Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

De oorlog, daar gaan we het niet over hebben

Jeanette 25 oktober 2018

Wie Auschwitz zegt, of in het Pools Oswiecim, denkt aan het vernietigingskamp uit de Tweede Wereldoorlog en niet aan een plaats waar je vakantie gaat vieren. En ook denk je niet aan het feit dat het een plaats is waar mensen wonen en een zo normaal mogelijk leven leiden. Voor de journaliste, tv-maakster en schrijfster Dore van Duivenbode is Auschwitz juist wel verbonden met het begrip ‘vakantie’ en met familie. Haar moeders familie kwam er vandaan en had er een vakantiehuis. Ieder jaar reisden ze van Rotterdam naar Auschwitz om er een deel van de zomer door te brengen.

Haar moeder overleed en niet zo heel lang daarna haar grootmoeder. Het huis werd niet meer gebruikt en raakte steeds meer in verval. Er werd besloten om het te verkopen. Het boek Mijn Poolse huis begint met het verhaal van de reis naar het huis; de reis zoals die vroeger ieder jaar verliep en de reis zoals Dore van Duivenbode die maakt om afscheid te gaan nemen van het huis. De boodschap dat het huis en de grond verkocht gaan worden slaat bij mensen die ze spreekt in als een bom. In Polen is het belangrijk een stuk grond te hebben. Het is je land, je afkomst en je toekomst. Dat ga je niet verkopen!

Dore van Duivenbode besluit het verhaal van het huis en de geschiedenis van haar moeder, grootmoeder en de bewoners van Auschwitz vast te leggen. Op die manier krijgen we een inkijkje in de wijze van denken en de manier van leven van mensen ter plekke maar ook van de Poolse mensen die we in Nederland kennen. Zij hechten vaak aan andere dingen dan Nederlanders. Maar ook de plaats waar zij wonen drukt een stempel op hun leven. Aan de ene kant willen ze losraken van de geschiedenis maar aan de andere kant is dat onmogelijk. Nog geen 30 kilometer van het plaatsje Auschwitz is het voormalige kamp en staan mensen in de rij om dat te bezoeken.

In het plaatsje zelf is weinig te zien en daar komen de bezoekers van het vernietigingskamp dan ook zelden. De inwoners zijn op zichzelf en proberen iets van hun leven te maken. Voor de jonge mensen is dat moeilijk. De lonen in Polen zijn heel laag en met hetzelfde werk verdien je in Nederland of andere Europese landen veel meer. Sommigen laten Polen dan ook voor wat het is en verdienen hun geld in een ander land. Maar hun geboortegrond blijft aan ze trekken en echt losmaken doen ze zich niet snel. Dore heeft dat wel gedaan en kijkt met een scherpe en heldere blik naar haar roots.

Dat levert ontroerende en vaak heel bijzondere verhalen op van mensen die zo dichtbij zijn en tegelijk in zo'n andere wereld leven dat we er vaak geen voorstelling van hebben. Familiebanden zijn sterk en die snij je niet zomaar door. Polen zijn in veel dingen erg chauvinistisch en ouderwets ingesteld. En vooral bureaucratisch. Als het huis eenmaal verkocht is, duurt het nog maanden voor alle papieren in orde zijn. De verhalen lijken zich te wentelen in een licht sombere sfeer. Je vraagt je af of er wel mensen gelukkig zijn in Auschwitz of in Polen.

Alhoewel de jonge generatie vast van plan is om iets van het leven te maken en ze hun dromen proberen waar te maken, is er toch het feit dat Polen geen land is waar je door hard werken vooruit kunt komen. Ben je arm dan blijf je arm en is er alleen de vlucht naar het buitenland die uitkomst brengt. Terwijl je eigenlijk niet weg wilt uit het land waar je onverbrekelijk mee verbonden bent. Dore van Duivenbode schets een boeiend beeld van een plaats op de wereld waar we zelden de goede kant van zien.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jeanette