij omdat zijn opa gevangenzat in twee van de concentratiekampen waar Aloserij ook was. Zijn opa overleefde die periode echter niet.  

Vandaag de dag verschijnen er meer familieverhalen en er wordt nog regelmatig teruggeblikt op de gruwelheden van de Tweede Wereldoorlog. Krake lijkt hiermee in een goedgelezen segment van de non-fictie terecht te komen met zijn nieuwe boek. Voor de lezer heeft hij dan ook een belangrijke boodschap: ‘Lees het boek en zorg dat het zoiets niet weer gebeurt, hier wordt niemand beter van. We moeten allemaal alert blijven. De dingen die Wim heeft meegemaakt laten ook zien dat niet alles zwart wit is. Er vielen tenslotte ook onschuldige slachtoffers aan de Duitse kant en waren er ook Nederlandse daders; het grensvlak tussen goed en kwaad was slecht zichtbaar. Maar haal vooral ook de positieve levensinstelling van Wim uit dit boek om te relativeren.’  



De laatste getuige verschijnt op 5 april bij Uitgeverij Achtbaan. Op Hebban lees je een Sneak Preview van dit indrukwekkende boek. | Auteursfoto in header: verstrekt door de auteur.



Over de auteur

Soraya Vink (crew)

7 volgers
0 boeken
0 favorieten


Reacties op: Frank Krake ging op zoek naar de laatste getuige

 

Gerelateerd

Over

Frank Krake

Frank Krake

Frank Krake (1968) studeerde Marketing Strategy aan de RUG. Hij publiceerde in d...

Hebban Spots

De laatste getuige

23 volgers

Welkom bij de leesclub rond De laatste getuige, een vertelling van de hand van Frank Krake (Menthol) van het indrukwekkende levensverhaal van Nederlander Wim Alosery (Uitgeverij Achtbaan). Het boek...