Lezen en luisteren tegelijk

“Kunst schenkt ons extra tijd en kietelt onze verbeelding. Je hoeft zeker niet van alle kunsten te houden, en nog minder van alle kunstwerken, maar laat alsjeblieft je verbeelding door niets of niemand aan banden leggen. Met je verbeelding – met kunst dus – kun je de wereld leren redden (!), om te beginnen alvast je eigen wereld.”

Net als in boeken zijn er in de muziek ook veel verschillende genres te vinden. De inhoud van muziek is alleen minder duidelijk dan in boeken. Aan de hand van zeven hoofdstukken, zeven opeenvolgende stromingen die vaak worden gehanteerd in de muziek, wordt veel uitgelegd over klassieke muziek. Voorbeelden van deze stromingen zijn Barok, Renaissance en Romantiek. Van het ontstaan, het verloop en verandering in deze muziekstijl tot aan de muziek van nu. In deze stromingen zijn geen duidelijke jaartallen wanneer de ene tijd stopt en de andere begint, maar deze tijden hebben wel bepaalde kenmerken.

Het Latijnse woord Concertare staat voor ‘hevig in discussie gaan’ of ‘wedijveren’. Muziek lijkt vaak een gevecht, maar is meestal wel harmonieus. Al lijkt dat niet met zoveel verschillende instrumenten, stijlen en tonen. Er worden voorbeelden gegeven, passend bij het onderwerp, maar ook tips waar je in een bepaald muziekstuk eens op kunt letten.

Tijdens het lezen, bladzijde voor bladzijde, luisterde ik de opera Die Zauberflöte van Mozart. Een muziekstuk waar de panfluit in voorkomt en dat is zeldzaam. Natuurlijk komen hier meerdere fluiten in voor, bijvoorbeeld de dwarsfluit als toverfluit.
Als je luistert naar Canon in D van Pachelbels (in de baroktijd) hoor je bijvoorbeeld dat de bastoon 8 keer achter elkaar wordt gespeeld en deze reeks 27 keer terugkomt. Ook vertelt Berge dat mensen die graag naar Barokmuziek luisteren, vaak met hun hoofd meeknikken of tikken met hun voeten. Ze zijn in de greep van de baspartij. De stuwende kracht van het geheel.

Zelf ben ik bekend in de muziekwereld en ken ik verschillende stijlen en componisten. Toch is het leuk om te lezen dat ook onbekendere componisten worden genoemd met hun werken en invloeden in de muziekwereld. Zo worden Perotinus en Leoninus genoemd als mede-ontdekker van de drie- en vierstemmigheid in de muziek. Zij werkten rond het jaar 1200 met vele andere getalenteerde musici aan/in een, nog steeds, belangrijk muziekcentrum: de Notre-Dame in Parijs.
Daarnaast wordt uitleg gegeven over het toonsysteem, de toonladders en dat iedereen de bekendste toonladder kent: do-re-mi.

Liederen van toen en nu komen ook aan bod. In chansons van vroeger was de tekst best plat en grof en dat is misschien raar met de mooie begeleidende muziek. Dat was muziek van die tijd, net als dat rap van onze tijd is. Al bevatten die raps ook niet altijd even mooie en nette teksten.

Dit opzoekboek/informatieboek/leesboek heeft mij aangenaam verrast. De illustraties van Yule Hermans zijn niet helemaal mijn smaak, maar vormen een mooi geheel bij het verhaal. In duidelijke tekst wordt de lezer dingen uitgelegd, maar ook aangespoord om daadwerkelijk klassieke muziek te luisteren. Tijdens het luisteren kun je via Spotify de afspeellijst Hoe groen klinkt een gitaar aanzetten, goed voor 333 uren luisterplezier. Als dit teveel is kun je ook luisteren naar de lijst Hoe groen klinkt een gitaar: top 100.
Gebruik het op (muziek)scholen om kinderen meer te leren over het ontstaan van (klassieke) muziek, want als je dit boek (of delen) gelezen hebt zal je ontdekken dat de geschiedenis zich steeds weer herhaalt.

“Je zult verstelt staan hoeveel je via ‘de kunst’ te weten kunt komen over de échte wereld.”