Breed, goed te lezen en uptodate

Er is de laatste jaren veel sciencefiction te zien in de bioscopen en bij streamingdiensten. Er worden veel klassieke en nieuwe bestsellers verfilmd (sommige met wat meer succes dan andere), er zijn grote franchises met enorme merchandisemachines en cultfilms, er ontstaan veel spinoffs en fanproducten op YouTube. Misschien is het gewoon bot escapisme, misschien is het uitvergroot vertrouwen in technologische oplossingen voor de problemen waar de mensheid mee worstelt, onder het motto 'ze verzinnen er wel iets op'.
In ieder geval: met dat verzinnen zit het wel goed - er wordt geweldige creativiteit besteed aan het ontwikkelen van onmogelijke technologieën.

Hoewel: onmogelijk? Is niet veel wat sf-schrijvers van vroeger bedachten op de een of andere manier toch realiteit geworden? Jules Verne was op allerlei manieren voorspeller, de groten uit de Gouden Eeuw van SF (Asimov, Heinlein, Clarke, en vele anderen): ze voorspelden de technologie en de gevolgen daarvan voor de menselijke maatschappij. Misschien (of eigenlijk wel zeker) gebeurde alles anders dan ze zelf beschreven, maar toch...
Een boeiende vraag is natuurlijk wat van de ideeën van de huidige SF-creatievelingen uit hun fantastieke universa ooit waar gaat worden. Is het allemaal gewoon onzin? Of wordt er naar sommige van die uitvindingen nu al in de wetenschap onderzoek gedaan?

George van Hal is wetenschapsredacteur bij De Volkskrant, hij volgt de SF en hij heeft een leuk en toegankelijk boek geschreven over de meest opvallende thema's in de SF en hun wetenschappelijke basis. Dat is een hele uitdaging: de échte (harde) SF- schrijvers gebruiken graag de meest speculatieve, onzekere, grensverleggende wetenschappelijke ontwikkelingen: daarmee kun je immers het meest boetseren! De SF-literatuur beschrijven is dus niet zo moeilijk, maar de wetenschap eronder (als die er al is) is vaak onzeker en gecompliceerd.
Van Hal kiest in zijn boekje voor de breedte: hij behandelt zoveel mogelijk SF-technologische ideeën, hij geeft aan waar hij die gezien heeft en hij beschrijft steeds in twee pagina's de ontwikkelingen in de wetenschap waar eraan gewerkt wordt. Dat doet hij creatief, luchtig en met bronverwijzingen - wie erover door wil lezen, kan daar de (populaire) artikelen vinden waarop hij zich baseert.
Ik wil de auteur hierbij een compliment maken: hij is bij zijn verwijzingen naar wetenschappelijke ontwikkelingen uptodate - dat is een mooie prestatie! Hij schrijft bovendien toegankelijk, luchtig, humoristisch, en maakt daarmee de bespreking van de soms grensverleggende wetenschappelijke ontwikkelingen redelijk toegankelijk - voor geïnteresseerden kan het de start zijn van een leuke ontdekkingstocht in de diepte.

Natuurlijk is het onmogelijk om in één boek in zo'n kort bestek diep op de genoemde technologieën en verzinsels in te gaan - over veel van de onderwerpen had hij probleemloos een heel boek kunnen vullen. De keus van Van Hal maakt zijn boek tot uitstekende vakantielectuur: je lees een kort hoofdstukje, je vermaakt je, en je gaat onbekommerd iets anders doen om later bij het volgende hoofdstukje weer verrast te worden door het feit dat iets wat zo ontzettend onwaarschijnlijk leek in werkelijkheid toch iets meer blijkt te omvatten. Niet dat het volgende week gerealiseerd wordt, maar toch...

Ik heb het boekje met genoegen gelezen en ik beveel het iedereen aan: lees dit boekje en vermaak je.
Daar hoort wel een vervolgadvies bij: pak daarna een écht SF-boek of een verhalenbundel (bij voorkeur geschreven door een Nederlandse auteur - ja, die zijn er!) en geniet van de uitzichten die SF biedt op onze maatschappij, onze wereld en onze toekomst.
Goede SF zet je aan het nadenken en dat kan nooit kwaad.

Disclaimer:
De auteur van deze boekbespreking schrijft zelf ook SF. Zijn verhalen kun je vinden op www.wettum.org/sf. Zijn boeken op www.wettum.org/boeken.