Blogpost:
Ferry76Visser
De wereld van Aisling en Aidan
FANTASIE & REALITEIT
De wereld waarin het verhaal van ‘De wereld van Aisling en Aiden’ zich afspeelt is realistisch. Op een subtiele manier worden daar surrealistische elementen en motieven aan toegevoegd. Wat de auteur uitstekend doet is de lezer steeds een spiegel voorhouden. Onverklaarbare zaken in deze wereld hebben een metafysische oorzaak en omgekeerd. Dit maakt het verhaal tot een fantastische mindfuck, namelijk een van lyrische diepgang.
PROSPERO’S WOORDEN
In het sleutelhoofdstuk van het boek wordt een gesprek gevoerd, waarvan de inhoud sterk doet denken aan de woorden van Prospero uit ‘The Tempest’ van William Shakespeare. ‘ Uit louter dromenstof zijn wij gemaakt -wat ons is toegemeten ligt in een zee van slaap.’ (1) Zo is ‘De wereld van Aisling en Aiden’ te lezen als een metafysische uitwerking van het citaat van Shakespeare, want ze raken de kern van de wereldopbouw en het conflict. Klasse!
DE VRAAG VAN NIETZSCHE
‘De wereld van Aisling en Aidan’ is ook te lezen als een antwoord op een vraag uit ‘Alzo sprak Zarathoestra’ van Friederich Nietzsche: ‘Waren er goden – hoe zou ik het kunnen verdragen geen god te zijn?’ Groenen maakt gebruik van twee thema’s: de dood van God en de eeuwige terugkeer om zijn antwoord op deze vraag te laten zien aan de lezer. Op zijn eigen manier gebruikt hij deze onderwerpen. Af en toe raakt hij het nihilisme van Nietzsche, maar meestal geeft hij er een geheel eigen invulling aan.
PETER SLOTERDIJK
Een aspect van de wereldopbouw doet sterk denken aan de sferologie van Peter Sloterdijk. Volgens deze filosoof creëert de mens zijn eigen wereld in de vorm van sferen, oftewel bellen waarin hij zichzelf wordt. Dat geeft niet alleen raakvlakken, maar ook een wezenlijk verschil met de aanstaande klassieker van Mark Groenen. Waar bij Sloterdijk de mens in zijn sfeer veilig is, is de mens dat bij Groenen niet. Realistisch en metafysisch ligt het gevaar op de loer.
GODSBEELD
Om dit geweldige boek recht te doen wil ik ook kort stilstaan bij het theologische aspect van het verhaal. Op een fantasierijke manier laat het verhaal zien dat het Godsbeeld van iedereen verschilt. Ieder mens maakt zijn eigen personificatie van het goddelijke. Hierdoor is er sprake van een mystieke relatie tussen mens en God. Een krachtig voorbeeld is ‘Achtenveertig Genesis’, omdat deze doet denken aan de woorden van Paulus: ‘… zullen wij van aangezicht tot aangezicht zien.’ (1Kor. 13,12)
DE MYSTICUS
Het boek is ook te lezen als een literaire interpretatie van de volgende woorden van kerkleraar Petrus Damianus. In een brief (3) schrijft deze geestelijke: ‘… door liefde zo met elkaar verbonden dat zij in velen een is en in ieder mystiek voltooid,’ Deze woorden raken in mijn ervaring Aiden, die door zijn dromen verbonden is met veel dromers. Deze godservaring maakt hem mystiek voltooid en dat zet een fantasierijk bewustwordingsproces in gang. Daarmee laat het verhaal zien dat ondanks gebrokenheid, de diepste kern van de mens bestaat uit heelheid.
CONCLUSIE
En zo heeft ‘De wereld van Aisling en Aiden’ een gelaagdheid die niet alleen filosofisch gedachtegoed raakt, maar ook theologisch de nodige interpretatiemogelijkheden heeft. Er zijn verbanden te leggen tussen deze aanstaande klassieker van Mark Groenen en de filosofieën van Peter Sloterdijk en Friederich Nietzsche. Theologisch zijn er raakvlakken met een vers uit de brief van Paulus. En is het mogelijk om associatief de mystieke kant van het verhaal te benaderen via een brief van Petrus Damianus. Deze diepgang maakt het voor mij tot literatuur!
(1) Shakespeare, W. (1990) De Storm. Amsterdam: uitgeverij Bert Bakker. P.67
(2) Saint Peter Damian. (1992) Letters: 1-30. Washington: Catholic university of America Press
