Een raadselachtig staaltje fictie

‘De Grijzen’ van Vincent Merjenberg is een raadselachtig staaltje fictie en een interessante oefening in multiperspectiviteit.

In de buitenwijken van de grensstad worden tijdens het aanleggen van een metrotunnel groepjes rechtopstaande lichamen gevonden. Die ‘vondsten’ vormen samen met ‘K’, ‘Havas’ en ‘de grijze man’ de rode draad doorheen het hele boek.

Lena, een ambitieuze jonge journaliste uit de hoofdstad wordt naar de grensstad gestuurd om onderzoek te doen naar de vondsten. Ze komt terecht in een verwarrend kluwen waarbij ze aanvankelijk niet weet waar te beginnen. De vele losse eindjes die ze slechts mondjesmaat ontdekt verschaffen aanvankelijk weinig duidelijkheid over wat er precies aan de hand is. De stilzwijgendheid van de meeste mensen die ze aanspreekt doet je als lezer vermoeden dat het mysterie niet opgelost zal worden.

Naast de verhaallijn van Lena kijk je eveneens door de ogen van Onalov en Jona. De eerste is een schrijver die een werk publiceerde over de gevaarlijke oversteek naar het buurland. De tweede is een jongen uit een nabijgelegen dorp die de mysterieuze Havas helpt bij zijn onderzoek naar de heuvel waaronder lichamen verborgen liggen.

Pas wanneer de redacteur van een plaatselijke krant haar een map met aantekingen van haar voorganger overhandigt, komt er schot in de zaak. Ze komt de eveneens verdwenen Onalov op het spoor die als laatste puzzelstukje een ongepubliceerde ‘roman’ achterlaat. Finaal komt ze te weten welke waarheid er schuilt achter het mysterie van de ‘dode grijze lichamen’ onder de grond. Ze schrijft er een boek over en gaat als gevierd schrijver op tournee. Tijdens een van de lezingen stelt een man uit het publiek twee vragen die haar waarheid wederom in vraag stelt.

‘De grijzen’ is ondanks de vlotte schrijfstijl en de korte, aangenaam te lezen hoofdstukken, geenszins een makkelijke boek. Het is een interessante puzzel, en een knap debuut. Als lezer wordt je de hele tijd op het verkeerde been gezet, te meer er her en der van vertelperspectief gewisseld wordt. Desalniettemin is het een absolute aanrader.