Karma is helemaal geen bitch

Een lust voor het oog en een boodschap die aankomt – wat mag je nog meer verlangen van een graphic novel, die bovendien zowel grafisch als narratief echt wel een stapje verdergaat? Ben je niet meteen overtuigd? Geen nood, want dat is precies wat deze strip wil meegeven: je krijgt een tweede kans.

Een aantal maanden geleden – lang voordat Karmen in het Nederlands was uitgebracht – viel deze strip al op, dankzij de esthetiek van de platen vol bijzondere perspectieven, plaatsen en personages. En na het lezen ervan kan de aankoop zeker niet beklaagd worden: de plot blijkt al even origineel te zijn. Soms vallen de strips die je puur op het zicht in huis haalt, weleens tegen wat betreft hun verhaal. Dat is hier zeker niet het geval.

Het begint al met het titelpersonage: geen Magere Hein, maar een slanke Karmen, een sexy Mietje de Dood op hoge hakken en in een zwart stretchpak – met niet erop, maar ERIN een skelet – met sproetjes en een onmogelijk kapsel. Karmen verschijnt in de badkamer waar Cata haar polsen doorgesneden heeft. Cata was ervan overtuigd – zo vernemen we gaandeweg – dat de liefde van haar leven haar verraden heeft. Dat de waarheid anders in elkaar zit en haar zelfmoord dubbel dwaas was, leert Cata tijdens een ongewone wandeling annex zweefvlucht door Palma de Mallorca, de locatie van dienst.

Cata’s onzichtbare ziel begrijpt dat ze ‘in transitie’ is naar haar volgende leven, maar Karmen laat haar nog even wennen aan de overgang – want zij wil meer zijn dan zomaar een ‘simpele koerier’ van een dodelijk vonnis. Karmens gewoonte om het definitief afvoeren van de ziel uit te stellen wekt de ergernis van haar collega’s (in al even strakke bloedvaten- of organenpakjes), maar haar naam heeft niet toevallig ‘karma’ in zich: mensen, die in hun leven niet alles naar behoren hebben gedaan, kunnen ‘negatieve vonnissen’ ombuigen en reïncarneren in hun eigen lichaam als ze blijk geven verbeteringen aan te zullen brengen in hun nieuwe leven. Met andere woorden: ze kunnen zelf hun karma aanpassen en een tweede kans krijgen.

Daar waar het boek aanvankelijk lijkt te gaan over het treurige lot van een ziel na een wel heel dom overlijden, kantelen je gevoelens voor slachtoffer/dader Cata en gaat de aandacht nu naar de herkansing die ze zou kunnen krijgen. Heel knap leidt de auteur je als lezer van onverschilligheid naar betrokkenheid: het ‘ga nu maar op de blaren zitten’-gevoel voor Cata en haar zelf gezochte, zinloze einde slaat volledig om. Onwillekeurig ga je voor haar supporteren en hopen dat ze met groeiende inzichten die tweede kans kan krijgen. Karmen maakt het Cata echter niet gemakkelijk.

Dit behoorlijk zware thema brengt de Spaanse tekenaar Guillem March opvallend lichtvoetig. Letterlijk zelfs, want we zweven met Cata in sierlijke duikvluchten door en over Palma, dat in loopings vanuit bijzondere oogpunten gebracht wordt. Ook in ‘gewone’ dialogen zoeft March' tekencamera in alle hoeken rond de personages. Deze zwierige stijl wisselt hij af met tempovertragingen in goed getimede scènes, een eigenzinnige cadrage en paginagrote tot piepkleine kaders. Origineel is hoe hij met kaders ín kaders de aandacht van de lezer naar details leidt. De auteur maakt ook goed gebruik van kleuren (of het gebrek daaraan). Hij haalt werkelijk alles uit de kast dat dit medium te bieden heeft.

Een fijn extraatje is dat de Nederlandse editie een uitgebreider ‘making of’-dossier heeft dan de Franse – meestal is dat omgekeerd. En Palma de Mallorca komt er zeker niet slecht uit: misschien toch ook een plekje waard op een bucketlist als de dood er niet meer rondwaart...