IS DOORLEZEN DE MOEITE WAARD?

Vaak is een hype rond een auteur of een boek overdreven, dit was echter niet het geval bij Lars-sons Millennium-trilogie. Jos van Cann zegt namelijk dat wanneer een krant als de NRC, na een eerder juichend stuk van Stine Jensen over “Mannen die vrouwen haten”, een artikel wijdt aan het verklaren van het succes van de Milennium-trilogie van Stieg Larsson, je kan besluiten dat er een zeker kwaliteit in het spel is. Dus startte ik met grote verwachting aan het eerste boek van de trilogie. Nadat ik ongeveer 100 pagina’s gelezen had, begon ik me toch vragen te stellen over het succes van de Millennium-trilogie.

“Mannen die vrouwen haten” is het eerste boek van de Millennium-trilogie geschreven door de Zweedse schrijver, tevens ook journalist, Stieg Larsson. Larsson stierf op vijftigjarige leeftijd aan een hartinfarct. Hij liet toen drie afgewerkte maar nog reeds ongepubliceerde manuscripten achter, die later de Millenni-um-trilogie zou worden.
Eerst en vooral kan je besluiten dat Larsson een unieke schrijfstijl heeft. Elk boek begint namelijk met een quote of een proloog waar de lezer geen raad mee weet. Zo start “Mannen die vrouwen haten” met de jaarlijkse komst van een bloem op de verjaardag van een man. De boeken van Larsson bestaan uit ver-schillende delen. Bij het begin van elk deel van dit boek wordt er een quote gegeven die te maken heeft met de titel. Zo begint deel 1 uit het eerste boek “Mannen die vrouwen haten” met: “Achttien procent van de vrouwen in Zweden is weleens bedreigd door een man.” De betekenis van deze quote wordt pas later in het boek duidelijk. Door deze opzet, maar ook door de zeer gedetailleerde beschrijving van de vele personages, is het soms even doorbijten in het boek. Alhoewel dat zeker de moeite waard is. De boeken van Larsson komen traag op gang maar zijn zo ongelofelijk spannend dat ze toch vaak in één ruk worden uitgelezen.
Zoals al gezegd bestaan de boeken van Larsson uit verschillende delen. “Mannen die vrouwen haten” bestaat met name uit drie delen. Het 1ste deel van het boek is eerder een beschrijvend deel over het hoofd-personage Mikael Blomkvist, journalist en uitgever van het tijdschrift Millennium. Mikael werd veroor-deeld omdat hij financieel expert Hans-Erik Wennerström in diskrediet had gebracht. Dit is een nogal informatief deel. Je kan dus niet zeggen dat het boek vanaf de eerste pagina spannend is en je direct mee-sleept. Er zit dus niets anders op dan even door te zetten en verder te lezen.
In het 2de deel van het boek, wordt Mikael opgebeld door Henrik Vanger. Hij doet Mikael het voorstel om een familieverhaal te schrijven over het geslacht ‘Vanger’. Eigenlijk schuilt er veel meer achter deze fa-miliehistorie. Mikael’s eigenlijke opdracht is om te achterhalen wat er met Harriët, kleindochter van Henrik Vanger, is gebeurd. Ze verdween 40 jaar geleden en is nooit teruggevonden. In dit deel krijgen we heel veel informatie over alle leden van het Vanger-geslacht. Hierdoor zijn er te veel namen om te onthouden en moeten we vaak wanhopig terugbladeren naar de pagina met de stamboom van de familie Vanger om te kunnen volgen. In tegendeel tot het 1ste deel komt het verhaal nu wel op gang en wordt er spanning opgewekt.
Vanaf het 3de deel ging ik helemaal op in het verhaal. Tijdens Mikael’s zoektocht maakt hij kennis met de alternatieve Lisbeth Salander. Met haar vele tatoeages, piercings, haar spitse lichaam en pikzwart haar is ze duidelijk helemaal het tegenovergestelde van Mikael. Ondanks haar alternatief uiterlijk is ze een kei in het hacken van computers en het achterhalen van informatie. Mikael en Salander zijn een ongewoon duo. Volgens de uitgever van Larsson wilde hij hoofdpersonages creëren die totaal verschillen van de bestaan-de personages in het crime-genre. Zijn vertrekpunt was een vraag: Hoe zou Pippi Langkous zijn als volwassene? Zou zij een sociopaat genoemd worden omdat zij op een andere manier naar de maatschappij kijkt en volgens de heersende normen sociaal onaangepast is? Pippi Langkous werd dus Lisbeth Salander.
We kunnen dus besluiten dat Larsson een uitzonderlijk team had gekozen voor zijn boek. Het is namelijk zo dat Salander en Mikael één van de ongewoonste teams uit trillergenre zijn. Toch is het vooral Salander die de sleutel was tot het succes van de Millennium-trilogie. Larsson ontving voor zijn werken verschil-lende literaire prijzen. Hij won 2 keer “de Glazen Sleutel”, een prijs voor de beste Scandinavische mis-daadroman. In 2006 voor “Mannen die vrouwen haten” en in 2008 voor “Gerechtigheid”. Voor “De vrouw die met vuur speelde” won hij de prijs voor de beste misdaadroman van de Zweedse detectiveacademie. In 2008 werd hij bekroond met de “ITV3 Crime Thriller Award for International Author of the Year”.
Uiteindelijk, tegen alle verwachtingen in, ontrafelt dit ongewone duo wat er met Harriët is gebeurd, maar hierdoor botsen ze op de bloederige geschiedenis van de familie Vanger. Doordat je dit totaal niet zag aankomen, ga je zo in het boek op dat je de laatste pagina’s in één ruk uitleest.

Kortom, dit is een boek dat traag opgang komt en wel wat inspanning vraagt, maar waarbij je na het uitlezen een positief gevoel aan overhoudt. We kunnen dus besluiten dat dit een veelbelovend beging is van de Millenium-trilogie. Dit dankzij de unieke schijfstijl van Larsson en zijn speciale keuze van de hoofdper