Monumentale biografie over een monumentale vorst

Schrijver Johan op de Beeck waagde zich aan een biografie van de sterk omstreden Belgische koning Leopold II (1835-1909). En is daarin alleszins geslaagd.

In zijn uitstekende boek behandelt Op de Beeck systematisch alle aspecten van deze koning. Zoals zijn scherpe politieke inzicht, zijn mensenkennis, zijn zakentalent, zijn rusteloze ambitie, en zijn architectonische visie. Meer privé: zijn niet-geslaagde huwelijk, zijn talloze seksuele avonturen, zijn zuinigheid, zijn vaderschap en zijn gezondheid.

Leopold II gokte met de ontwikkeling van Congo, en hij gokte goed: na enkele tientallen jaren verliesgevend te zijn geweest, werd Congo dankzij de export van rubber één van de meest winstgevende koloniën ter wereld. Met dank aan de opkomende auto-industrie, die veel rubberbanden vereiste (wat ten tijde van Congo's stichting niet kon worden voorzien).

Leopold II transformeerde Brussel van een saaie provinciestad tot het 'Petit Paris' van onze dagen. Zijn architectonische & stedenbouwkundige talenten waren boven iedere twijfel verheven.

Leopold II haalde het geld voor zijn stadsontwikkeling uit Congo. Via een waar economisch schrikbewind onder de lokale zwarthuidge bevolking. Waarop hij al tijdens zijn regering werd aangesproken, en waarvoor hij tegenwoordig zeer kritisch wordt beschouwd. Zijn voorbeeld was de Nederlandse exploitatie van het Indonesische eiland Java, in de destijds Nederlandse kolonie Nederlandsch-Indië.

Johan op de Beeck wijst er nadrukkelijk op, dat koloniale mogendheid België in Congo hetzelfde deed wat andere koloniale mogendheden deden. We noemden in dit opzicht Nederland al, maar hetzelfde geldt zeker ook voor Engeland, Frankrijk, Duitsland, Portugal en Spanje. Ik zeg dit niet om het mensonterende wanbeleid goed te praten, maar om dit beleid in de context van Leopold II's tijd te zetten.