The first cut is the deepest

Een echte Kavalsky
De echte Kavalsky is het vierde kind van Esther Kavalsky. Ze ligt in een eersteklaskamer van een kraamkliniek in Kaapstad. Een knappe dokter heeft het kind gehaald, haar daarbij ingeknipt en terwijl ze gehecht wordt staat ze doodsangsten uit dat ze per ongeluk een scheet zal laten. Ze voelt zich maar ten dele de gelukkige nieuwe moeder. Ze voelt zich oud en uitgezakt. Het is waarschijnlijk haar laatste kind. De vader gaat opgetogen zijn familie bellen, en zij heeft nog een fantasietje over de dokter die zich half omgekleed aan haar vertoont. Even later is zij schoon, de baby schoon en ze ziet dat het nieuwe meisje er uit ziet als een echte Kavalsky.

Er begint een periode van bezoek, bloemen, geboortecadeaus, onrustige slaap en uiteindelijk slapeloosheid en chagrijnigheid. Je begint aan te voelen dat er iets niet helemaal goed is. De schoonfamilie is rijk, er is een Duits kindermeisje, een Afrikaanse huishoudster, en de Mercedes met chauffeur van schoonmama staat tot haar beschikking. Ze gebruikt die om in haar eentje naar de zee te gaan. Ze stuurt de chauffeur weg en wacht tot de zilte lucht en het ritme van de zee haar kalmeren. “Mijn gedachten worden waterplanten die zich zachtjes bewegen op de rotsachtige bodem van mijn ziel”.

Hoe is die ziel zo versteend? Dat wordt langzaam duidelijk als Bessie op bezoek komt. Langzaam, want eerst zijn er felicitaties en kleine cadeaus, wordt het geluk besproken van een degelijk huwelijk in een rijke schoonfamilie, vier mooie kinderen. Maar intussen weten we ook dat Bessie zelf in Auschwitz onvruchtbaar is gemaakt en naar Zuid-Afrika is verkast zonder ook maar iets van waarde in Nederland achter te laten. En voor Esther geldt iets vergelijkbaars. Dus Bessie weet waarom ze slecht slaapt, Bessie spoort haar aan om er ook maar bij te gaan huilen. Dat doet ze, onstuitbaar. De schoonfamilie snapt er niks van, aan een haastig ontboden huisarts geeft ze uiteindelijk als verklaring ‘het is de oorlog’. U bent oververmoeid, mevrouw. Ik geef u een prikje en u moet eens een nachtje doorslapen. Zul jij eens zien. Alles sal reg kom.

In mijn boek staan twee extra verhalen. ‘Traan-trein’ vind ik persoonlijk niet zo af. Maar nog beter dan ‘een echte Kavalsky’ vind ik het korte verhaal ‘Jobs Kinderen’.

Jobs Kinderen
Het Bijbelverhaal Job wordt binnen de vertelling aangehaald. Want Job kreeg na ramspoed weer rijkdom en een tweede serie kinderen. Ook Rachel heeft een tweede stel kinderen.
De tweede man is intussen ook dood. Dochter uitgevlogen naar de V.S. Zijzelf aan een begin van oud toegekomen, eigenlijk best kalm en sereen, zo lijkt het. Ze draagt alleen nog gemakkelijke kleding, ze praat voornamelijk tegen de kat en tegen de hond. Ze vergeet wel eens wat maar vindt dat zelf wel best. Maar gaandeweg kom je er achter dat het vooral ook intens triest is. Met een inwonende zoon en schoondochter die eigenlijk vooral op haar einde wachten. Met gewenste en ongewenste eenzaamheid. Als zoonlief voor het weekend weg gaat dan strekt de dag zich voor haar uit ‘als een eindeloze weg door een onvruchtbare vallei’. Dat lijkt eerlijk gezegd al iets langer aan de gang. Eigenlijk lijkt het alsof het haar al heel lang niks meer kan schelen. Die nieuwe rijkdom en kinderen van Job, God had met zijn poten van de eerste af moeten blijven.