Pijnlijk geheim

Sommige boeken vallen op door hun titel. Zo ook Onder ons is gezwegen van de Italiaanse Simonetta Agnello-Hornby. Meestal wordt de uitspraak “onder ons gezegd en gezwegen” gebruikt in een situatie van intieme verstandhouding. Ik vertel het jou, jij bent tenslotte niet zomaar iemand, en het is nogal wiedes dat jij wat ik je vertel tussen ons houdt. Onder ons gezegd en gezwegen. Onder ons is gezwegen is daar een akelige variant op. Wij hebben een sterke band, maar wij verzwijgen desalniettemin iets voor elkaar. Dit zorgt voor een cru en ambigu gevoel. Het mooie van deze titel voor het boek van Simonetta Agnello-Hornby is dat hij de lading helemaal dekt.

Het hoofdpersonage van Onder ons is gezwegen is Tito, eigenaar van een pastafabriek op Sicilië en trotse stamvader van een flinke familie. Op het feest ter ere van zijn zestigste verjaardag kijkt Tito naar zijn vrouw, zoon, dochters en kleinkinderen en hij prijst zichzelf gelukkig met wat hij ziet. Er waren wel eens problemen in het verleden, maar zo is het leven eenmaal. Wat Tito op zijn zestigste nog het meest steekt, is dat hij niet weet wie zijn moeder is. Hij is opgevoed door zijn vader en diens zuster Rachele. Zijn vader is intussen gestorven, tante Rachele woont nog steeds bij Tito in huis en wordt door hem op handen gedragen. Zij beweert dat zijn moeder een dame van aanzien was die door omstandigheden niet met zijn vader kon trouwen, maar er zijn ook kwatongen die het tegenovergestelde beweren, namelijk dat zijn moeder een vrouw van laag allooi was. Die levenslange ergernis rondom zijn afkomst wordt opgerakeld door een vraag van Tito’s kleinzoon: hij kreeg op school de opdracht een stamboom te maken. Tito zou het verleden het liefst laten rusten. Hij vindt het ook helemaal niet leuk als een fotograaf op bezoek komt die beweert tante Rachele te kennen. Tito raakt echter in de ban van de charme van die fotograaf, Dante, en willens nillens wordt het verleden opgerakeld. Daarbij tekent Simonetta Agnello-Hornby een meer dan prachtig portret van Tito, zijn familie, de dienstmeiden en Sicilië, het eiland waar het verhaal zich afspeelt. Onder het goed geconserveerde laagje degelijkheid en fatsoen zitten broeierige geheimen. Wat er in het verleden gebeurde, heeft zijn weerslag op het heden en zelfs de toekomst.

Simonetta Agnello-Hornby werd geboren in Palermo. Ze studeerde rechten in Italië maar voltooide haar studie in Engeland. Ze woont momenteel in Londen waar ze een advocatenpraktijk heeft. Uitgeverij Wereldbibliotheek gaf drie boeken van haar uit, De amandelraapster, het historische De markiezin en dan nu Onder ons is gezwegen. In al haar boeken staan familierelaties centraal. Ze houdt van koele beschrijvingen en is een virtuoos om van op een afstand situaties en mensen te vatten. Het maakt haar boeken onweerstaanbaar. Lust, passie, hilariteit, berekening, ergernis, gelatenheid… het vloeit allemaal als vanzelfsprekend uit haar pen. Het maakt ook Onder ons is gezwegen tot een beleving: Agnello-Hornby grijpt je vast, dompelt je onder in de zorgen van de Siciliaanse beau monde en laat je pas op het einde van het boek, enigszins overrompeld, weer los. Een heerlijk boek om lezen, met een perfecte titel. (deze recensie verscheen eerder op ezzulia.nl)