Lezersrecensie
Onderhoudende militaire scifi zonder verrassingen
De mensheid waande zich altijd veilig in de ruimte als enige levende soort. Tot op een dag een gewelddadige “first encounter” plaatsvindt. De andere levensvorm, die men al snel Salamanders doopt, valt meteen bij het eerste communicatieloze contact aan en roeit de bemanning van de Coral Beach volledig uit. Beelden worden gestreamd en ver weg, op aarde, ziet men alles bijna live gebeuren. Onmiddellijk worden wereldwijd fondsen vrijgemaakt voor een tegenactie. Vijf zogenaamde Providence-schepen worden ontwikkeld, voorzien van een geavanceerde AI, die de Salamanders gaan opsporen en uitroeien. Er is een bemanning van vier personen op elk schip, maar hun aanwezigheid is slechts marketing want het schip handelt volledig autonoom. Zij rapporteren de voortgang via sociale media zodat oorlogsfondsen blijven binnenstromen. Als de Salamanders onverwacht complexer en intelligenter blijken dan verwacht, wordt de bemanning echter gedwongen hun rol in het geheel drastisch te herzien.
Auteur Max Barry (1973) publiceert niet jaarlijks een boek. Driejaarlijks komt meer in de buurt. Maar sinds het vorige boek verscheen zijn er ondertussen bijna zeven jaar verlopen, en fans vroegen zich onderhand af of Barry nog wel schreef. Maar na deze lange schrijfpauze is het in 2020 dan toch eindelijk zover. Eind maart komt Providence uit, een klassieke militaire sciencefictionthriller met een ruimteschip, een vijandige buitenaards ras, en veel wapengeweld.
Barry valt direct stevig binnen met een inleiding waarin een hele bemanning wordt uitgemoord door de Salamanders. Op de wijze waarop de mensen op aarde de gebeurtenissen in de huiskamer gestreamd krijgen, krijgen ook de lezers de details binnen. Het is een inleiding in de jij-vorm die verbazing en afschuw behoort op te wekken, en daar is de auteur vrij goed in geslaagd. Daarna wordt een sprong vooruit in de tijd gemaakt en maken we kennis met de vier bemanningsleden die het schip Providence Five zullen bemannen: Jolene Jackson is de kapitein, Talia Beanfield de zogenaamde Life Officer die het moreel onder de bemanning moet bewaken, Paul Anders is de Weapons Officer en Isiah Gilligan (Gilly) is de Intel Officer. Zij staan klaar om de ruimte in te gaan voor een jarenlange tocht.
Ook na de inleiding wacht Barry niet lang voor hij alweer tot actie overgaat. Er volgen snelle en vele ontmoetingen met groepen Salamanders en de auteur flitst van de ene naar de andere actiescène. De conversaties tussen de vier personages zijn vaak kort en snel. Die beschrijvingen zijn spannend en lezen gaat daarom bijzonder vlot. Af en toe last Barry een korte pauze in diept hij de achtergrond van een van de personages uit. Dan gaat het vooral over waarom ieder van hen eigenlijk is ingegaan op het verzoek om deel van de bemanning uit te gaan maken. In andere scènes tussendoor wordt de ontwikkeling van de eigenzinnige scheeps-AI steeds verder uitgewerkt, wat voor heel wat psychologisch spanning zorgt want het is wel duidelijk dat de AI meer is dan een stukje intelligente software. Het valt totaal niet te voorspellen waar dit boek uiteindelijk naartoe zal gaan en dat intrigeert. Barry leidt zijn lezers niet zomaar door dit boek, neen, hij jaagt ze op en laat ze door de hoofdstukken heen rennen. Dat gaat onverminderd door tot voorbij de kaap van 90% gelezen bladzijden. Dan volgen de laatste 10 procenten, de apocalyptische finale.
Tot op dat ogenblik haalt Barry vlot vier sterren, met nog meerdere tienden van een ster na de komma erbij. Hoewel Barry Australiër is, gaat hij zich vervolgens echter gedragen als een typische Amerikaan: hij blaast de boel op en claimt daarna dat Amerika de aarde gered heeft, waarna de rest van de wereld dankbaar op de knieën zakt. Deze beschrijving is niet veel korter door de bocht dan hoe het in werkelijkheid in het boek staat. In een dankwoord beschrijft de auteur Chekov’s Gun. Dit begrip staat voor de fout die beginnende auteurs wel eens maken door elementen in het boek te stoppen die vervolgens niet gebruikt worden. Maar dat is precies wat Barry gedaan heeft, helaas. Hij bouwt alles bijzonder goed op met meerdere lagen (de spanningen onder de bemanningsleden onderling, de mysterieuze AI, de Salamanders die complexer lijken dan gedacht) en doet vervolgens helemaal niets hiermee, maar brouwt een gehaast en inspiratieloos einde aan het boek in onvervalste hollywood-actiefilmstijl. Het is bijzonder teleurstellend dat een verder steengoed boek op deze manier moet eindigen. Het blijft een vermakelijk en spannend boek, maar met dit einde kunnen we ons onmogelijk tevredenstellen.
Auteur Max Barry (1973) publiceert niet jaarlijks een boek. Driejaarlijks komt meer in de buurt. Maar sinds het vorige boek verscheen zijn er ondertussen bijna zeven jaar verlopen, en fans vroegen zich onderhand af of Barry nog wel schreef. Maar na deze lange schrijfpauze is het in 2020 dan toch eindelijk zover. Eind maart komt Providence uit, een klassieke militaire sciencefictionthriller met een ruimteschip, een vijandige buitenaards ras, en veel wapengeweld.
Barry valt direct stevig binnen met een inleiding waarin een hele bemanning wordt uitgemoord door de Salamanders. Op de wijze waarop de mensen op aarde de gebeurtenissen in de huiskamer gestreamd krijgen, krijgen ook de lezers de details binnen. Het is een inleiding in de jij-vorm die verbazing en afschuw behoort op te wekken, en daar is de auteur vrij goed in geslaagd. Daarna wordt een sprong vooruit in de tijd gemaakt en maken we kennis met de vier bemanningsleden die het schip Providence Five zullen bemannen: Jolene Jackson is de kapitein, Talia Beanfield de zogenaamde Life Officer die het moreel onder de bemanning moet bewaken, Paul Anders is de Weapons Officer en Isiah Gilligan (Gilly) is de Intel Officer. Zij staan klaar om de ruimte in te gaan voor een jarenlange tocht.
Ook na de inleiding wacht Barry niet lang voor hij alweer tot actie overgaat. Er volgen snelle en vele ontmoetingen met groepen Salamanders en de auteur flitst van de ene naar de andere actiescène. De conversaties tussen de vier personages zijn vaak kort en snel. Die beschrijvingen zijn spannend en lezen gaat daarom bijzonder vlot. Af en toe last Barry een korte pauze in diept hij de achtergrond van een van de personages uit. Dan gaat het vooral over waarom ieder van hen eigenlijk is ingegaan op het verzoek om deel van de bemanning uit te gaan maken. In andere scènes tussendoor wordt de ontwikkeling van de eigenzinnige scheeps-AI steeds verder uitgewerkt, wat voor heel wat psychologisch spanning zorgt want het is wel duidelijk dat de AI meer is dan een stukje intelligente software. Het valt totaal niet te voorspellen waar dit boek uiteindelijk naartoe zal gaan en dat intrigeert. Barry leidt zijn lezers niet zomaar door dit boek, neen, hij jaagt ze op en laat ze door de hoofdstukken heen rennen. Dat gaat onverminderd door tot voorbij de kaap van 90% gelezen bladzijden. Dan volgen de laatste 10 procenten, de apocalyptische finale.
Tot op dat ogenblik haalt Barry vlot vier sterren, met nog meerdere tienden van een ster na de komma erbij. Hoewel Barry Australiër is, gaat hij zich vervolgens echter gedragen als een typische Amerikaan: hij blaast de boel op en claimt daarna dat Amerika de aarde gered heeft, waarna de rest van de wereld dankbaar op de knieën zakt. Deze beschrijving is niet veel korter door de bocht dan hoe het in werkelijkheid in het boek staat. In een dankwoord beschrijft de auteur Chekov’s Gun. Dit begrip staat voor de fout die beginnende auteurs wel eens maken door elementen in het boek te stoppen die vervolgens niet gebruikt worden. Maar dat is precies wat Barry gedaan heeft, helaas. Hij bouwt alles bijzonder goed op met meerdere lagen (de spanningen onder de bemanningsleden onderling, de mysterieuze AI, de Salamanders die complexer lijken dan gedacht) en doet vervolgens helemaal niets hiermee, maar brouwt een gehaast en inspiratieloos einde aan het boek in onvervalste hollywood-actiefilmstijl. Het is bijzonder teleurstellend dat een verder steengoed boek op deze manier moet eindigen. Het blijft een vermakelijk en spannend boek, maar met dit einde kunnen we ons onmogelijk tevredenstellen.
1
Reageer op deze recensie
