Wat is de Nederlandse identiteit?

Jesse Klaver (1986) politiek leider van GroenLinks laat met dit tweede boek 'De empatische samenleving' zien waarom empathie tegenover andersdenkenden een onderdeel is van de menselijke natuur. En wat dat te maken heeft met het gevoel van identiteit. Onze "Nederlandse identiteit is niet zo zwart-wit als sommigen ons willen doen geloven. Hij is veel veelkleurige dan mensen zich bewust zijn. Het is de Koopman en de Dominee. Om onze identiteit volledig uit te dragen is het nodig dat beide kanten belicht worden. Hij pleit dan ook om de zachtere waarden van onze identiteit meer voor het voetlicht te brengen. Net als bij zijn eerdere boek de mythe van het economisme. gaat het om een zoektocht naar de waarden van mensen en die niet in geld uit te drukken zijn.

Het essay is opgebouwd uit vier delen

Het wij minimalisme

Waarbij hij uitlegt dat in de huidige Nederlandse samenleving maar ook in andere landen zoals Frankrijk, Verenigde staten, Groot Brittannië, Turkije en ook IS een voor van het verkleinen van wij is ontstaan. Een grote tegen stelling tussen wij en zij. Wij gewone mensen tegen de elite, wij Nederlanders tegen buitenlanders en wij westerse wereld tegen de moslimwereld

Het tweede deel heeft de titel parallelle werelden

Zo gauw je een scherpe wij-zij beleving hebt krijg je ook te maken met mensen die weliswaar in het zelfde land wonen maar leven in parallelle werelden. Ze komen elkaar niet meer tegen.

Het derde deel Empathie

In dit deel legt Klaver uit dat democratie een systeem is van gezamenlijke besluitvorming en dat je als gevolgd daarvan nooit helemaal je zin zal kunnen krijgen. Als politici echter beloftes doen waarvan ze weten dat ze die niet waar kunnen maken heeft dat invloed op het vertrouwen van de mensen in de politiek. Daarnaast is door de grote van de vraagstukken van de politiek snel sprake van ontmenselijking van de mensen waarom het gaat. Een duidelijk voorbeeld daarvan. Iedereen in Nederland is het er mee eens dat uitgeprocedeerde asielzoekers terug moeten. Het wordt echter anders als het je zo goed geïntegreerde buurman of buurjongetje is. Dan vlamt de empathische kant van de mens op en blijken overheidsregels soms te zwartwit.

Mijn Nederland

In dit deel geeft Jesse Klaver een beeld van hoe hij zou willen dat Nederland zich ontwikkelt. Namelijk als een land waar de discussie niet geschuwd wordt maar waar tegelijkertijd iedereen zich thuis kan voelen en waar ook in het binnenland meer de dominee en de historicus een volledig beeld van Nederland geven, in plaats van het nu beeld bepalende economisme.

Tot slot

Vraagt hij de lezer een gedachte experiment aan te gaan:
Hoe zou je de wereld zien als je opgroeit in de tijd na 11 september 2001.

Jesse Klaver roept in dit essay vele vragen op zonder ze overigens volledig te beantwoorden. Iets wat goed is want op deze manier dwingt hij iedereen om hun eigen standpunt te bepalen. Hij is daarbij wel duidelijk over zijn eigen standpunt. In die zin is het zoals hij ook zelf toegeeft in zijn dankwoord een uitbreiding van zijn boek "De mythe van het economisme" Hij had voor dit boek meer geschreven over onder andere de Nederlandse identiteit en heeft dit in dit essay verder uitgewerkt.

Waar essays soms moeilijk zijn om door te komen is dit essay juist gemakkelijk te lezen. Zonder langdradig te worden stipt Klaver belangrijke punten aan zoals het groeiende wij-zij denken, de groeiende sociaaleconomische ongelijkheid, het effect van globalisering, maar ook onze biologische mogelijkheden tot empathie en egoïsme

Het is te hopen dat wij als mensen een modus vinden waarin wij het', hoewel we het soms met elkaar oneens zijn toch samen kunnen rooien.
Het lezen van dit boekje zou daarvoor een aanzet kunnen zijn.