Het einde van de beschaving

Op aanraden van Pieter Waterdrinker heb ik "Oorlog" van Celine gelezen. Ditmaal een ooggetuigenverslag van het Franse front bij Ieper in WO I. Andermaal een bewijs dat oorlog een einde maakt aan alle beschaving. "Oorlog" is een onaf boek. Daar draait de vertaler niet omheen. Daarom kan het naar mijn mening ook geen 5 sterren verdienen.

Ferdinand is een Franse cavalerist die als enige een bombardement op zijn konvooi zwaar gewond overleefd met een kogel in zijn hoofd en zijn schouder kapot. Het is een taaie, want hij weet een paar dagen alleen zonder verzorging in het veld te overleven. En daarna ook nog eens het transport naar het ziekenhuis. Tijdens zijn herstel komt hij tot het besef dat hij er alleen voor staat. Vergeet het vaderland, vergeet de legerleiding, vergeet je medemens. Hij moet overleven, geld krijgen, eten, drinken, neuken. Precies een beest.
Celine deinst er niet voor terug om alles plastisch en in al zijn grofheid te beschrijven. Het vraagt wat van je als lezer. Maar ja, ze zeiden dat het mooi zou zijn. Niet dus!

Ongetwijfeld heeft Peter Waterdrinker in "Celine" een verwijzing naar "Oorlog" opgenomen als een spiegel voor de wreedheid van de oorlog in de Oekraïne die in de kop van de soldaat gaat zitten. Dat is gelukt. Want zoals Céline in zijn manuscript schrijft: "Ik heb de oorlog opgelopen in m'n hoofd".