"Zand": woestijn of oase?

“Zand”, het nieuwste boek van de hand van Hugh Howey. Howey is een Amerikaanse science-fictionschrijver die doorbrak in eigen beheer, iets dat slechts weinigen gegund is.

Wanneer je de “Silo”-trilogie reeds las, dan weet je wat kunt verwachten: meer desolaatheid en postapocalyptische werelden. Las je de “Silo”-trilogie nog niet, dan kan ik je dat ten zeerste aanraden.

Vandaag heb ik het echter over “Zand”, een boek dat, zoals de titel al laat vermoeden, gaat over zand. Van die korrels die tussen je tenen kruipen op het strand, van die korrels die na drie nachten en drie wasbeurten later, nog steeds in je haar zitten. Dat zand. Vervelend zand.
Denk je nu, na mijn uiterst charmante omschrijving van de stof, “Bah, ik voel de korrels al in mijn schoenen zitten, laat dat boek maar!” dan moet ik je –helaas- vertellen dat het boek zand ademt (in alle mogelijke vormen), maar dat het wel goed is. Je zult er ongetwijfeld spijt van krijgen als je het laat liggen in de winkel of de bibliotheek (of tablet als je gaat voor de e-versie).

Het boek komt eerder traag op gang, stel je een puffende stoomtrein voor op een hete dag, de sporen vervormen van de hitte en de trein puft en puft, maar gaat toch door en dan… dan bereikt het zijn bestemming. En die bestemming is prachtig. Niet dat de wereld van “Zand” prachtig is, dat is het niet, de wereld waar het over gaat is bitter en vol van stof, vol van zand. Neen, ik bedoelde dat het verhaal goed is. Het verhaal is als een oase, nadat je uren en uren gewandeld hebt door een woestijn en verscheidene fata morgana’s zag, in de luren gelegd werd door een illusie. “Zand” is als de eerste slok water die je vervolgens neemt, verfrissend, verkoelend, hartstoppend.

Wanneer je, nadat je helemaal uitgedroogd bent, ineens teveel water drinkt, dan is dat niet goed voor je. Je lichaam kan het plotselinge temperatuurverschil niet aan. Wel, zo voelde ik me meerdere keren gedurende het lezen, het leek wel alsof ik de spanning niet meer aan kon. Mijn vingers wilden niets liever dan de pagina’s omslaan op een tempo dat F1-piloten jaloers zou maken, mijn verstand, echter, wilde dat niet. Mijn brein wilde elk woord in zich opnemen, elk taalpareltje rustig op de tong laten smelten. Want ook daar blinkt Howey in uit, in taal. Zijn woorden zijn goed gekozen en zijn zinnen zijn vaak fraai.

Gelukkig wisten mijn vingers en verstand op een gegeven moment in symbiose samen te werken, een wisselwerking die me in staat stelde om verrassend gecoördineerd te lezen (lezen, omslaan, lezen, omslaan en dan steeds sneller en sneller en snéller).

Eindresultaat was dat ik het boek op anderhalfuur uit had. Laat me je dus dit zeggen: het constante gevoel van zand in je schoenen en haar is het waard (wellicht een aanrader voor een dagje strand, kwestie van in dezelfde sfeer te blijven).