Een teveel aan alles

Voor alle creatievelingen onder ons is de term ‘kill your darlings’ een veel gehoorde uitspraak. Vooral voor schrijvers is dit eerder een mantra, dan zomaar een benadering. Afstand doen van je favoriete zinnen, personages of zelfs complete verhaallijnen, kan behoorlijk pijn doen. Maar het is nodig. Je vertelt als schrijver al snel te veel en dat kan voor de lezer behoorlijk storend en zelfs verwarrend werken. Ronald van der Pol (Driebergen, 1962) is in de valkuil van té veel vertellen getrapt en heeft het blijkbaar niet voor elkaar gekregen om de overbodige ‘darlings’ te ‘killen’. Wat heeft geresulteerd in een saai en langdradig boek dat op geen enkele manier weet te boeien. 

In De Witte Generaal  wordt de bekende misdaadverslaggever Maarten Koopman vermoord. De rechercheurs Gerard van Dongen en Frank van der Linden worden op de zaak gezet. De beide rechercheurs staan voor een raadsel en komen uiteindelijk terecht bij de rijke weduwe Christine van der Zande. Hoewel de weduwe niks met de moord te maken lijkt te hebben, stapelen de raadsels zich op en blijken veel spelers in het spel zich anders voor te doen dan wie ze in werkelijkheid zijn.

Als lezer van De Witte Generaal  ben je zo nu en dan radeloos verloren. Wie is wie ook alweer? Waar komt deze persoon ineens vandaan? In een interview zei Ray Kluun ooit over zijn boek Komt een Vrouw bij de Dokter  dat hij het boek wel zo’n dertien keer had herschreven en het aantal personages zo’n beetje gehalveerd was. Had Ronald van der Pol dat ook niet beter kunnen doen? Al die verschillende namen die allemaal een rol zouden kunnen krijgen, maar van wie de helft weer even plotseling verdwijnt als dat diegene gekomen is.

Om over de slechte overbodige dialogen nog maar te zwijgen. Er worden hele dialogen besteed aan het al dan niet nemen van een flesje cola en het iemand opdragen om telefonisch contact met iemand anders op te nemen. Er wordt bijna nooit uitgelegd hoe iemand ergens op reageert, maar de hele handeling van het pakken van een papiertje moet nog door iemand verteld worden in een dialoog à la “ik pak even dat papiertje, oké?”

Daarnaast is er nog het hele euvel van het formele taalgebruik, waardoor de volgende schrijversmantra voorbij komt paraderen: ‘show, don’t tell’. Doordat alles letterlijk voorgekauwd wordt, heeft De Witte Generaal  soms meer weg van een politierapport aangevuld met nieuwsberichten uit een regionaal dagblad, dan een literaire thriller. Er wordt niets, maar dan ook niets aan de fantasie van de lezer overgelaten. Wanneer iemand verdrietig is, loopt er geen traan over diens wang, maar kijkt diegene ook daadwerkelijk verdrietig. Wanneer iemand slecht geslapen heeft, is van een verwilderd kapsel geen sprake, maar heeft diegene ook daadwerkelijk slecht geslapen.

Het enige waar Ronald van der Pol nog punten mee scoort, is het welbekende ‘element of surprise’. Het verhaal telt op een zeker moment een paar verrassende wendingen en de plot is uiteindelijk ook verrassend, maar dan heb je je wel eerst door de rest van het boek moeten worstelen.

De Witte Generaal  is een vervolg op Het Groene Huis. Ronald van der Pol is sinds 2008 actief als schrijver en heeft naast een aantal thrillers ook de fantasyroman Eric en het Land van de Duizend Wensen  op zijn naam staan. Van deze fantasyroman is ook een rockopera uitgebracht.