Sturm und Drang in mineur

‘Windkracht 17' van de Duitse schrijver Caroline Wahl (1995) is onlangs in het Nederlands verschenen bij uitgeverij Cossee. Wahl vervolgt het verhaal van de zussen Tilda en Ida uit het eerder verschenen boek ‘22 banen’ uit 2024. In dit boek schetst Wahl de troosteloze thuissituatie van de twee meisjes bij een alcoholische moeder met een afwezige vader. En hoe Tilda, de oudste zich ontfermt over de jongste zus, Ida. Samen proberen ze een toekomst op te bouwen. Terwijl, Tilda haar 22 baantjes zwemt. Uiteindelijk ontsnapt Tilda en blijft Ida achter.

In dit vervolg probeert de inmiddels oudere Ida haar hoofd boven water te houden na het overlijden van haar moeder, letterlijk en figuurlijk. Letterlijk, als ze in de ruwe Oostzee bij Rügen zwemt en figuurlijk als ze probeert een nieuwe weg te vinden. nu ze niet meer hoeft te blijven in de onmogelijke situatie mét haar getroebleerde moeder.

‘Elke keer als ik in de zee zwem geef ik haar de mogelijkheid me mee te sleuren, me te doden, en doet ze het niet.’ (Windkracht 17, P. 130)

In ‘Windkracht 17’ richt de jonge en in Duitsland bekende schrijver uit Rostock zogezegd het vizier op de jongste dochter Ida, die na het overlijden van haar problematische moeder worstelt om niet tenonder te gaan maar juist het te boven te komen. Dat dit niet eenvoudig is, blijkt al uit de titel en de opvallende voorkant waarin we Ida’s gezicht onttrokken zien door een grijze wolk. De wolk staat voor verdriet en de worsteling om woorden te geven aan de pijn en het schuldgevoel. Die uitdaging gaat (de toch ook jonge) Wahl bij monde van Ida op krachtige wijze aan.

Ida verlaat haar huis, en komt uit op een eiland in het noorden van Duitsland. Hier past de windkracht en de duisternis bij de storm die in haar hoofd woedt. Bij de donker waarin en waarmee ze leeft.
In een interview geeft de schrijver aan dat ze zelf niet zo goed kon leven met het happy end uit ‘22 banen’ en daarom het verhaal weer oppakte. Al schemert in dit boek en in het waarschijnlijk te verschijnen deel 3, een gelukkig einde door.

Het verhaal is opgedeeld in korte hoofdstukken en de stijl van schrijven is eenvoudig, to the point. Geen lange zinnen, maar steeds een terugkomen in het verdriet en de onmacht van Ida om ermee om te gaan. Hoewel het boek soms iets ‘soapachtigs’ dreigt te krijgen, vooral in de ontmoeting tussen Ida en Leif schakelt Wahl toch steeds een versnelling terug, zoals rouwverwerking nu eenmaal meestal gaat. Het is niet als een lineaire weg omhoog, maar eerder een steeds terugvallen en proberen op te krabbelen.
Daarbij krijgt de jonge hoofdpersoon hulp van de standvastige omgeving, die Marianne en Knut bieden kunnen, temidden van het eiland Rügen waar het weer net als Ida’s stemming continu omslaan kan. Een passend decor wat mij betreft en knap gevonden van de schrijver. Rouwen past niet zo goed bij een zonnige omgeving en beter bij de instabiele setting van het grootste (schier)eiland van Duitsland, gelegen in de Oostzee.

Het was voor mij als lezer, vanwege het leeftijdsverschil enigszins aanpassen aan de gedachtewereld van een jonge vrouw, maar de schrijver wist dat desondanks wat mij betreft toch knap te overbruggen. Sommige emoties zijn nu eenmaal ‘tijdloos’ en blijven herkenbaar.

Ik waardeer het onstuimige ‘sturm en drang’ verhaal dat toch rustig leest tussen de woeste windvlagen met vier sterren.