Kunst en muziek omarmen elkaar in een pijnlijk verleden

Indra Lawang, conservator en kunstkenner, wordt door de blinde Rosa van Ravensbeek aangezocht om de kunstcollectie van wijlen haar man te onderzoeken vooraleer ze aan het museum geschonken wordt. Amper een dag later overlijdt Rosa, maar niet voordat Indra ontdekt dat een van de schilderijen vervalst is. Indra kan Rosa’s dochter Amy ervan overtuigen het onderzoek verder te zetten want de vervalsing was duidelijk bedoeld om ontdekt te worden. Maar waarom? Samen ontdekken ze dat er een band is die hun beider ouders bindt in een ver en onverkwikkelijk verleden.

Onno Wesseling (1967) was voor hij schrijver werd, klassiek zanger. Dat toont zich in Licht, Wesselings derde boek. Dat kunst in het boek belangrijk is, verraadt de synopsis al, maar al snel blijkt dat muziek nog belangrijker is. Rosa dringt als pianiste immers met veel vallen en opstaan door tot de top van de jazzwereld. Wesseling heeft een boek geschreven waarin niet alleen de Bergense School een rol speelt, maar dat ook doordrongen is van de jazz-scene uit vooral de jaren ‘60. Voor elk hoofdstuk is bovendien een citaat uit een klassieker – niet alleen jazz – uit de jaren ‘40 en later opgenomen.

Alhoewel Indra het bindend hoofdpersonage is, is zijn rol in het boek slechts bijkomstig. Hij is het die, samen met Amy, gaat praten met de echte protagonisten, waaronder zijn eigen vader Djaja. Deze kwam als Indonesische vluchteling met zijn ouders naar Nederland waar hij als jonge knaap vriendschap sloot met de toen nog niet blinde Rosa, Lily en Arno. Djaja trouwde later met Lily die Indra’s moeder werd. Rosa trouwde met Ben Somers, een oorlogsweeskind uit Engeland dat de vakanties doorbracht in het kunstenaarsdorp Bergen. Meer dan een halve eeuw later zijn Ben en Rosa overleden, is Lily al heel lang spoorloos verdwenen, en zijn Djaja en Arno allesbehalve bereid om iets los te laten.

Licht komt in eerste instantie wat moeilijk op gang. De lezer bevindt zich samen met Indra meteen bij Rosa thuis, waar hij een paar herinneringen ophaalt aan toen hij als kind al eens eerder in dit huis was. Die eerste hoofdstukken zijn door de lezer niet goed te plaatsen, wat stroef leest. Wesselings aantrekkelijke schrijfstijl voorkomt gelukkig dat men vroegtijdig afhaakt, nog voor het boek echt uit de startblokken schiet en boeiend wordt.

Wesseling heeft een amoureuze ontwikkeling voorzien tussen Indra en Amy die elke lezer al van bij de start ziet aankomen, en waarop sommigen vast ook hopen. Maar dat is niet de essentie van het verhaal en de auteur houdt deze nevenplot dan meestal ook sec. De fakkel wordt aanvankelijk vooral doorgegeven aan Indra’s vader die met horten en stoten brokjes informatie uit het verleden vrijgeeft. Later voegt ook Arno zijn steentje daartoe bij, net als Djaja onwillig eerst, maar later niet te stoppen. Het is een boek in een klassieke vorm waarbij steeds meer stukjes van de puzzel uit het verleden worden toegevoegd tot hij compleet is. Boeiend en spannend voor de lezer om te volgen.

Wesseling heeft echter nog een klein beetje meer gedaan en dat is de toevoeging van enkele waargebeurde feiten. De bekende jazz-saxofonist Ben Webster verbleef in de jaren ‘60 enige tijd in Amsterdam en de auteur heeft voor een toevallige ontmoeting tussen Rosa en Webster gezorgd die niet alleen mooi in elkaar steekt, maar ook eer bewijst aan Websters talent en persoonlijkheid. Zo is er ook de vervalsing van ‘Spaanse danseres’ van Jan Sluijters, dat natuurlijk een werkelijk bestaand schilderij is. Dat mooie samenspel tussen muziek, kunst en die realistische toets geven het verhaal voldoende meerwaarde om het boven zichzelf te laten opstijgen. Zelfs als de ware aard van de feiten na verloop van tijd begint te dagen, blijken er toch nog een paar puzzelstukjes in Wesselings toverhoed te zijn achtergebleven die de lezer weten te verrassen. Bijzonder goed gecomponeerd, dit boek.