Lezersrecensie
De Achterblijvers
Het boek ” De Achterblijvers” van Flip Maarschalkerweerd stond de afgelopen tijd veel in de belangstelling, voornamelijk vanwege het feit dat Prins Bernhard lid is geweest van de NSDAP (De Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij met als boegbeeld Hitler). Best wel opvallend omdat dit feit pas op het einde ( hoofdstuk 10) tussen neus en lippen voorbij komt…
De kern van het boek draait echter om het hofpersoneel dat in de oorlogsdagen achterbleef nadat de Koninklijke Familie het land had verlaten. ( Juliana, kleine Beatrix en Irene zaten in Canada, Wilhelmina en Bernhard in Londen). De vraag die bleef: wat gebeurde er met de hofhouding in die tijd ?
De hofhouding in deze oorlogsdagen stond voor vele dilemma’s. Wat ging er met hun gebeuren nu de Duitsers het voor het zeggen hadden? En wat betreft loyaliteit aan Koningin Wilhelmina? Geen gemakkelijke zaken lijkt me…
Het boek gaat verder tot in kleine details over de koninklijke paleizen, bezittingen en inventaris tijdens de oorlogsdagen van 1940-1945. Wat ging daar mee gebeuren? Het boek probeert daar een duidelijk antwoordt op te geven. Het blijkt dat de inventarissen en bezittingen van de Oranjes met Duitse precisie werden geïnventariseerd. Onder het mom van wat is privé bezit en wat is staatseigendom en wat kunnen wij Duitsers zelf goed gebruiken. Er is zo te lezen genoeg naar Duitsland doorgesluisd. Om een voorbeeld te geven : Het jacht Piet Hein werd naar Duitsland verscheept en daar na de oorlog terug weer gevonden… Zoals dat ook geld voor andere (kunst) voorwerpen… De samenstelling van deze lijsten en het getouwtrek er om wordt dat in detail beschreven in het boek. Dat maakt het dat het boek wat saai wordt en dat je als lezer even moet doorbijten.
De hofhouding heeft zich tot het uiterste ingespannen om de koninklijke bezittingen zoveel mogelijk voor Nederland te bewaren. Geen gemakkelijke opgave als je met mensen te maken krijgt als : Seyss-Inquart, Mussert en Rost van Tonningen.. De echte geschiedenisliefhebber hoeft over deze namen geen tekst en uitleg. De hofhouding slaagde er met kunst en vliegwerk toch in om veel van de inventaris te behouden daar het tijdig her en der was opgeslagen.
Na de oorlog en terugkeer van Koningin Wilhelmina zou je zeggen: Eind goed, al goed, maar niks bleek minder waar…Na de oorlog vond een zuivering van de hofhouding plaats: ‘foute’ personen werden ontslagen. Het blijkt tevens dat Wilhelmina niet zo gehecht was aan haar trouwe hof-dienaren…Ze was op weg naar een eenvoudiger leven met een evenzo hofhouding.. Daarnaast maakte Wilhelmina zich totaal niet druk om vermiste eigendommen terug te krijgen. Dit in tegenstelling van Prins Bernhard. Best wel opvallend….
Samengevat : Het boek “De achterblijvers” vertelt over alle mensen – hofhouding en ambtenaren maar ook Duitsers, die zich in de oorlogsjaren intensief met de koninklijke gebouwen en eigendommen hebben beziggehouden. Deze ” Achterblijvers” krijgen door het boek nu een gezicht. Toch blijf je als lezer wel met de vraag zitten : Waren er geen belangrijker zaken voor de Duitsers?
Tot slot is het jammer dat een voetnoot achter in het boek alle aandacht van de media krijgt. ( een feit dat toch bij vele al bekend was). Hierdoor verslapt de aandacht voor de werkelijke kern van het verhaal. Het verhaal van ” De Achterblijvers” die deden wat ze doen moesten in moeilijke omstandigheden.
De kern van het boek draait echter om het hofpersoneel dat in de oorlogsdagen achterbleef nadat de Koninklijke Familie het land had verlaten. ( Juliana, kleine Beatrix en Irene zaten in Canada, Wilhelmina en Bernhard in Londen). De vraag die bleef: wat gebeurde er met de hofhouding in die tijd ?
De hofhouding in deze oorlogsdagen stond voor vele dilemma’s. Wat ging er met hun gebeuren nu de Duitsers het voor het zeggen hadden? En wat betreft loyaliteit aan Koningin Wilhelmina? Geen gemakkelijke zaken lijkt me…
Het boek gaat verder tot in kleine details over de koninklijke paleizen, bezittingen en inventaris tijdens de oorlogsdagen van 1940-1945. Wat ging daar mee gebeuren? Het boek probeert daar een duidelijk antwoordt op te geven. Het blijkt dat de inventarissen en bezittingen van de Oranjes met Duitse precisie werden geïnventariseerd. Onder het mom van wat is privé bezit en wat is staatseigendom en wat kunnen wij Duitsers zelf goed gebruiken. Er is zo te lezen genoeg naar Duitsland doorgesluisd. Om een voorbeeld te geven : Het jacht Piet Hein werd naar Duitsland verscheept en daar na de oorlog terug weer gevonden… Zoals dat ook geld voor andere (kunst) voorwerpen… De samenstelling van deze lijsten en het getouwtrek er om wordt dat in detail beschreven in het boek. Dat maakt het dat het boek wat saai wordt en dat je als lezer even moet doorbijten.
De hofhouding heeft zich tot het uiterste ingespannen om de koninklijke bezittingen zoveel mogelijk voor Nederland te bewaren. Geen gemakkelijke opgave als je met mensen te maken krijgt als : Seyss-Inquart, Mussert en Rost van Tonningen.. De echte geschiedenisliefhebber hoeft over deze namen geen tekst en uitleg. De hofhouding slaagde er met kunst en vliegwerk toch in om veel van de inventaris te behouden daar het tijdig her en der was opgeslagen.
Na de oorlog en terugkeer van Koningin Wilhelmina zou je zeggen: Eind goed, al goed, maar niks bleek minder waar…Na de oorlog vond een zuivering van de hofhouding plaats: ‘foute’ personen werden ontslagen. Het blijkt tevens dat Wilhelmina niet zo gehecht was aan haar trouwe hof-dienaren…Ze was op weg naar een eenvoudiger leven met een evenzo hofhouding.. Daarnaast maakte Wilhelmina zich totaal niet druk om vermiste eigendommen terug te krijgen. Dit in tegenstelling van Prins Bernhard. Best wel opvallend….
Samengevat : Het boek “De achterblijvers” vertelt over alle mensen – hofhouding en ambtenaren maar ook Duitsers, die zich in de oorlogsjaren intensief met de koninklijke gebouwen en eigendommen hebben beziggehouden. Deze ” Achterblijvers” krijgen door het boek nu een gezicht. Toch blijf je als lezer wel met de vraag zitten : Waren er geen belangrijker zaken voor de Duitsers?
Tot slot is het jammer dat een voetnoot achter in het boek alle aandacht van de media krijgt. ( een feit dat toch bij vele al bekend was). Hierdoor verslapt de aandacht voor de werkelijke kern van het verhaal. Het verhaal van ” De Achterblijvers” die deden wat ze doen moesten in moeilijke omstandigheden.
1
Reageer op deze recensie
