Lezersrecensie
leerzaam, hartverscheurend maar ook hoopvol
Graag schrijf ik over het nieuwe boek De autonome route geschreven door Martje van der Brug, auteur van een eerder verschenen boek rond de strijd van het ziektebed van haar moeder: Wat doen we met moeder.
In het zojuist verschenen boek bespreekt Martje het onderwerp waar veel mensen liever niet over praten: het zelfgekozen levenseinde. Zij vindt dat we daar opener en eerlijker over moeten kunnen praten, zonder meteen bang of boos te worden.
De vader van Martje had jarenlang Parkinson en overleed na een lange periode van ziekte. Haar moeder raakte verlamd na een hersenbloeding en moest heel veel moeite doen om uiteindelijk euthanasie te krijgen. Voor Martje was dit een heel stressvolle tijd.
In het boek introduceert ze het idee van ‘de autonome route’. Dat betekent: zelf bepalen wanneer je wilt sterven, door een middel in te nemen. Daarvoor heb je geen toestemming van een arts nodig. Ze vindt dat mensen daar meer vrijheid in moeten krijgen.
Maar Martje laat niet alleen haar eigen mening horen. Ze heeft met tientallen mensen gesproken, zowel voor- als tegenstanders. In hoofdstuk 2, geschreven door Koos Neuvel en Denise Krul vertellen burgerpleitbezorgers (ervaringsdeskundigen/‘gewone burgers’) hun ervaringen. De schrijnende voorbeelden die zijn beschreven zijn hartverscheurend. Degene die een euthanasieverzoek doet, moet wel een hele sterke overtuigingskracht hebben en voet bij stuk houden. Bij twijfl geldt de regel: niet inhalen!
In andere hoofdstukken komen ook deskundigen zoals artsen, juristen en filosofen aan het woord. Wat opvalt, is dat sommige experts minder stellig zijn dan de ervaringsdeskundigen. Door al die gesprekken is Martje zelf ook genuanceerder gaan denken, hoewel zij pleitbezorger blijft voor meer regie over het eigen levenseinde. Tevens is zij zich bewust van hoe ingewikkeld de materie voor alle partijen is en dat zorgvuldigheid van belang is.
Martje beschrijft dat er ook veel misverstanden zijn. Veel mensen denken dat je gewoon euthanasie kunt krijgen als je dat wilt, of dat een wilsverklaring genoeg is. Het tegendeel is waar: de regels zijn streng en de praktijk is lastig.
In verschillende hoofdstukken geeft Martje duideljke kaders aan en uitleg over verschillende vormen van levenseinde. De aandachtspunten in diverse hoofdstukken kunnen zelfs dienen als materiaal voor discussies, met als doel samen te zoeken naar betere hulpverlening. In alle hoofdstukken is te lezen hoe belangrijk het is naar elkaars mening te luisteren en niet te spreken vanuit uitersten. Het gaat er tenslotte om dat mensen op een waardige manier over hun eigen levenseinde kunnen nadenken.
Haar boek heeft mij aan het denken gezet. Ik dacht veel te weten over euthanasie, niets is minder waar. Na het lezen van De autonome route blijk ook ik nog veel bij te kunnen leren.
Dank Martje!
In het zojuist verschenen boek bespreekt Martje het onderwerp waar veel mensen liever niet over praten: het zelfgekozen levenseinde. Zij vindt dat we daar opener en eerlijker over moeten kunnen praten, zonder meteen bang of boos te worden.
De vader van Martje had jarenlang Parkinson en overleed na een lange periode van ziekte. Haar moeder raakte verlamd na een hersenbloeding en moest heel veel moeite doen om uiteindelijk euthanasie te krijgen. Voor Martje was dit een heel stressvolle tijd.
In het boek introduceert ze het idee van ‘de autonome route’. Dat betekent: zelf bepalen wanneer je wilt sterven, door een middel in te nemen. Daarvoor heb je geen toestemming van een arts nodig. Ze vindt dat mensen daar meer vrijheid in moeten krijgen.
Maar Martje laat niet alleen haar eigen mening horen. Ze heeft met tientallen mensen gesproken, zowel voor- als tegenstanders. In hoofdstuk 2, geschreven door Koos Neuvel en Denise Krul vertellen burgerpleitbezorgers (ervaringsdeskundigen/‘gewone burgers’) hun ervaringen. De schrijnende voorbeelden die zijn beschreven zijn hartverscheurend. Degene die een euthanasieverzoek doet, moet wel een hele sterke overtuigingskracht hebben en voet bij stuk houden. Bij twijfl geldt de regel: niet inhalen!
In andere hoofdstukken komen ook deskundigen zoals artsen, juristen en filosofen aan het woord. Wat opvalt, is dat sommige experts minder stellig zijn dan de ervaringsdeskundigen. Door al die gesprekken is Martje zelf ook genuanceerder gaan denken, hoewel zij pleitbezorger blijft voor meer regie over het eigen levenseinde. Tevens is zij zich bewust van hoe ingewikkeld de materie voor alle partijen is en dat zorgvuldigheid van belang is.
Martje beschrijft dat er ook veel misverstanden zijn. Veel mensen denken dat je gewoon euthanasie kunt krijgen als je dat wilt, of dat een wilsverklaring genoeg is. Het tegendeel is waar: de regels zijn streng en de praktijk is lastig.
In verschillende hoofdstukken geeft Martje duideljke kaders aan en uitleg over verschillende vormen van levenseinde. De aandachtspunten in diverse hoofdstukken kunnen zelfs dienen als materiaal voor discussies, met als doel samen te zoeken naar betere hulpverlening. In alle hoofdstukken is te lezen hoe belangrijk het is naar elkaars mening te luisteren en niet te spreken vanuit uitersten. Het gaat er tenslotte om dat mensen op een waardige manier over hun eigen levenseinde kunnen nadenken.
Haar boek heeft mij aan het denken gezet. Ik dacht veel te weten over euthanasie, niets is minder waar. Na het lezen van De autonome route blijk ook ik nog veel bij te kunnen leren.
Dank Martje!
1
Reageer op deze recensie
