Ingenieus, psychologisch drama

Carla de Jong is schrijver, adviseur en docent aan de Schrijversacademie. In 2009 debuteerde ze met haar roman In retraite. Sindsdien volgden drie thrillers en drie romans waaronder De Johansons, dat De Jong zelf typeert als een meeslepende roman.

Anne de Gooyer is een intelligent meisje dat zich anders voelt dan haar familie en de mensen op haar school. Ze kan niet wachten tot het moment dat ze eindelijk in Amsterdam kan gaan studeren, zodat ze de provincie achter zich kan laten. Dan pas zal haar echte leven beginnen, denkt ze.

Tot ze de Johansons leert kennen. Frederik, Werther en Daphne, twee broers en een zus uit een warm nest die haar vanaf de eerste kennismaking fascineren. Daphne nodigt haar al snel uit voor een feest in huize Johanson waar Anne haar ogen uitkijkt in de bibliotheek. Vanaf dat moment wil ze niets liever dan bij de Johansons horen. Wanneer ze door het muzikale trio dan ook nog ontdekt dat ze kan zingen, staat niets haar meer in de weg. Ze vormen met zijn vieren een jazz ensemble dat al snel goede recensies krijgt. Niets lijkt hun geluk te kunnen verstoren.

In 2015 maken we opnieuw kennis met de gezinsleden van de Johansons, inclusief Anne. De eenheid van weleer is verbroken. Er moet iets vreselijks zijn gebeurd waardoor de gezinsleden uit elkaar zijn gedreven. Langzamerhand ontvouwt zich de tragedie die hen allen gevormd heeft.

De Jong is er in geslaagd een boeiend boek te schrijven over het drama dat het leven kan zijn. Liefde, teleurstelling, passie en berusting komen allemaal voorbij in dit verhaal over mensen op middelbare leeftijd, die terugkijken op de hoop en verlangens die ze in hun jeugd koesterden. Psychische problemen, zoals de depressies van Werther, worden geloofwaardig neergezet. Het terugkijken op jeugddromen zoals alle gezinsleden doen, geeft een goed kijkje in het echte leven. Soms teleurstellend, vaak saai en gewoontjes, en af en toe lukt het om gewoon even te genieten van de dingen die er zijn.

De perspectiefwisselingen tussen de verschillende familieleden en Anne zorgen ervoor dat het niet lukt om je met één persoon te identificeren. Steeds wanneer je sympathie dreigt op te vatten voor de één, komt er heel subtiel iets minder leuks over diegene naar buiten vanuit het perspectief van een ander. Toch gebeurt er tijdens het lezen van dit boek iets bijzonders. Het kan bijna niet anders of onder het lezen betrap je jezelf op het gevoel dat je ook deel wilt uitmaken van deze bijzondere familie. De hechtheid tussen de broers en zussen op jonge leeftijd is jaloersmakend. Dit maakt de afstand die er later tussen hen is ontstaan des te tragischer.

De opbouw van het verhaal, met afwisselende scènes in het heden en verleden, zorgt ervoor dat de spanning langzaam groeit. Als lezer wil je maar één ding weten: wat is de oorzaak van de verwijdering tussen de verschillende gezinsleden?

De Johansons is een ingenieus, psychologisch drama dat je achterlaat met tevredenheid over de gelukkige momenten in het leven, ondanks de wrede wendingen die het lot soms neemt.