Politieke en religieuze geschiedenis

Spanje, 711-1492. Begin 8ste eeuw slaagden islamitische heersers erin om razendsnel het Iberisch schiereiland in hun macht te krijgen. Ze wilden doordringen tot het toenmalige hart van christelijk Europa, maar werden gestopt en moesten de gebieden noordwaarts van de Pyreneeën al snel opgeven. Om Spanje helemaal terug te beheersen, deden de christelijke bewindvoerders er bijna 8 eeuwen over…

Hoe verliep het de christenen in moslimgebied die hun geloof trouw wilden blijven? Waarom duurde de reconquista zo lang? En welke rol was weggelegd voor de oude Visigotische hoofdstad Toledo?
Het is slechts een greep uit de vele info die Luk Corluy prijsgeeft. Zelf noemt hij het “een avontuurlijke reis waarbij de lezer de historie van het Iberische schiereiland beter leert kennen (…)”. En inderdaad, na het lezen van dit werk hebben de Spaanse middeleeuwen heel wat minder geheimen te verbergen. Maar “een avontuurlijke reis” is het niet echt. Eerder een taai boek dat levendigheid mist. Vele slordigheden in spelling en zinsconstructies doen uitschijnen dat dit boek aan een laatste revisie is ontsnapt net voor het verscheen. Zorgvuldiger redactiewerk zou een meerwaarde zijn.
De inzichten zijn knap, de analyse grondig en uiterst gedetailleerd. Het boek is voorzien van kaartjes, index, bibliografie en een tabel met stambomen. Corluy voert de lezer langs glorierijke periodes en tijden van crisis, belicht hoogte- en dieptepunten van beide regimes, staat stil bij intern gekrakeel van de heersers, toont onmacht en onderdrukking bij de bevolking. Hij wijst op fanatieke en gematigde stromingen in beide religies en levert portretten van vredelievende bewindvoerders en oorlogszuchtige dictators.
Ik genoot ervan om dit boek te lezen. Deskundig, analytisch en breedvoerig maar zowel qua stijl als coherentie hinkt het een eind achterop bij de toonaangevende historische non-fictiewerken die de laatste decennia zijn verschenen. Toch zijn de werken die deze thematiek behandelen in het Nederlandse taalgebied zo dun bezaaid, dat de historisch geïnteresseerde Spanje-liefhebber er niet aan voorbij kan. Het is voornamelijk een politieke en religieuze geschiedenis. Waar individuele personen worden belicht, gaat het steeds om heersers en hun naasten; gewone mensen krijgen aandacht als groep.
De sterktes van dit politiek en religieus overzichtswerk van de Spaanse middeleeuwen zijn deskundigheid en oog voor detail; de stijl en de afwerking vind ik vatbaar voor verbetering.

***
Toegevoegd aan mijn lijsten:
* "Spanje", literatuur van Spaanse auteurs of van niet-Spaanse schrijvers waarin Spanje een belangrijke rol speelt.
*"Middeleeuwen", non-fictieboeken die ten minste voor een aanzienlijk deel de middeleeuwen (500-1500) belichten.