Mannen die vrouwen haten: alleen voor echte liefhebbers

Mannen die vrouwen haten: de titel verraadt nog niet veel over de inhoud van het eerste boek van de Millennium-trilogie. Het eerste boek van Stieg Larsson vertelt het verhaal van Mikael Blomkvist en Lisbeth Salander, die op zoek gaan naar een verdwenen meisje: Harriët Vanger. Het is een boek vol speciale personages, familiegeheimen en mysterie, maar nét te veel inleiding.

Zelf ben ik geen grote thrillerfan, zal ik eerlijk toegeven. Ik lees wel heel veel, maar seriemoordenaars en achtervolgingen in het donker bezorgen me steevast slapeloze nachten. Daarom koos ik een algemeen geapprecieerde thriller, om mijn thrillerontmaagding zo fijn mogelijk te laten verlopen. Ook het thema werd zorgvuldig gekozen: een verdwijning is spannend, wat toch moet bij een thriller, maar niet zo eng dat je spoken gaat zien. Mannen die vrouwen haten werd alom geloofd in de Zweedse pers en ook mijn omgeving raadde me dit boek zeker aan.
De Zweed Stieg Larsson, die helaas overleden is voor hij zijn succes kon meemaken, schreef drie boeken. Er zijn verschillende verfilmingen gemaakt van zijn drie boeken: Zweedse en Amerikaanse versies. Spijtig genoeg gaan we nooit het volledige verhaal van Lisbeth en Mikael kennen. Larsson overleed nog voor hij het succes van zijn eerste boeken kon meemaken. Hij kreeg onder andere de Glazen Sleutel, de prijs voor de beste Scandinavische misdaadroman. Ik wou wel eens weten of ik, als thrillermaagd maar toch bibliofiel, dezelfde mening had als de literaire critici.

Het verhaal begint met een scène van een man die al jaren op dezelfde dag gedroogde bloemen krijgt. Als beginnend lezer heb je geen idee wat dit zou betekenen, maar dit wekte wel mijn nieuwsgierigheid. Jammer genoeg heb ik heel erg lang moeten wachten tot het verhaal eindelijk op gang kwam, wat bij mij verveling en teleurstelling opwekte. De eerste honderdvijftig bladzijden, wat al vrij lang is, maak je kennis met de hoofdpersonages, namelijk de charismatische Mikael Blomkvist en de gesloten Lisbeth Salander. Wanneer Hendrik Vanger, industrieel en tevens grootvader van de verdwenen Harriët Vanger, zijn verhaal vertelt tegen Mikael, denk je eindelijk dat het verhaal begint. Wel, dat is dus niet zo. Nog honderdvijftig bladzijden lang lees je hoe Mikael in de sneeuw naar zijn hutje gaat, weer een gek familielid aanspreekt en opnieuw het bed in duikt met de zoveelste gewillige dame. Ik heb zeker geen problemen met kleppers van vijf-, zes- of zevenhonderd bladzijden, maar een inleiding van driehonderd pagina’s doet bij mij de goesting ook wel verdwijnen. Toen het verhaal eindelijk begon, was mijn nieuwsgierigheid al bekoeld. Jammer, want dan zit het verhaal wel goed in mekaar.

Ook de hoofdpersonages zijn goed uitgewerkt. Larsson creëert specifieke personages, die je niet in het dagelijkse leven tegenkomt. Mikael Blomkvist is een charismatische onderzoeksjournalist van het blad Millennium. Hij heeft een onconventionele relatie met de getrouwde Erika Berger en duikt om de haverklap met een nieuwe vrouw de koffer in. Lisbeth Salander is een magere punker, met geverfd zwart haar en vol met tattoos. Ze is extreem gesloten en met haar ongewone onderzoeksmethoden weet ze het onderzoek in de goeie richting te duwen. Ondanks het feit dat je hen niet in het dagelijks leven zult tegenkomen, zorgt Larsson ervoor dat het toch werkt. Ze zijn geen clichés en ook door de goede uitwerking, begin je meer en meer sympathie te voelen voor dit onwaarschijnlijke duo.

De Vanger-clan is wel weer stereotiep en in hen herken je elke grote familie. De gekke tante en de norse nonkel zijn weer aanwezig. De typische drang naar geld en erfenis wordt meermaals genoemd. Toch is het verhaal spannend en je weet echt niet wie je kan verdenken. Is de gekke tante Isabella niet zo gek als ze lijkt? Is het misschien de grootvader zelf? Zulke vragen blijf je je stellen tot het einde, wat de plot des te verrassender maakt. Het enige jammere is hun namen: hoeveel namen kan je verzinnen die allemaal met een -h beginnen en op elkaar lijken? Na de zoveelste Harald, Harriët en Hendrik, weet je het ook allemaal niet meer en zeker in het begin is het verhaal daarom moeilijk te volgen. Ik heb meermaals moeten terugbladeren om te kijken wie dat personage nu ook alweer is.

Na Mannen die vrouwen haten was ik nog altijd een beetje nieuwsgierig naar Lisbeth Salander, waarvoor ik meer en meer sympathie begon te voelen. Hierdoor, en door de bevestiging dat het tweede deel ‘echt wel beter is’, ben ik in De vrouw die met vuur speelde begonnen. Dit boek was echt wel duidelijk beter, door het ontbreken van de ellenlange inleiding. Ook het derde boek was qua niveau echt wel beter. Ben je een bibliofiel, net zoals ik, en lees je constant? Dan is dit boek wel aan te raden. Lees je amper en schrikt een klepper van vijfhonderd bladzijden je echt wel af? Zoek een beter boek om je goesting in lezen aan te wakkeren. Spijt heb ik niet van dit boek, maar volgende keer opteer ik wel voor een andere thriller.