Onafhankelijkheid is nog geen zelfstandigheid ! ★★★★1/2

De 50ste verjaardag van de onafhankelijkheid van een land vraagt om meer dan vlaggengewimpel en nationale gezangen! Zeker als het om een oud-kolonie gaat, valt er veel te wikken en te wegen. Om de stemming te peilen ging journalist en programmamaker Coen Verbraak een aantal Surinamers opzoeken die een maatschappelijke rol spelen of gespeeld hebben in het moederland of in Nederland.

NORMVERVAGING OP GROTE SCHAAL
Het verdict van deze gesprekspartners is niet mals. De ouderen onder hen, zoals historica Cynthia McLeod, herinneren zich dat burgers ooit een sterk normbesef hadden, dat je niet nam wat niet van jou was. Daar is nu wijd verbreide corruptie voor in de plaats gekomen waarbij ook het politieke ambt dient om familie en vrienden te bevoordelen. Comedian Jörgen Raymann gebruikt de termen 'mismanagement' en 'nepotisme'. Toch klinkt hij niet bitter want Surinamers zoeken naar verbinding en zijn bereid tot vergiffenis.

Of iedereen zo vergevingsgezind is als het gaat om de decembermoorden (1982) onder de leiding van couppleger Desi Bouterse, is nog de vraag. Achtentwintig jaar later vond een groot deel van de Surinamers hem voldoende salonfähig om hun president te worden. Dat neemt de bitterheid van anderen niet weg. Zo zegt Janine Riedewald, dochter van één van de slachtoffers van de moordpartij: 'De hoofdschuldige heeft nooit in de cel gezeten. Het is een vreselijk besef dat je in een samenleving woont die dit gewoon maar geaccepteerd heeft.'

DE LANGE ARM VAN DE KOLONISATOR
Ook als het over de gevolgen van de koloniale erfenis gaat, hoor je scherpte in de stemmen. Waar talkshowhost Humberto Tan de multiculturele samenleving 'behoorlijk geslaagd' vindt, met 'veel respect voor elkaars geloofsovertuiging', leggen anderen de nadruk op de gevolgen van de verdeel-en-heers-politiek van de kolonisator. Het opzettelijk drijven van een wig tussen de etnische groepen, heeft het geloof in 'één land, één natie', bemoeilijkt. Dat weerspiegelt zich in de politieke scheidslijnen die maar mondjesmaat gedicht worden.

Omdat er in een recensie maar een tipje van de inhoudelijke sluier van een boek kan (en mag) opgelicht worden, hoor je hier snel aan toe te voegen dat 'Suriname' een zeer verhelderend en uitgebalanceerd verhaal is. Wie het gelezen heeft, kan met elke Surinamer meepraten over hoe het was, zou kunnen zijn of zou moeten zijn.

EN WAT NU?
Het voorlopig laatste woord is voor politica Kathleen Ferrier, de dochter van de eerste president. Zij waagt zich aan een antwoord op de hamvraag: 'Is Suriname een zelfstandig land geworden?' Ze vindt van niet en noemt armoede en verdeeldheid als argumenten. Wie nadenkt over een toekomst die meer biedt dan het verleden, kan niet heen om het olieveld voor de kust dat zo'n 750 miljoen vaten zou moeten opleveren. Het is wel vreemd dat het in een land met een sterk moeder-aarde-besef, heel erg stil blijft rond de ecologische gevolgen!
Lees meer op: https://inktkoelie.blogspot.com