Wanneer het universum je een tweede kans geeft

Ik had dit boek al een paar keer zien voorbijkomen op Instagram. Het leek me wel een goed verhaal, dus deed ik wat ik altijd doe als ik op Instagram een interessant boek tegenkom: ik zette het op mijn oneindige leeslijst. En daar zou het waarschijnlijk ook nog een heel eind gebleven zijn, ware het niet dat ik bij toeval een leesexemplaartje van de Nederlandse vertaling in handen kreeg. Plotseling stond het helemaal vanboven in de lijst.

Het verhaal gaat over een jonge vrouw genaamd Nora Seed. Ze woont in het Engelse stadje Bedford en werkt in de plaatselijke muziekwinkel. Nora worstelt al een eindje met depressie en wordt steeds opnieuw overweldigd door het gevoel dat ze in haar leven al te vaak de verkeerde keuze heeft gemaakt. Op een nacht wordt het haar allemaal teveel en besluit ze zichzelf van het leven te beroven. Dat loopt echter niet helemaal zoals ze zich had voorgesteld. Ze komt terecht in de Middernachtbibliotheek, een plek tussen leven en dood, waar het voor eeuwig 00.00 uur is en alle mogelijke versies van haar leven opgeslagen liggen. Nora krijgt de mogelijkheid om met haar spijt af te rekenen en ieder leven uit te proberen die ze maar wil. Vindt ze een leven dat goed genoeg is om te willen leven?

Het boek is in de derde persoon ('zij'-verteller) geschreven, waardoor we dus alleen Nora's gedachten te zien krijgen. Dat auteur Matt Haig zelf ooit aan een depressie leed, laat zich merken in de doordachte manier waarop hij Nora's leefwereld verwoordt. Hij mijdt oppervlakkige beschrijvingen van haar ziektebeeld (zoals veelal voorkomt in boeken met een gelijkaardig thema) en gaat voor authentieke, realistische beschrijvingen. Hierdoor kun je je zonder probleem in Nora inleven en hakt haar verhaal des te meer in.

Is dit een emotioneel zwaar boek? Ja.
Zal het met je gevoelens spelen? Ja.
Zul je het leven anders bekijken? Ja.
En neen, dat laatste is niet slecht.

Er zijn zo van die boeken die een pessimistische kijk op het leven verkondigen, die tot doel hebben te ontnuchteren of een wrang gevoel op te roepen. Dat is voor dit boek niet het geval. Je zou eigenlijk kunnen stellen dat hier net het tegenovergestelde aan de hand is: de Middernachtbibliotheek is een ode aan het leven. Het verhaal blijft, ondanks zijn donkere thema's, een verhaal vol optimisme en hoop, een baken van licht voor zij die zelf even de weg kwijt zijn.

Eigenlijk kan het zelfs als een zelfhulpboek in romanvorm worden gezien. Zo heb ik het in ieder geval ervaren. Ik sukkel zelf al een heel eind met depressieve stemmingswisselingen en kon me heel goed in Nora's gevoelswereld verzetten. Ook ik heb momenten waar ik door spijt wordt afgeremd. Heb ik wel de juiste studiekeuze gemaakt? Had ik vroeger niet beter muziekschool gevolgd? Was ik niet beter op Erasmus geweest? Spijt belet je van het leven te genieten. Nora's zoektocht naar het perfecte leven en de verrassende conclusie die daaruit volgt, had een helend effect. Het voelde als een soort catharsis, zeg maar.

Er zijn veel dingen waar we in het leven spijt van hebben, waarmee we de confrontatie moeten durven aangaan. Maar als er één ding is waar ik alvast GEEN spijt van heb, dan is het dat ik dit boek gelezen heb. Een echte aanrader!