Nederland staat aan de vooravond van de grootste herziening van de ver-zorgingsstaat ooit. Mensen zijn steeds meer eerst zelf aan zet, voordat een overheid of professionals met een aanbod komen voor bijvoorbeeld thuishulp of begeleiding op de arbeidsmarkt. De Troonrede sprak daarbij over de omslag van een klassieke verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving. Wat betekent dat eigenlijk en hoe komen we daar? Het besef is nog onvoldoende aanwezig hoe fundamenteel de veranderingen zullen zijn. Met een algemeen beroep op de eigen verantwoordelijkheid van burgers of het decentraliseren van taken naar gemeenten zijn we er niet. Er is inzicht nodig in vormen van participatie en zelfredzaamheid en wat daarvoor nodig is. Het lokaal bestuur zal in voortdurende dialoog met inwoners moeten staan om te bepalen welke hulp er nodig is als werken, zorgen of leren niet vanzelf gaan. Ze moet voorkomen dat mensen door de bodem van de bestaanszeker-heid zakken. Daarop hee
