De scherven: verwerking van een traumatische gebeurtenis

De Scherven (oorspronkelijke titel: That night) is het tweede boek van Young Adult schrijfster Amy Giles. Eerder schreef zij Alles is nu, een debuut dat heel goed ontvangen is.

In De Scherven beschrijft Giles hoe het twee jongeren, Jess en Lucas, vergaat ongeveer een jaar na een schietpartij waarbij 18 mensen, waaronder hun beide broers het leven lieten. Deze gebeurtenis heeft diepe sporen in hun leven achtergelaten en zij zijn ook niet meer de personen die ze daarvoor waren.
Ze proberen elk op hun eigen manier om te gaan met de posttraumatische stress die het heeft opgeleverd. Jess heeft al eerder een traumatische scheiding meegemaakt, namelijk toen haar vader het gezin verliet. Daardoor was haar moeder geestelijk minder beschikbaar en nu ook haar broer om het leven gekomen is, lukt het haar moeder door een diepe depressie helemaal niet meer om de gewone dagelijkse dingen, waaronder zorg en aandacht voor Jess, voor elkaar te krijgen. Tot overmaat van ramp is ook haar beste vriendin, Marissa, die verkering had met haar broer, naar een strenge kostschool ver uit de buurt gestuurd waardoor ze geen contact met elkaar meer hebben. Doordat de moeder van Jess tot niets meer komt, is het gezin in de schulden beland en doet Jess haar best om de ouderrol voor een deel op zich te nemen en neemt een baantje om voor enig inkomen te zorgen. Daar komt ze Lucas tegen, een jongen uit een hogere klas, die eveneens zijn broer verloren heeft bij de schietpartij. Deze broer was iemand waar mensen tegenop keken, succesvol in sport en daarom heeft Lucas het idee dat zijn ouders eigenlijk de verkeerde zoon verloren hebben. Hij probeert zijn leven betekenisvol te maken door iedere dag een goede daad te doen, om dat krampachtig te compenseren. Ook bezoekt hij een psycholoog en gaat uiteindelijk, zonder dat zijn ouders het weten, boksen als uitlaatklep.

De schrijfster laat in de hoofdstukken beurtelings het perspectief van Jess en dat van Lucas zien. Ze laat mooi de verschillende manieren zien waarop deze twee tieners worstelen met hun trauma's. Jess stuurt als uitlaatklep vele sms-jes naar haar vriendin Marissa, die onbeantwoord blijven (Marissa mag geen mobiele telefoon gebruiken op de kostschool, maar dat weet Jess pas nadat ze de moeder van Marissa tegenkomt bij een pizzeria). Lucas, die af en toe nog flashbacks en paniekaanvallen krijgt in bepaalde situaties die op hem dreigend afkomen, gaat boksen. Ze blijken elkaar wel te mogen uiteindelijk, maar de start van hun relatie kent nogal wat hobbels, die ook met de moeilijke thuissituatie van Jess te maken hebben en die ze het liefst voor anderen verborgen houdt uit schaamte. De enige die redelijk op de hoogte is van haar thuissituatie is mevrouw Alvarez, de oude alleenstaande buurvrouw, die met enige regelmaat een maaltijd voor hen kookt. Lucas heeft eigenlijk de meeste steun aan zijn vriend Pete, die hem niet anders benadert dan voor het verlies van zijn broer.
Amy Giles laat in deze roman actuele thema's aan bod komen, zoals verwerking van verlies, maar ook de schaamte rondom armoede en een ouder met een psychiatrische aandoening.

De (Nederlandse) titel en het thema traumaverwerking en het aangaan van een liefdesrelatie met iemand die hetzelfde heeft meegemaakt komt mooi tot uiting in het volgende stuk:
Lucas: "Oké, misschien zit er toch wel een voordeel aan omgaan met andere mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. We hoeven ons niet altijd nader te verklaren, dat sowieso. We proberen allebei uit te zoeken hoe we ons gebroken zelf weer de wereld in kunnen puzzelen. Maar wat als we niet meer zijn dan dat? Twee scherven die elkaar uiteindelijk pijn berokkenen, en iedereen om ons heen ook?" (p 97)

Het boek is in een vlotte stijl geschreven en leest prettig. Ik raad het zeker aan!