Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Dicht op de huid van een 17e eeuwse ‘ dichter

MarielleNijsten 05 februari 2020
In het spoor van lovende recensies en de bekroning met de Libris Geschiedenisprijs, heb ik de Dichter in de Jungle van Roelof van Gelder met grote verwachtingen gelezen. Ik kan me alleen maar aansluiten bij de loftuitingen voor de op basis van zijn dagboeken, memoires en publicaties nauwkeurige reconstructie van het veelbewogen leven van een voor de meeste lezers (ik voorop) denk ik volledig onbekende John Gabriel Stedman.

De coulissen waartegen zijn leven zich afspeelt in de 2e helft van de 17 eeuw zijn de wereldwijde vraagstukken van kolonialisme, excessen en opstanden rond slavernij, en (Amerikaanse, Franse en Nederlandse) revoluties. Je komt dicht op de huid van wat dat allemaal ‘real life’ betekende door Roelof van Gelder’s secure, om niet te zeggen minutieuze biografie van een kleurrijk, in Nederlandse, Surinaamse en Engelse milieus rondzwervend personage met vele gezichten. Een vele liefjes minnende ‘good looking sprightly young’ militair, een bedwinger van opstandige slaven in een ‘critique situatie bevindende colonie’ Suriname, een gezinsmannetje in een slaperig Engels dorpje, een gelegenheidsdichter, en uitgekiende ‘netwerker’ zoals we tegenwoordig zeggen, maar ook een veellezer en een schrijver-tekenaar.

Deze laatste combinatie heeft hem uit de mist van de geschiedenis gehouden en vereeuwigd door de publicatie van zijn in 1796 verschenen, en lang na zijn door vaak aangehaalde boek Narrative of a five year’s expedition against the Revolted Negroes of Surinam. Daarin hekelt hij, met vakkundige, beroemd geworden gravures, de volstrekte en wrede willekeur van plantagehouders in de omgang met hun slaven.

Zonder twijfel zijn de handvol Surinaamse jaren en belevenissen het zwaartepunt van zijn leven en het kloppend hart van het boek. Andere hoogtepunten bevat het niet, al is het dat wel een beetje waar de lezer op hoopt. Maar de lezer laat de auteur en zijn hoofdpersoon niet in de steek en volgt pagina na pagina onvermoeibaar Van Gelder’s kleurrijke analyse van Stedman’s leven ervoor en erna. Een spiegeling volgens Van Gelder aan de Tom Jones figuur van Fielding, met een leven aan de rand van de maatschappij, een blijvende hang naar onafhankelijkheid, onstandvastige relaties met vrouwen en het blijven opzoeken van de ‘wisselvalligheden van het lot’.
Dat levert een doorwrocht en boeiend ego-document op.

Jos Geurts

Reageer op deze recensie

Meer recensies van MarielleNijsten