Mythologie? Shmythologie.

Laat ik deze recensie beginnen met twee disclaimers: ten eerste geloof ik rotsvast in creatieve vrijheid, en vind ik dat deze ook juist genomen moet kunnen worden wanneer het om historische fantasy/mythologisch-geïnspireerde boeken gaat. Ten tweede heb ik dit boek niet uitgelezen.

Nu dat uit de weg is - man, man, man, wat een verschrikkelijk boek. Het begint al bij de typering van Isadora (overigens een bijzonder Westers-ogende naam voor de sterfelijke dochter van twee Egyptische goden; dat de naam van origine Oudgrieks is en "geschenk van Isis" betekent maakt het dan nog een beetje OK), die puber ten top is. Natuurlijk bestáán er daadwerkelijk pubers van haar slag, maar dat maakt haar constante en vrij stereotypische gezanik niet minder onaangenaam. Ze is de dochter van Isis en Osiris; sinds de Egyptische oudheid, planten deze twee zich om de 20 jaar voort om zo een stroom aanbidders te waarborgen waardoor zij hun goddelijke machten kunnen blijven bezitten.

Daar gaat het voor mij al fout. Dit is niet hoe de kracht van de Egyptische goden werkte. Daarnaast worden de goden op hun beurt ook zeer stereotiep neergezet op basis van hun vermeende Egyptische domeinen. Ook hier zit een probleem, in dat de Egyptische goden van origine niet tot één of twee aspecten beperkt waren. Syncretisme en een geschiedenis van grofweg 3000 jaar maken het idee dat eender welke Egyptische god zonder meer "de god van A" of "de god van B" was lachwekkend. Maar - daar heb je creatieve vrijheid voor. Voor een niet-Egyptoloog zal dit standaard-fantasy "godenmacht is direct gelinkt aan aantal aanbidders" aspect niet vreemd aandoen. Wat wél voor iedereen vervelend is, is dat de vrouwelijke goden zeer mysogien neergezet worden binnen die stereotypering. Hathor is een slet met een alcoholprobleem, Isis is de moederfiguur die alleen maar aan babies kan denken, en beiden zijn dit volgens de narratief de slechtste dingen die vrouwen kunnen zijn. Zelfs de sterfelijke vrouwelijke personages zijn niet veilig: de vrouw van Isadora's broer krijgt van Isadora zelf absoluut geen kans, enkel omdat ze het gore lef heeft zwanger te zijn. Ik kan alleen maar hopen dat Isadora in de rest van de narratief leert op een gezondere manier met haar moederissues om te gaan.

De manier waarop de Egyptische mythologie hier gebruikt wordt, was voor mij een dooddoener. Maar ook de onduidelijkheid van de narratief zelf hielp niet mee. In het ene hoofdstuk zit Osiris doodleuk aan de ontbijttafel de krant te lezen, het volgende zit hij gemummificeerd en al in de "onderwereld" (ook dit is niet direct een bestaand concept in de Oudegyptische religie: men had de Doeat en Het Westen, waar de Doeat het meest met het idee van een onderwereld correspondeert, en Het Westen de plek is waar Osiris na zijn dood Koning van werd), zonder dat duidelijk wordt hoe de vork hier in de steel zit.

Helaas lijkt het er ook op dat de schrijfster nooit voet in modern Egypte heeft gezet. Isadora, in onze tijd geboren, beschouwt geldautomaten namelijk als "magisch", terwijl zij wél weet wat een bankrekening is en hoe een TV werkt, en modern Egypte absoluut over geldautomaten beschikt. Dit voelt dan ook op het randje van xenofoob: het niet-Westerse land dat niet aan Amerikaanse standards of living voldoet.

Al met al heb ik dit boek na een paar dagen gefrustreerd weggelegd. Het is een zeer Amerikaanse kijk op een bijzonder gecompliceerde, niet-Westerse mythologie, en er wordt dan ook niet al te best gebruik van gemaakt.