13 maanden uit het leven van een 13-jarige jongen in superieur boek!

Dit is een opmerkelijk ‘normaal’ boek voor David Mitchell's doen. 'Dertien' vertelt namelijk maar één verhaal, dat van de dertienjarige Jason Taylor en kan worden beschouwd als zo’n coming of age-verhaal, waarvan er in de wereldliteratuur al tientallen, honderden, misschien wel duizenden bestaan.
Mitchell is echter een veel te geweldige schrijver om een dertien-in-een-dozijn boek te schrijven en dat gebeurt ook inderdaad niet. Met dit boek weet Mitchell haarscherp de dromen, wensen en angsten van een dertienjarige jongen te vatten. Zijn pogingen populair te worden in zijn klas, hoe bang hij is ‘af te gaan’, hoe hij zich teweer probeert te stellen tegen het steeds erger wordende getreiter van een paar pestkoppen en hoe hij niet durft in te zien hoe zijn ouders op het punt staan te scheiden, het wordt allemaal heel beeldend en aanstekelijk beschreven in de dertien hoofdstukken die het boek telt (het boek beslaat ook nog eens precies dertien maanden van Jason’s leven).
Alsof alles al niet moeilijk genoeg is, stottert Jason ook nog eens, alhoewel hij dat zelf ‘stamelen’ noemt. Hangman, zoals hij het noemt, belet hem bepaalde woorden te zeggen en koloniseert steeds verder zijn alfabet. De angst van Jason om als stotteraar te worden ‘afgemaakt’ door zijn klasgenoten is voor mij (iemand die ook ‘stottert’ of ‘stamelt’) maar al te invoelbaar.
Het bijzondere van het boek zit hem met name in de lyrische en soms bijna poëtische beschrijvingen die op je worden losgelaten. Alhoewel Mitchell dit aannemelijk maakt door Jason als een erg voorlijke jongen af te schilderen, die ook nog eens, onder een pseudoniem natuurlijk, poëzie schrijft, heb je soms wel een beetje het idee dat de stem van de schrijver hier is teveel in doorklinkt. Maar eigenlijk stoort dat geen moment. Ook de soms bijna magisch-realistische gebeurtenissen in het boek, maken het alleen nog maar interessanter en leuker. Zeker als er zowaar een personage uit 'Wolkenatlas' (dat andere briljante boek van Mitchell).
Het boek eindigt eigenlijk vrij abrupt en hiermee ontbeert het misschien een duidelijke plot, maar misschien was dat ook helemaal niet Mitchell’s bedoeling. Hij wilde je alleen maar een stukje uit het leven laten zien van een opgroeiende jongen. En daarin slaagt Mitchell met glans. Een prachtig boek!